© Φωτογραφία: Βενέτα Παβλόβα

Οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, αποτύπωμα από τον 19ο αιώνα

Ακόμα και σήμερα υπάρχουν διαφορετικές απόψεις σχετικά με το ακριβές έτος ολοκλήρωσης της σλαβικής αλφαβήτου, αλλά, σύμφωνα με τις αναφορές στο βιβλίο "Αφήγηση για τα γράμματα" του μεσαιωνικού πνευματικού και συγγραφέα Τσερνορίζετς Χράμπαρ, θεωρείται ότι δημιουργήθηκε το έτος 855. Όμως η δημιουργία της είναι, κατά πάσα πιθανότητα, αποτέλεσμα πολυετούς εργασίας. Η αλφάβητος αυτή ονομάζονταν Γκλαγολική.

Τα περισσότερά της γράμματα αποτελούνται από συνδυασμούς του σταυρού, του τρίγωνου και του κύκλου - των τριών βασικών χριστιανικών συμβόλων. Σύμφωνα με πολλούς επιστήμονες, η δημιουργία της πραγματοποιήθηκε στο μοναστήρι του Αγίου Πολυχρονίου στη Μικρά Ασία. Την εποχή εκείνη πρέπει να μεταφράστηκαν και τα σημαντικότερα χριστιανικά λειτουργικά βιβλία. Η γκλαγκολική αλφάβητος τροποποιήθηκε από κάποιους μαθητές των Αγίων αδερφών, για να καταστεί πιο εύχρηστη κα ονομάστηκε Κυριλλική.

Το 863, μετά από πρόσκληση του πρίγκιπα της Μεγάλης

Μοραβίας, Ροστισλάβ, οι δυο αδερφοί και οι μαθητές τους πηγαίνουν στο πριγκιπάτο όπου αναπτύσσουν μεγάλη μεταφραστική δραστηριότητα. Μεταφράζουν θρησκευτικά κείμενα από την ελληνική στη σλαβική και δημιουργούν τις βάσεις για τη λογοτεχνική σχολή της χώρας. Οι Άγιοι αδερφοί μένουν τρία χρόνια στη Μεγάλη Μοραβία, εκπαιδεύοντας μεγάλο αριθμό μαθητών. Την άνοιξη του 867 αναχωρούν για την Κωνσταντινούπολη για να χειροτονήσουν τους μαθητές τους. στην πορεία τους μένουν για λίγο στο σλαβικό πριγκιπάτο της Παννονίας, προσκεκλημένοι του πρίγκιπα Κοτσέλ.

Στη συνέχεια αναχωρούν για τη Βενετία, όπου ο Κύριλλος συμμετέχει σε θεολογική συζήτηση σχετικά με το δόγμα της τριγλωσσίας, σύμφωνα με το οποίο η διδαχή της χριστιανικής θρησκείας επιτρέπεται μόνο στην εβραϊκή, ελληνική και λατινική. Η υγιής λογική, και τα θεωρητικά επιχειρήματα του Κύριλλου υπερισχύουν. Στη συνέχεια, μεταφέροντας τα οστά του Άγιου Κλημέντιου, πηγαίνουν στη Ρώμη όπου του προϋπαντεί ο πάπας Ανδριανός ο Β’.

Ο Άγιος Κύριλλος πεθαίνει την 14η Φεβρουαρίου του 869 και θάβεται σε κρύπτη στην βασιλική του Αγίου Κλημέντιου στη Ρώμη. Σήμερα τα οστά του φυλάσσονται σε ειδικό παρεκκλήσι που κτίστηκε ειδικά για το λόγο αυτό με τη βοήθεια αρκετών κρατών.

© Φωτογραφία: Βενέτα Παβλόβα

Εικόνα των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου και των μαθητών τους στον ναό των Επτά Αγίων

Ο Άγιος Μεθόδιος πέθανε την 6η Απριλίου 885 στη Μοραβία. Μετά το θάνατό του απαγορεύτηκε η τέλεση της θείας στη σλαβική γλώσσα στο πριγκιπάτο.
Μετά την απαγόρευση οι μαθητές του, Κλήμης, Ναούμ, Σάββα, Γοράζδος και Αγγελάριος αναχωρούν για τη Βουλγαρία. Το βουλγαρικό κράτος δημιουργεί όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την έναρξη και την άνθηση της σλαβικής γραφής, λογοτεχνίας και πολιτισμού, που, στο διάστημα των αιώνων που ακολούθησαν, ξεπερνούν τα σύνορα της.

Μεγάλη απόδειξη της αναγνώρισης του αποστολικού και πολιτιστικού έργου των Αγίων αδερφών και Ισαποστόλων Κυρίλλου και Μεθοδίου, αποτελεί η αναγνώρισή του σαν προστατών της Ευρώπης από τον πάπα Ιωάννη Παύλο το Β’ την 31η Δεκεμβρίου του 1980.

Το έργο τους δημιούργησε μια πνευματική γέφυρα μεταξύ των δυτικών και ανατολικών παραδόσεων και η προσφορά τους για την πνευματική, θρησκευτική, πολιτιστική και κοινωνική ενότητα της Ευρώπης είναι αισθητή ακόμα και σήμερα.


Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης