Στις 6 Σεπτεμβρίου κλείνουν 133 χρόνια από την Ένωση της Ανατολικής Ρωμυλίας με το Πριγκιπάτο της Βουλγαρίας. Για άλλη μια φορά έχουμε την ευκαιρία να θυμηθούμε τα γεγονότα που έκαναν δυνατή την επανεμφάνιση του Βουλγάρικου κράτους μετά από 5 αιώνες Οθωμανικής Κυριαρχίας.

Ο Απελευθερωτικός για την Βουλγαρία Ρωσο-Τουρκικός πόλεμος του 1877 τελείωσε με την Συνθήκη του Σαν Στεφάνο (3 Μαρτίου 1878) η οποία προέβλεπε μια Βουλγαρία με επικράτεια 170 000 τετραγωνικών χλμ. Οι Μεγάλες Δυνάμεις όμως ήδη είχαν προσυμφωνήσει να μην επιτρέψουν τη δημιουργία μεγάλου Βαλκανικού κράτους και επανεξέτασαν το Σύμφωνο Ειρήνης στο Συνέδριο του Βερολίνου (13 Ιουνίου – 13 Ιουλίου 1878).

Τον Δεκέμβριο του 1876 στην Κωνσταντινούπολη ένα Συνέδριο Πρέσβεων των Μεγάλων Δυνάμεων είχε ορίσει τις περιοχές κατοικημένες με Βουλγάρους και τις είχε χωρίσει κάθετα σε δυο αυτόνομες επαρχίες – Ανατολική και Δυτική. Η απόφαση του Συμφώνου του Βερολίνου να χωρίσει αυτά τα εδάφη σε 7 μέρη προκάλεσε έντονες αντιδράσεις μεταξύ των Βουλγάρων.

Το 1879 για πρώτος διοικητής της Ανατολικής Ρωμυλίας διορίστηκε ο Αλεξάντερ Μπογκορίντι, μέλος οικογένειας που κρατούσε υψηλές θέσεις στην οθωμανική διοίκηση. Τα επόμενα χρόνια η περιοχή ανθούσε οικονομικά και πολιτιστικά αλλά οι κάτοικοι επιθυμούσαν να είναι ελεύθεροι όπως οι συμπατριώτες τους στο πριγκιπάτο. Στο Τάρνοβο, το Πλόβντιβ και άλλες πόλεις μετέπειτα γνωστοί πολιτικοί δημιούργησαν επιτροπές «Ενότητα» με σκοπό να προετοιμάσουν βούλγαρους στρατιώτες που να αντιμετωπίσουν τούρκικα στρατεύματα τα οποία προβλεπόταν από το Σύμφωνο του Βερολίνου να σταλούν στην Ανατολική Ρωμυλία.

Τον Φεβρουάριο του 1885, στο Πλόβντιβ, δημιουργήθηκε Βουλγάρικη Μυστική Κεντρική Επαναστατική Επιτροπή η οποία οργάνωσε επαναστάσεις στο Παναγκιούριστε, το Πάζαρτζικ και το Μεγάλο Κονάρε ενώ στις 6 Σεπτεμβρίου πραξικόπημα με αρχηγό τον ταγματάρχη Νταναήλ Νικολάεβ καθαίρεσε τον διοικητή της Ανατολικής Ρωμυλίας, Γκαβρίλ Κράστεβιτς. Στις 8 Σεπτεμβρίου ο Αλεξάντερ Α΄ Μπάτενμπεργκ ανακηρύχτηκε πρίγκιπας της Βόρειας και της Νότιας Βουλγαρίας. Η επικράτεια του κράτους έφτασε τα 96 345 τετραγωνικά χλμ. ενώ ο πληθυσμός ξεπέρασε τα 3 εκ. άτομα.

Η αντίδραση στην Ένωση δεν ήρθε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία αλλά από την Σερβία η οποία με την υποστήριξη της Αυστρο-Ουγγαρίας κήρυξε πόλεμο στη Βουλγαρία (14 Νοεμβρίου 1885).

Ο Βουλγαρο-Σερβικός πόλεμος τελείωσε με το Σύμφωνο του Βουκουρεστίου στις 3 Μαρτίου 1886 ενώ λίγο αργότερα με το Σύμφωνο του Τοπχανέ (5 Απριλίου) οι Μεγάλες Δυνάμεις αναγνώρισαν τη Ένωση του Πριγκιπάτου της Βουλγαρίας με την Ανατολική Ρωμυλία.

Αυτή η ιστορική πράξη οδήγησε στην παραίτηση από το θρόνο (26 Αυγούστου 1886) του πρίγκιπα Αλεξάντερ Μπάτενμπεργκ και χώρισε το βουλγάρικο λαό σε οπαδούς της Ρωσίας και σε οπαδούς των Μεγάλων Δυνάμεων της Δυτικής Ευρώπης. Μετά από αρκετές περιπέτειες επικεφαλής του βουλγάρικου κράτους έγινε στις 7 Ιουλίου 1887 ο πρίγκιπας Φερδινάνδος Α΄ Σαξ Κόμπούργκ Γκότα ο οποίος στις 22 Σεπτεμβρίου 1908 ανακήρυξε την Ανεξαρτησία της Βουλγαρίας και στέφθηκε βασιλιάς της.

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφίες: Wikipedia και αρχείο