"Εάν ελέγχεις το πετρέλαιο - ελέγχεις τα κράτη, εάν ελέγχεις τα τρόφιμα - ελέγχεις τους ανθρώπους". Είναι λόγια του πρώην ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Χένρι Κίσιντζερ. Για την αποτροπή μιας παρόμοιας κατάστασης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε, ότι υπάρχει πιθανότητα ανατίμησης των πρώτων υλών, συμπεριλαμβανομένων και των τροφίμων λόγω κερδοσκοπικών συναλλαγών και μεγάλων επενδύσεων στους κλάδους αυτούς στις χρηματοοικονομικές αγορές. Για τι είδος κερδοσκοπία πρόκειται και που κατευθύνονται οι χρηματικές ροές;

"Δεν είναι δυνατόν η ροή τόσο πολλών χρημάτων, με τόσους χαμηλούς τόκους που εξασφαλίζονται από τις παγκόσμιες κεντρικές τράπεζες, να μην οδηγήσει στην αύξηση ορισμένων τιμών", λέει ο οικονομικός αναλυτής Γκεόργκι Άγγελοφ και διευκρινίζει ότι πριν την κρίση ήταν οι τιμές των ακινήτων. "Τώρα κανένας δεν θέλει να επενδύσει σε ακίνητα. Υποτίθεται ότι οι πρώτες ύλες θα ακριβαίνουν και γι' αυτό οι ελεύθερες χρηματικές ροές κατευθύνονται εκεί. Διαμορφώνεται μάλλον νέα επενδυτική σαπουνόφουσκα που αφορά τις πρώτες ύλες, το πετρέλαιο, τα γεωργικά προϊόντα".

"Ακριβώς σ' αυτούς τους τομείς αναμένεται αύξηση των τιμών", αναφέρει ο αναλυτής. "Ουσιαστικά το πρόβλημα δεν είναι που κατευθύνονται οι χρηματικές ροές και οι κερδοσκοπικές συναλλαγές στις αγορές αυτές, είναι γιατί οι τόκοι ορισμένων τραπεζών είναι τόσο χαμηλοί και τα χρήματα γίνονται τόσο φθηνά. Έτσι που το ζήτημα είναι πιο βασικό - με τόσο χαμηλούς τόκους και με τη μεγάλη ρευστότητα της αγοράς αυτά τα χρήματα απλώς πρέπει να πάνε κάπου. Δεν μπορούν να εξαφανιστούν. Και δεν υπάρχει τρόπος αυτό να μην οδηγήσει σε πληθωρισμό".

Ποιοι είναι οι άλλοι παράγοντες που προκαλούν την αύξηση των τιμών;
"Αφενός υπάρχει μικρότερη προσφορά λόγω των δυσμενών κλιματικών συνθηκών το περασμένο έτος για τους μεγάλους σιτοπαραγωγούς", λέει ο κ. Άγγελοφ, έχοντας υπόψη τις πυρκαγιές, την ξηρασία και τις πλημμύρες στη Ρωσία, στον Καναδά, στην Αυστραλία. "Αφετέρου χρησιμοποιούνται ήδη και σαν καύσιμα επειδή το πετρέλαιο είναι ακριβό και η αντικατάσταση του με βιολογικά καύσιμα συμφέρει. Οι εν λόγω παράγοντες είναι σημασίας, αλλά είναι προσωρινοί, έως ότου περάσουν αυτές οι βαριές κλιματικές συνθήκες. Το πρόβλημα όμως με την χρηματική επέκταση και τους χαμηλούς τόκους δεν είναι μεμονωμένη περίπτωση και μπορεί να έχει μεγαλύτερη διάρκεια", λέει ο κ. Άγγελοφ.

Πώς οι διαδικασίες αυτές θα επηρεάσουν άμεσα τη Βουλγαρία;
"Η Βουλγαρία επηρεάστηκε αρνητικά επειδή η χώρα είναι μεγάλος εισαγωγέας πετρελαίου, ενώ όλες οι τιμές των εμπορευμάτων εξαρτώνται από τις μεταφορές και την ενέργεια", συνοψίζει ο κ. Άγγελοφ. "Αφετέρου η ανατίμηση όλων των πρώτων υλών οδήγησε και στη αύξηση των τιμών των τροφίμων και γενικά στο επίπεδο των τιμών στη Βουλγαρία. Φυσικά υπάρχουν και θετικές πλευρές, επειδή η χώρα όχι μόνο εισάγει, αλλά και εξάγει πρώτες ύλες, ιδιαίτερα μέταλλα και προϊόντα της εξορυκτικής και της μεταποιητικής βιομηχανίας. Έτσι που υπάρχει και κάποια θετική συμβολή, που είναι όμως συγκεντρωμένη σε έναν ή δύο κλάδους της οικονομίας, ενώ όλοι οι υπόλοιποι θα πρέπει να αυξάνουν τις δαπάνες τους. Αφετέρου θα κερδίσει και ο κρατικός προϋπολογισμός , επειδή ο μεγαλύτερος πληθωρισμός θα οδηγήσει σε μεγαλύτερα έσοδα από ΦΠΑ", είπε καταλήγοντας ο οικονομικός αναλυτής Γκεόργκι Άγγελοφ.

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα