Ο βάλτος του Αλντομίροβτσι ξαναβρίσκει την παλιά του αίγλη

Στην πρώτη πεντηκονταετία του 20ου αιώνα, το έλος του Αλντομίροβτσι , που βρίσκεται κοντά στην πόλη Σλίβνιτσα και το ομώνυμο χωριό, ήταν ένα από τα αγαπημένα μέρη των κατοίκων της Σόφιας και ένας παράδεισος για τους ψαράδες της περιοχής. Στο έλος αυτό είχε πιαστεί με πετονιά, το 1982, ο μεγαλύτερος χορτοκυπρίνος, βάρους 22 κιλών και 700 γραμμαρίων.

Όμως, προς απογοήτευση των ψαράδων και των φίλων της φύσης, στα τέλη του περασμένου αιώνα το έλος ξεράθηκε και εξαφανίστηκε. Μια από τις πιθανές αιτίες θεωρείται η συχνή χρήση των υδάτων της γειτονικής λίμνης Ντραγκομάν για αρδευτικούς λόγους.

Στο διάστημα της μεταπολίτευσης η βουλγαρική γεωργία σημειώνει σημαντική πτώση, οι ανάγκες σε άρδευση μειώνονται, το έλος αρχίζει να γεμίζει με νερό και το οικοσύστημα αρχίζει να ξαναπαίρνει την προηγούμενη μορφή του. Σιγά σιγά τα ελώδη φυτά, τα πτηνά, τα ψάρια και τα άλλα ζώα των βάλτων αρχίζουν να ξαναζούν στα νερά του. Όμως η μάχη για τη διατήρηση της φυσικής κατοικίας των σπάνιων πτηνών και των φυτών που ξεπερνούν τα 40 είδη, δεν έχει κερδηθεί ολοκληρωτικά.

Φωτογραφία: imagesfrombulgaria.com

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση της πόλης Σλίβνιτσα, σε συνεργασία με την οικολογική οργάνωση "Βαλκάνια", εκπόνησαν και λειτουργούν σχέδιο για την αποκατάσταση των απειλούμενων ειδών του φυσικού και ζωικού βασιλείου, που ζουν στην περιοχή του προστατευμένου έλους Αλντομίροβτσι. Το σχέδιο χρηματοδοτείται από το επιχειρησιακό πρόγραμμα "Περιβάλλον" της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

"Η πρώτη, η δυσκολότερη, αλλά και πιο σημαντική μας δραστηριότητα, είναι η αποκατάσταση των ψαριών του βάλτου. Με τον τρόπο αυτό θα δημιουργηθεί η διατροφική βάση για την επιστροφή των υδρόβιων σπάνιων πτηνών", λέει στη συνέντευξή του στη Βουλγαρική Ραδιοφωνία ο αντιπρόσωπος της οργάνωσης "Βαλκάνια" και υπεύθυνος του σχεδίου, κ Αντρέι Ράλεφ. "Πριν κάθε προσπάθεια επανασύστασης του ιχθυοπληθυσμού, είναι σημαντικό να εξετάζουμε την ποιότητα των υδάτων του βάλτου. Σε αντίθετη περίπτωση τα ψάρια μπορεί να μην επιζήσουν. Για το λόγο αυτό πραγματοποιήσαμε μια επισταμένη και άκρως ποιοτική έρευνα και οργανώσαμε το πιο κατάλληλο πλάνο δράσης. Με τον τρόπο αυτό θα δημιουργήσουμε την κατάλληλη διατροφική βάση για τα σπάνια υδρόβια πτηνά και θα καταστήσουμε το βάλτο πόλο έλξης για τους ψαράδες της περιοχής. Αν και η περιοχή είναι προστατευμένη, το ψάρεμα επιτρέπεται στη χρονική περίοδο από τον Αύγουστο μέχρι το Φεβρουάριο, όταν δεν ενοχλούνται τα πτηνά από τους ψαράδες. Για το λόγο αυτό θα βάλουμε στο έλος είδη ψαριών τα οποία μπορούν να αλιευθούν το χειμώνα από τρύπες που ανοίγουν οι ψαράδες στον πάγο που το καλύπτει. Για να μην ενοχλούνται τα πτηνά, αποφασίστηκε να απαγορευτεί η αλιεία με βάρκες. Επιτρέπεται μόνο από τις όχθες του βάλτου".

