Η Σόφια και η Μόσχα έδωσαν το πράσινο φως για τη μελλοντική ίδρυση της εταιρεία μελέτης από τους επενδυτές για το σχέδιο κατασκευής του πυρηνικού σταθμού "Μπέλενε". Αυτό έγινε μετά από συνάντηση μεταξύ του πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ και του γενικού διευθυντή της Κρατικής Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας της Ρωσίας Rosatom, Σεργκέι Κιριένκο, κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Ενεργειακής Διάσκεψης της Νοτιοανατολικής Ευρώπης με θέμα "Ενέργεια χωρίς σύνορα – από την εθνική προς την περιφερειακή προσέγγιση".

Σύμφωνα με το μνημόνιο που υπογράφηκε, το μερίδιο της Βουλγαρίας (συγκεκριμένα η NEC) θα είναι 51% και της Ρωσίας 47%. Οι άλλοι επενδυτές που εκδήλωσαν ενδιαφέρον προς το σχέδιο – η φιλανδική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας Fortum Corporation και η γαλλική εταιρεία συμβούλων επιχειρήσεων καινοτομίας Altran Technologies λαμβάνουν από 1%, όμως το μερίδιό τους μπορεί να αυξηθεί έως 25% ανάλογα με την επιθυμία τους. Αν μείνουν ελεύθερα μερίδια, θα γίνουν ιδιοκτησία της Rosatom.

Στην εταιρεία επενδυτών αναμένεται να προσχωρήσει και η Σερβία, η οποία επιβεβαίωσε το ενδιαφέρον της προς το σχέδιο για μερίδιο έως 5%. Για την υπογραφή του μνημονίου αναμένεται την τρέχουσα εβδομάδα στη Σόφια να φθάσει και ο Σέρβος πρωθυπουργός Μίρκο Τσβέτκοβιτς.

Παρά τις διαρκείς διαφωνίες γύρω από το κόστος του σχεδίου και τη διαφορά μεταξύ της Σόφιας και της Μόσχας για 2,4 δις ευρώ, το κόστος στο μνημόνιο καθορίζεται σε 6,3 δις ευρώ. Η Βουλγαρία θα αναζητήσει συμπληρωματικές δυνατότητες χρηματοδότησης του πυρηνικού σταθμού "Μπέλενε", ενώ η εταιρεία επενδυτών – νέους Ευρωπαίους επενδυτές. Η Βουλγαρία θα διαθέτει τουλάχιστον το 20% της εταιρείας, όμως αν δεν βρεθούν άλλοι επενδυτές, η Σόφια θα καλύψει τη χρηματοδότηση τουλάχιστον του 51% του σχεδίου μέσω πιστώσεων.

Η εταιρεία θα συσταθεί οριστικά εντός τεσσάρων μηνών, ενώ ύστερα από άλλους έξι μήνες θα υπογραφεί συμφωνία μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών ήδη με συγκεκριμένες υποχρεώσεις.

Κατά τον υπουργό Οικονομίας και Ενέργειας, Τράιτσο Τράικοφ, το μνημόνιο δεν έχει δεσμευτική ισχύ και τούτο αποτελεί βήμα προς τα εμπρός, χωρίς κανένα από τα συμβαλλόμενα μέρη να υποχωρήσει από τη θέση του. Έτσι οι νέες ρωσικές πυρηνικές τεχνολογίες για πρώτη φορά θα μπουν στην ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας.

