Όλα άρχισαν με βελόνα, κλωστή και ύφασμα. Κάτω από τα δάχτυλα της χρυσοχέρας μαστόρισσας γεννιούνται παραμυθένια κεντήματα. Η Αντοανέτα Τολτούκοβα γεννήθηκε και μένει στην Σόφια, το επάγγελμά της είναι οικονομικός. Δουλεύει σαν λογίστρια, αλλά το μεγάλο της πάθος είναι τα κεντήματα, ιδιαίτερα τα παραδοσιακά βουλγαρικά. Μπορεί και να πλέκει με τη μέθοδο των δύο και πέντε βελονών, αλλά της αρέσει περισσότερα η απλή βελόνα.
Από το 1984 η Αντοανέτα είναι μάστορας στο κέντημα στον Συνεταιρισμό των μαστόρων λαϊκών καλλιτεχνικών επαγγελμάτων. Συμμετείχε σε εκθέσεις σ' όλο τον κόσμο. Δημοφιλείς Βούλγαροι ερμηνευτές βγαίνουν στη σκηνή με ενδύματα, που έχει κεντήσει η ίδια. Είναι επίσης ιδρυτής ομάδας για την διατήρηση των λαϊκών παραδόσεων – του εργαστηρίου "Νυχτέρι".
"Η ιδέα ήταν να μαζευτούμε όλοι, που μπορούμε να φτιάχνουμε διάφορα αντικείμενα από την καθημερινότητα, που συνδέονται με τις βουλγαρικές παραδόσεις. Γίνεται λόγος για κέντημα, για πλεκτά και διάφορα. Θέλουμε να διατηρήσουμε αυτές τις δραστηριότητες και να τις διαφημίσουμε, επειδή αλλιώς βαθμιαία χάνονται. Υπάρχουν ζευγάρια, που επιθυμούν ο γάμος τους να είναι σε εθνο στυλ και θέλουν στολές. Έφτιαξα μερικές τέτοιες στολές τόσο για την νύφη, όσο και για τον γαμπρό. Προσπαθώ να φτιάχνω πράγματα, που να είναι όσο είναι δυνατό πιο κοντά στην βουλγαρική παράδοση και στην αυθεντική στολή. Στα κεντήματα λες και υπάρχει κάποια μαγεία. Το κέντημα μπορεί να εφαρμοστεί και σε διάφορα αξεσουάρ, όπως καρφίτσες, σκουλαρίκια, κοσμήματα, μαρτενίτσες, στολίδια για χριστουγεννιάτικα δένδρα και άλλα. Μπορούν να δημιουργηθούν πολλά πράγματα, αρκεί να έχει κανείς φαντασία. Το κέντημα δεν είναι κάτι παλαιομοδίτικο. Είναι κάτι το υπέροχο, ένα θησαυροφυλάκιο, που μας έχουν αφήσει οι μαμάδες και οι γιαγιάδες μας και που πρέπει να διατηρήσουμε".
Η Αντοανέτα Τολτούκοβα διηγείται πώς κάποτε ο λαός μας πίστευε, ότι το κέντημα τον προστάτευε από κακά μάτια, από ασθένειες και γενικά από το κακό.
"Το κέντημα πάντα συμμορφώνονταν με τον τρόπο ζωής του ανθρώπου, πάντα ήταν συνδεδεμένα με την καθημερινότητά του. Σήμερα η ζωή μας είναι πολύ διαφορετική από εκείνη των γιαγιάδων μας και γι αυτό ψάχνουμε πιο μοντέρνα εφαρμογή του κεντήματος. Χρησιμοποιώ έτοιμες μπλούζες και άλλα ρούχα της καθημερινότητας, που στολίζω με κεντήματα", λέει η ίδια.
"Για μένα το κέντημα είναι μια εσωτερική ανάγκη. Όταν δεν έχω τη δυνατότητα να κεντώ, αρχίζω να βλέπω τα κεντήματα στα όνειρα μου, να τα σκέφτομαι", λέει η κα Τολτούκοβα. "Νομίζω, ότι τα κεντήματα είναι το πιο ωραίο πράγμα, που συνέβηκε στη ζωή μου πέρα από την οικογένεια. Δυστυχώς, κανείς στην οικογένειά μου δεν ασχολείται μ' αυτό, η κόρη μου προτιμά να πλέκει. Ο σύζυγός μου με συνοδεύει σ' όλες τις εκθέσεις, στις οποίες συμμετέχω και αυτές δεν είναι λίγες. Έργα μου διαδίδονται σ όλο τον κόσμο – στην Αυστραλία, τις ΗΠΑ, την Ευρώπη, την Αφρική. Δυστυχώς οι εκθέσεις δεν είναι τόσο πολλές, όσο ήταν στο παρελθόν, όταν οργανώνονταν και στη χώρα, και στο εξωτερικό. Τώρα παραδοσιακά πραγματοποιούνται στο Εθνογραφικό μουσείο στη Σόφια".
"Το κέντημα φέρει μέσα του ζωή και μέλλον", είναι πεπεισμένη η Αντοανέτα Τολτούκοβα. "Αφορμή γι' αυτόν τον ισχυρισμό της είναι και η επέκταση του εργαστηρίου "Νυχτέρι". Σ' αυτό λαμβάνουν μέρος και άνδρες, το χόμπι των οποίων είναι το κέντημα. Η μαγεία των πολύχρωμων κλωστών μαγεύει και αυτούς. Παράδειγμα γι αυτό είναι ο 20 χρονών Αλεξάντερ, ο οποίος φτιάχνει κεντημένα τσεμπέρια".
Μετάφραση: Σβέτλα ΤόντοροβαΌλοι οι κάτοικοι της Στάρα Ζαγκόρα – τόσο οι μικροί, όσο οι μεγάλοι, μπορούν ήδη να στείλουν τα γράμματά τους στον Αϊ Βασίλη. Στο φουαγιέ του Κρατικού Κουκλοθέατρου στην πόλη τοποθετήθηκε ένα γραμματοκιβώτιο, στο οποίο μαζεύονται τα γράμματα..
Η «Δύναμη για τη νέα γενιά» είναι μια νέα εκστρατεία κατά του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο που θα βοηθάει στην αντιμετώπιση της επιθετικότητας με τη δύναμη των θετικών μηνυμάτων. Απευθύνεται όχι μόνο σε μαθητές, αλλά και σε γονείς,..
Από το INSAITπαρουσίασαν Τεχνητή Νοημοσύνη νέας γενιάς δημιουργημένη να εργάζεται στην βουλγάρικη γλώσσα. Η τεχνολογία αυτή θα αρχίσει να χρησιμοποιείται δωρεάν από τις 23 Νοεμβρίου στην ιστοσελίδα bggpt.ai και μπορεί να εισαχθεί στο σύστημα κάθε..