Φωτογραφία: wikipedia.org

Ένα από τα σπάνια πτηνά που όλοι ελπίζουν να ξανακάνει την εμφάνισή του, είναι και ο γερανός. Το υπέροχο αυτό πτηνό έχει σχεδόν εξαφανιστεί από τα Βαλκάνια και την υπόλοιπη Ευρώπη.

"Σήμερα παρατηρούμε την επιστροφή του γερανού στη Β Ευρώπη", μας πληροφορεί ο κ Ράλεφ. "Στη Βουλγαρία ο γερανός έστηνε τις φωλιές του σε πολλά μέρη. Το τελευταίο απ’ αυτά ήταν το έλος του Μπατάκ, το οποίο, όμως, μετατράπηκε σε τεχνητή λίμνη. Άλλα σημεία ήταν τα έλη Ντραγκομάν και Στράλτζα, τα οποία αποξηράνθηκαν. Αυτό οδήγησε στην αλλαγή των δρόμων που ακολουθούν τα αποδημητικά πουλιά τα οποία περιόρισαν τις πτήσεις τους πάνω από τη Βουλγαρία. Η οικολογική οργάνωση "Βαλκάνια" κάνει κάθε μήνα καταμέτρηση των πτηνών στην ευρύτερη περιοχή του νομού της Σόφιας. Μέχρι πριν μια δεκαετία οι γερανοί δεν στάθμευαν στην περιοχή. Τα πράγματα άλλαξαν στο διάστημα των τελευταίων 3–4 ετών και πλέον τους βλέπουμε τακτικά στο βάλτο του Αλντομίροβτσι. Το 2010 μια οικογένεια γερανών πέρασε εδώ ολόκληρο το καλοκαίρι. Αυτό ενισχύει σημαντικά τις ελπίδες μας για τη μόνιμη επιστροφή τους. τα πτηνά αυτά προτιμούν τους ανοικτούς χώρους οι οποίοι τους δίνουν τη δυνατότητα να παρατηρούν τι γίνεται γύρω τους και να αποφεύγουν τους κινδύνους. Το έλος Αλντομίροβτσι προσφέρεται για το σκοπό αυτό, μια και η περιοχή του δεν είναι δασώδης. Όμως δεν αρκεί η δημιουργία των διατροφικών προϋποθέσεων για το πολυπόθητο αποτέλεσμα. Για το λόγο αυτό, δηλαδή την αύξηση της ασφάλειας, στο σχέδιό μας συμπεριλάβαμε τη φρούρηση του χώρου του βάλτου και ελπίζουμε ότι όλα τα μέτρα που λάβαμε θα βοηθήσουν στην επιστροφή των υπέροχών αυτών πτηνών".

Φωτογραφία: αρχείο

Εκτός από τα ψάρια και τα πτηνά, το σχέδιο του Δήμου της πόλης Σλίβνιτσα, που πραγματοποιείται σε συνεργασία με την οικολογική οργάνωση "Βαλκάνια" και χρηματοδοτείται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα "Περιβάλλον" της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στοχεύει στην επιστροφή και άλλων ειδών του ζωικού βασιλείου. Για παράδειγμα αναφέρουμε τους λαγόγυρος και τις χερσαίες χελώνες, είδη τα οποία έχουν σχεδόν εξαφανιστεί στη Βουλγαρία.

"Τα παλιά χρόνια οι λαγόγυροι ήταν πολύ διαδεδομένο είδος στη Βουλγαρία", λέει στη συνέντευξή του ο πρόεδρος της οικολογικής οργάνωσης "Βαλκάνια", κ Αντρέι Κοβάτσεφ. "Οι λαγόγυροι είναι εξαιρετικά συμπαθητικά ζώα. Δυστυχώς, στο παρελθόν θεωρούνταν βλαβερά και αυτό οδήγησε στην, ευτυχώς όχι ολοκληρωτική, εξαφάνισή τους. Στην περιοχή της Σόφιας τους συναντούμε σπάνια στις ορεινές περιοχές. Στην περιοχή του Δήμου Σλίβνιτσα υπάρχουν τρις μικρές αποικίες. Θα προσπαθήσουμε να βοηθήσουμε στην ανάπτυξη μιας εξ αυτών, με την αγορά γης την οποία θα μετατρέψουμε σε χώρους βοσκής. Ελπίζουμε ότι με την αύξηση και σταθεροποίηση του πληθυσμού τους, θα αρχίσουν να μετοικούν και σε άλλες πρόσφορες περιοχές, όπως αυτή κοντά στο βάλτο Αλντομίροβτσι. Ελπίζουμε ότι θα τα καταφέρουμε και αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση του τουριστικού ρεύματος στην περιοχή".

