Koronavirüs yayılımının yol açtığı kriz Güneydoğu Avrupa ülkeleri ekonomileri ve sağlık sistemlerine yankısı nedir?SeeNews bölge iş platformu, bunların gelecekteki yeni tesisine ilişkin perspektifleri takip etmeye çalışıyor.

Pandemi başladığında bölgemizden bütün devletler Batı Avrupa ülkelerinin yanısıra  küresel çaptaki tedbirlerle uyum sağlayarak kısıtlayıcı önlemlere giriştiler. Yılın ikinci çeyreğinde GSYH düşüşüne ilişkin veriler henüz hazır olmadığından, bunun onbir devletin ekonomilerine tamamen olumsuz etkisi olup olmadığı söylenemez.  Krizin Güneydoğu Avrupa ülkeleri için özellikle önemli sektör olan turizme nasıl etkide bulunmuş olmasına ilişkin sonuçlar çıkarılacak.

SeeNews Platformundan Liliya Goranova ‘Horizont’ Programına konuşurken: “ Sanayi üretimindeki düşüş beklentilerimizin altındaydı’ dedi ve şöyle devam etti: Fakat GSYH’nın pandemi öncesi göstergelere dönüşünden bahsedersek bunun 2021’de bölgenin yedi ülkesi tarafından başarılması,  Romanya, Hırvatistan, Slovenya ve Karadağ tarafından başarılmaması bekleniyor. Biri Bulgaristan, diğeri Bosna-Hersek, söz konusu yedi ülke arasında perspektifleri güvenli olmayan iki ülke vardır. Bizimle ilgili izah, turizme bu kadar bağlı olmamamıza rağmen, bu sektörün ulaşım ve ticaretle beraber brüt katma değerin önemli bir bölümünü oluşturduğudur. İhracata bağlı oluşumuz ise  olumsuz etkisi olan başka bir faktördür ve ekonomilerin yeniden kapatılması gereği varsa bunun bizim için çok ağır sonuçları olacak.”

 İkgtisadi tedbir paketinin GSYH’ndaki payına gelince, ülkemiz geçen yıl yüzde 10.7 oranıyla bölgede üçüncü sırayı işgal ediyor. Dolayısıyla bu yüzdenin yarısı bankaların likiditesinin istikrarlaştırılmasına yönelik olacağı için bunun ekonomiye dolaysız etkisi olması beklenmiyor. Liliya Goranova’ya göre şimdiki krizin büyük gizemi yakın bir zaman önce onaylanmış Avrupa desteklemelerinin nasıl harekete geçirileceği ve bunların Yaşlı Kıta ekonomilerine ne etkide bulunacağı yolundadır.

Liliya Goranova şöyle devam ediyor:“İncelememiz İMF, Dünya Bankası, AB’nin iyi ve kötü senaryoları olan tahminlerine dayalıdır. Ekonomilerin yeniden tamamiyle kapatılması örneğin kötü senaryo varyantı olabilir.Ekonomilerin tesisini 2022’ye erteleyip ertelemeyeceğimize gelince bölgenin çoğu ülkesinde bunun gerekli olmayacağına inanıyorum. Krizin başında umut ettiğimiz gibi bunun V-şeklinde olup olmayacağı hala bilinmiyor.”

Platformun incelediği başka bir gösterge, yeni Covid-19 vakalarının sağlık sistemlerini ne biçimde ‘sıkıştırdığıdır’. Bulgaristan mevcut hastane yatak sayısı bakımından iyi sonuçları olan iki devletten biri iken Covid-19 hastaları ile ilgili sağlık çalışanları sayısı bakımından Güneydoğu Avrupa’da dördüncü sırada.

Liliya Goranova şunları anımsattı:“Sağlık bakanı birkaç gün önce aşının bizde zorunlu olmayacağını açıkladı. Bu herhalde güvensizlik ortamında alınan bir siyasi karardır, dolayısıyla birçok insan aşının yeteri kadar denenip denenmediğinden şüpheleniyor. Sağlık uzmanlarına göre bir devlette insanların kolektif bağışıklığı sadece en azından yüzde 70’inin aşılanmış olması durumunda elde edilebilir. Kaldı ki, Bulgaristan nüfusunun önemli bir kısmı bu virüsün varlığına inanmıyor gibime geliyor. Aşıya gelince bizden başka diğer devletlerde de konuyla ilgili devlet kararlarının ve siyasi söylemlerin nasıl olacağını takip edeceğiz.”

Bu sorunla ilgili verilerin bir kısmının Kasım ayında yayınlanması bekleniyor.

Derleyen: Diana Tsankova

Çeviri: Neli Dimitrova