"Η Βουλγαρία θα διατηρήσει την ηγετική της θέση στην παραγωγή πυρηνικής ενέργειας και στο εξής", σχολίασε ο Σεργκέι Κιριένκο, γενικός διευθυντής της Rosatom, ανάδοχου εταιρείας του σχεδίου. "Το Δεκέμβριο του επόμενου χρόνου θα είναι έτοιμο και το πρώτο σύνολο εξοπλισμού του πυρηνικού σταθμού "Μπέλενε", τόνισε ο διευθυντής της ρωσικής κρατικής υπηρεσίας. "Αυτό θα επιτρέψει να παραδώσουμε τον αντιδραστήρα σε συντομότερες προθεσμίες. Το 2016 θα παραδοθεί ο πρώτος αντιδραστήρας και το 2017 – ο δεύτερος. Αυτό θα επιτρέψει στη Βουλγαρία να διατηρήσει τις ηγετικές της θέσεις, γιατί σήμερα πολλά κράτη της περιοχής προβλέπουν στα προγράμματά τους την κατασκευή νέων πυρηνικών μονάδων. Και όποιος είναι πρώτος, θα κερδίσει. Η Βουλγαρία θα έχει κάθε ευκαιρία να είναι πρώτη και κανένας από τους γείτονες δεν θα καταφέρει να κατασκευάσει αντιδραστήρα νωρίτερα από το 2018-2019. Πρόκειται για πολυδιάστατη επένδυση στη βουλγαρική οικονομία ύψους άνω των 6 δις ευρώ".

Κατά τη διάρκεια της Διεθνούς Ενεργειακής Διάσκεψης για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ τόνισε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν παρέχει αρκετή υποστήριξη για τον αγωγό αερίου "Nabucco" και ζήτησε χρηματικές ελαφρύνσεις για τα κράτη που συμμετέχουν στο σχέδιο.

"Εμείς πάντα θεωρούσαμε το "Nabucco" σχέδιο προτεραιότητας για τη Βουλγαρία", τόνισε τη θέση του κράτους ο πρωθυπουργός Μπορίσοφ στους συμμετέχοντες στο φόρουμ, κάνοντας κριτική στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. "Προσωπικά εγώ έχω παρατηρήσεις για τους ρυθμούς των εργασιών για τη μετατροπή του σε σχέδιο προτεραιότητας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι τραπεζικές εγγυήσεις του σχεδίου "Nabucco" ύψους 2 δις ευρώ δεν πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τον υπολογισμό του ελλείμματος του προϋπολογισμού. Ελπίζω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα δεχθεί την πρότασή μου. Στην αντίθετη περίπτωση θα ξεπεράσουμε το επιτρεπόμενο από την ΕΕ έλλειμμα του 3%. Γι’ αυτό οι εγγυήσεις των κρατών, τα οποία λαμβάνουν μέρος στο σχέδιο κατασκευής του αγωγού αερίου, πρέπει να διαγραφούν από τα ελλείμματα αυτών των κρατών".

Μεταξύ της Βουλγαρίας και της Ελλάδας υπογράφηκε συμφωνία ίδρυσης μικτής εταιρείας για την κατασκευή σύνδεσης μεταξύ των συστημάτων αερίου των δύο κρατών. Κατά τη διάρκεια του φόρουμ υπογράφηκε και Οδικός Χάρτης για την κατασκευή σύνδεσης αερίου μεταξύ της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας. Η υλοποίηση του σχεδίου θα επιταχυνθεί, για να μη χαθεί η δωρεάν χρηματοδότηση από την ΕΕ ύψους 9 εκ. ευρώ.
 
"Υπογράψαμε με τον Ρουμάνο ομόλογο συμφωνία σύνδεσης των αγορών ενέργειας της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας", πρόσθεσε ο υπουργός Τράικοφ. "Η Βουλγαρία και η Ρουμανία ως κράτη της ΕΕ υποτάσσονται στους ίδιους κανόνες στο χώρο της ενέργειας , όμως έχουμε κοινά σχέδια και ιδέες για το πώς μπορούμε να αποκομίσουμε καλύτερα κέρδη και οι δύο πλευρές. Μ’ αυτό το έγγραφο καθιερώσαμε ορισμένες αρχές επιταχυμένης συνεργασίας που αφορούν και τις δύο αγορές ενέργειας".

Μετάφραση: Έλλη Γκέκοβα