Το σχέδιο για την επιστροφή των σπάνιων ειδών στον προστατευόμενο βάλτο Αλντομίροβτσι είναι εξαιρετικά δύσκολο. Περιλαμβάνει την αποκατάσταση των ειδών τόσο του ζωικού όσο και του φυσικού βασιλείου.

Φωτογραφία: wikipedia.org

"Πριν τρία χρόνια καταφέραμε να αποκαταστήσουμε τη μόνη διατηρημένη, αν και απειλούμενη από εξαφάνιση, αποικία χερσαίας χελώνας, η οποία ζούσε στα σύνορα της Βουλγαρίας με τη Σερβία", μας πληροφορεί ο κ Κοβάτσεφ. "Με τη έγκριση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Υδάτων αρχίσαμε να κατασκευάζουμε κέντρο τεχνητής γονιμοποίησής τους. Η διαδικασία αυτή είναι πολύ δύσκολη και αργή, αλλά πιστεύουμε ότι θα καταφέρουμε να πετύχουμε το στόχο μας και ο πληθυσμός των χελωνών θα αυξηθεί. Όταν οργανώνουμε μαθητικές εκδρομές από τη Σόφια στο κέντρο πολλαπλασιασμού, τα παιδιά, τα οποία έχουν μεγαλώσει στο περιβάλλον της πόλης, ενθουσιάζονται πολύ και φωνάζουν από τη χαρά τους βλέποντας τα μικρά χελωνάκια. Στον 21ο αιώνα οι άνθρωποι των πόλεων "διψούν" να έρθουν σε επαφή με την άγρια φύση. Η αποστολή μας είναι πολύ δύσκολη, αλλά επιθυμούμε να δώσουμε τη δυνατότητα στις μελλοντικές γενιές να βλέπουν και να χαίρονται τη φύση και τα ζώα που σήμερα κινδυνεύουν από ολοκληρωτική εξαφάνιση".

Η οικολογική οργάνωση "Βαλκάνια" οργανώνει τακτικά και με μεγάλη επιτυχία, εκδρομές μαθητών από τη Σόφια και τις άλλες πόλεις της περιοχής, στην προστατευόμενη περιοχή του καρστικού συμπλέγματος "Βάλτος του Ντραγκομάν", στο οποίο ανήκει και το έλος του Αλντομίροβτσι. Εκμεταλλευόμενοι τη μοναδική φυσική ομορφιά του συμπλέγματος, οι δήμοι των πόλεων Σλίβνιτσα, Ντραγκομάν και Κόστινμπροντ, έχουν καταρτίσει μεγάλα σχέδια ανάπτυξης του οικολογικού και εναλλακτικού τουρισμού στην ευρύτερη περιοχή. Σ’ αυτό βοηθά η σχετικά μικρή απόστασή τους με την Σόφια, την πρωτεύουσα τη Βουλγαρίας, από την οποία μπορούν να τις επισκέπτονται με ευκολία τόσο οι Βούλγαροι όσο και οι ξένοι τουρίστες.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης
Επιμέλεια: Μπορίς Ντιμιτρόβ

Διαδώστε

Ο βάλτος του Αλντομίροβτσι ξαναβρίσκει την παλιά του αίγλη

Περισσότερα στην κατηγορία

Το υπουργείο Πολιτισμού βράβευσε σύγχρονους εθνεγέρτες

Σε τι οφείλεται ο θαυμασμός μας προς τους εθνεγέρτες

Η Βουλγαρία έτοιμη να υποστηρίξει την Ισπανία μετά τις πλημμύρες στην Βαλένσια

Η Βουλγαρία πρώτη στην ΕΕ με υψηλή τεχνητή νοημοσύνη στην γλώσσα της

Σχολική εκστρατεία θα αντιμετωπίζει τη βία με θετικά μηνύματα