102 χρόνια από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Βουλγαρίας

Στις 22 Σεπτεμβρίου 1908 η Βουλγαρία κήρυξε την ανεξαρτησία της από την Οθωμανική Αυτοκρατορία, υπό την κυριαρχία της οποίας έμεινε για πέντε αιώνες. Το γεγονός έλαβε χώρα τρεις δεκαετίες μετά τον Ρωσοτουρκικό απελευθερωτικό πόλεμο το 1877-1878.

Λίγους μήνες αργότερα, το Συνέδριο των Μεγάλων Δυνάμεων στο Βερολίνο διαιρεί τα εδάφη με κυρίως βουλγαρικό πληθυσμό. Έτσι συγκροτήθηκε η ημιαυτόνομη Ηγεμονία της Βουλγαρίας, στα βόρεια μέρη του σημερινού μας κράτους, που περιλάμβανε και την περιοχή της Σόφιας• τα εδάφη νότια του Αίμου (Ανατολική Ρωμυλία) έμεινε στα όρια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ως αυτόνομη περιφέρεια, ενώ η Μακεδονία και η Ανατολική Θράκη έμειναν ακόμα μερικές δεκαετίες υπό την άμεση κυριαρχία της Υψηλής Πύλης.

Ο αγώνας, λοιπόν, για ένωση και ανεξαρτησία των εδαφών όπου κατοικούσαν Βούλγαροι μετατρέπεται σε εθνική προτεραιότητα για τους πρόγονούς μας. Αυτός ο αγώνας γέννησε πρώτα την Ένωση της Ηγεμονίας της Βουλγαρίας με την Ανατολική Ρωμυλία το 1885. Αλλά και μετά απ’ αυτήν, η χώρα μας έμεινε υποτελής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Χάρτης της περιοχής πριν την Ένωση

"Η εξάρτηση της Βουλγαρίας από την Υψηλή Πύλη εκφραζόταν στο ότι ο εκάστοτε επικεφαλής του κράτους μας (ο ηγεμόνας) εκλεγόταν μεν από την Εθνοσυνέλευση, αλλά πάντα με την συγκατάθεση των Μεγάλων Δυνάμεων και η εκλογή πρέπει να επιβεβαιώνεται από τον σουλτάνο", είπε σε συνέντευξη για την Βουλγαρική Ραδιοφωνία ο ακαδημαϊκός Γκεόργκι Μάρκοφ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ιστορικών Μελετών στην Ακαδημία Επιστημών. "Εκτός αυτού, η χώρα μας δεν έχει το δικαίωμα να συνάπτει μόνη της πολιτικά και εμπορικά συμβόλαια και εκπροσωπείται στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες από διπλωματικούς πράκτορες και όχι από αποστολές. Έτσι στερείται το δικαίωμα να συμμετέχει σε διεθνείς διασκέψεις με δικές της αποστολές. Θα αναφέρω το παράδειγμα με την πρώτη Συνδιάσκεψη Ειρήνης στη Χάγη το1899, στην οποία μόνο μετά από επίμονη διπλωματική μάχη και την μεσιτεία του Ρώσου αυτοκράτορα Νικολάου Β’ επιτρέπεται να συμμετάσχει βουλγαρική αντιπροσωπεία. Μερικοί λένε ότι η Ηγεμονία της Βουλγαρίας ήταν ανεξάρτητη. Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι παρά τις ορισμένες διπλωματικές επιτυχίες, η Βουλγαρία δεν αναγνωρίστηκε ως κυρίαρχο κράτος στις διεθνείς σχέσεις".

Η κήρυξη της ανεξαρτησίας έγινε δυνατή μόνο το 1908, αφού στην Κωνσταντινούπολή ξέσπασε η Επανάσταση των Νεότουρκων.
"Η Αυστροουγγαρία εκμεταλλεύεται αυτή την εσωτερική πολιτική κρίση στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και αποφασίζει να προσαρτήσει τις δύο πρώην τουρκικές επαρχίες, Βοσνία και Ερζεγοβίνη", συνεχίζει ο Γκεόργκι Μάρκοφ. "Έτσι, μια από τις έξι χώρες που υπογράφηκαν την Συνθήκη του Βερολίνου, την αθέτησε. Ταυτόχρονα, ο Βούλγαρος ηγεμόνας Φερδινάνδος έκλεισε συμφωνία με τον αυτοκράτορα της Αυστροουγγαρίας, Φραγκίσκο Ιωσήφ να κηρύξει την βουλγαρική ανεξαρτησία μόνο δύο ημέρες πριν την ημερομηνία, κατά την οποία προσαρτήθηκαν οι δύο επαρχίες. Φυσικά, η κήρυξή της δεν εγκρίθηκε από τις υπόλοιπες πέντε χώρες, αλλά υποστηρίχθηκε από την Βιέννη που ήταν σύμμαχος της Γερμανίας. Έτσι οι Μεγάλες Δυνάμεις ήταν διαιρημένες όσον αφορά την Συνθήκη του Βερολίνου κάτι που ευνοούσε τα εθνικά μας συμφέροντα".

Η πολιτική ελίτ της χώρας μας αποφάσισε να κηρύξει την ανεξαρτησία στην πάλαι ποτέ λάμψασα πρωτεύουσα Τύρνοβο. Να τι είπε σε συνέντευξη για την Βουλγαρική Ραδιοφωνία η κα Τοντόρκα Νέντεβα, έφορος του Ιστορικού Μουσείου της πόλης:
"Στην συνείδηση των συμπατριωτών μας το Τίρνοβο ήταν το κάστρο της βουλγαροσύνης, σύμβολο του ένδοξου και ανεξάρτητου κράτους μας που τον Μεσαίωνα έπαιζε σημαντικό ρόλο στη ζωή της ΝΑ Ευρώπης. Όλοι λοιπόν συμφώνησαν ότι η κήρυξη της ανεξαρτησίας θα έπρεπε να γίνει ακριβώς εδώ. Όλη η πόλη ήταν στολισμένη, οι κάτοικοι χαιρετούσαν ο ένας τον άλλον με δακρυσμένα μάτια. Χαίρονταν γιατί έτσι έγινε πραγματικότητα ένα ποθούμενο όνειρο τους – να έχουν ένα ανεξάρτητο, κυρίαρχο κράτος, τέτοιο που ήταν η Βουλγαρία τα χρόνια που είχε πρωτεύουσα το Τύρνοβο. Η προκήρυξη της ανεξαρτησίας αναγνώστηκε πρώτα στη μεσαιωνική εκκλησία των Αγίων Σαράντα και αργότερα – στον ιστορικό λόφο του Τσάρεβετς. Χιλιάδες πολιτών πήγαν στο Τσάρεβετς, στις εκκλησίες έγιναν δοξολογίες, πραγματοποιήθηκε παρέλαση του στρατού. Όλη η πόλη πανηγυρίζει. Σ’ όλη την χώρα στέλνονται τηλεγραφήματα, στα οποία γίνεται ενημέρωση του γεγονότος. Ως συνέπεια, διεξάγονται πολλές συγκεντρώσεις ανά τη χώρα".

Την επόμενη άνοιξη η Βουλγαρία αναγνωρίστηκε ως ανεξάρτητο βασίλειο από τις Μεγάλες Δυνάμεις. Έτσι γίνεται ισότιμο μέρος στις διεθνείς σχέσεις και έχει το δικαίωμα να συνάπτει συνθήκες συμμαχίας. Επιπλέον, έχει το δικαίωμα να συνάπτει και εμπορικά συμβόλαια και έτσι καταργεί κάποιους περιορισμούς στα τέλη. Ενώ, μέχρι τότε, σύμφωνα με την Συνθήκη του Βερολίνου, οι Μεγάλες Δυνάμεις καθόριζαν το ύψος των τελών των εισαγόμενων εμπορευμάτων που ήταν πολύ χαμηλά. Το κράτος μας επίσης αποκτά και τα Ανατολικούς Σιδηροδρόμους – όλο το σιδηροδρομικό δίκτυο της Ανατολικής Ρωμυλίας. Οι διπλωματικές της αντιπροσωπείες αναβαθμίζονται σε αποστολές.

Μετάφραση: Αλεξέι Σταμπολώβ

Διαδώστε

102 χρόνια από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της Βουλγαρίας

Περισσότερα στην κατηγορία

Ημέρες Κροατικής Αρχαιολογικής Κληρονομιάς στη Σόφια

Το Ψυχοσάββατο του Αρχαγγέλου Μιχαήλ τιμάμε τη μνήμη των νεκρών

Μετά το «ΟΧΙ» ακολούθησαν δύσκολα χρόνια για την Ελλάδα