Οι πολωνικές ντομάτες, που επιστράφηκαν από την ρωσική αγορά, πλημμύρισαν τη βουλγαρική, διώχνοντας από τους πάγκους την αγαπημένη βουλγαρική ντομάτα. Εκείνη με θαυμάσια γεύση και άρωμα, την οποία θυμόμαστε από τον κήπο της γιαγιάς, το έμβλημα των βουλγαρικών αγροτικών εξαγωγών τον περασμένο αιώνα.

Αγανάκτηση κυρίευσε τα κοινωνικά δίκτυα. "Θα το επαναλάβω πολύ αργά", γράφει με πικρό χιούμορ νεαρή γυναίκα στο ιντερνέτ: "Είναι 20 Αυγούστου, το ζενίθ του καλοκαιριού και μείς εισάγουμε ντομάτες από την Πολωνία". Οι Βούλγαροι κηπουροί πριν χρόνια δίδασκαν τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης στο επάγγελμα. Αυτό είναι μεγάλο πλήγμα στο σύμβολο της βουλγαρικής γεωργίας – την βουλγαρική ντομάτα. Το πολλοστό και ίσως θανατηφόρο. "Δεν επαρκούν οι βροχές και τα χαλάζια φέτος; Γιατί τώρα και αυτή η εισβολή;" αναρωτιούνται αγαναχτισμένοι οι Βούλγαροι αγρότες. Απειλούν, ότι του χρόνου δεν θα έχει ντομάτες.

Πώς φτάσαμε σ' αυτό το σημείο;

Δεν χάνουμε μόνο τη ρωσική αγορά, αλλά κοντεύουμε να χάσουμε και την βουλγαρική, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου ο Σλάβι Τρίφονοφ, πρόεδρος της Εθνικής 'Ενωσης Κηπουρών. "Είμαστε πιο ευάλωτοι, επειδή λαμβάνουμε τις χαμηλότερες επιχορηγήσεις για φρούτα και λαχανικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μέχρι και 10 φορές χαμηλότερες", εξηγεί ο ίδιος. "Πώς να είμαστε ανταγωνιστικοί τότε; Όσον αφορά τις ντομάτες, υπάρχει και άλλο ένα πρόβλημα: η Βουλγαρία δεν έχει συμφωνήσει με την Ευρωπαϊκή Ένωση επιπρόσθετες επιχορηγήσεις για τις ντομάτες και τα ροδάκινα, που προορίζονται για κονσερβοποίηση, όπως έχει κάνει η Πολωνία και άλλες χώρες. Αφού λείπει έλεγχος στις αγορές αυτές οι υπερεπιδοτημένες ντομάτες άρχισαν να πλημμυρίζουν τους πάγκους για φρούτα και λαχανικά".

Αυτό το κόλπο είναι γνωστό με τις ελληνικές ντομάτες, λέει ο αγρότης.

"Οι Βούλγαροι έμποροι πάνε, αγοράζουν ντομάτες για κονσερβοποίηση, ο Έλληνας παραγωγός λαμβάνει την επιχορήγηση, ενώ αντί για μεταποίηση αυτές οι ντομάτες πάνε στις αγορές για άμεση κατανάλωση και αυτό δεν είναι σωστό. Αλλά στη Βουλγαρία δεν υπάρχει έλεγχος. Βλέποντας τις ντομάτες από την Πολωνία αμέσως καταλαβαίνω, ότι είναι για κονσέρβες. Με την επιπρόσθετη επιδότηση για κονσερβοποίηση τους βγαίνουν πολύ φθηνές", τονίζει.

Οι Βούλγαροι κηπουροί ζητούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση αποζημιώσεις για τις απώλειες. Το ζήτημα θα συζητηθεί στις 5 Σεπτεμβρίου στις Βρυξέλλες από τους υπουργούς Γεωργίας των 28 χωρών μελών. Οι παραγωγοί λαχανικών και φρούτων στη χώρα μας επιμένουν για μεγαλύτερη προσοχή από πλευράς και των αρμόδιων βουλγαρικών αρχών. Ο τομέας τους παραμελήθηκε σοβαρά κατά την πρώτη περίοδο 7 ετών υποστήριξης της Βουλγαρίας από την Κοινή Αγροτική Πολιτική. Επιμένουν και για κατάργηση των μη νόμιμων εισαγωγών. Στην χώρα μας τα εισαγόμενα φρούτα και λαχανικά έρχονται από δύο κατευθύνσεις. Η μία είναι οι μεγάλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης σαν τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ολλανδία, την Πολωνία. Και η άλλη είναι οι γειτονικές Ελλάδα, Τουρκία και Δημοκρατία της Μακεδονίας.

"Τα πάντα, που εισάγονται από μακριά, περνούν στην κατηγορία των "φρέσκων φρούτων και λαχανικών", ενώ ουσιαστικά δεν είναι, υπογραμμίζει ο κ. Τρίφονοφ. "Για να μπορούν να αντέξουν τον μακρύ δρόμο, τα επεξεργάζονται με φυτοφάρμακα. Η πρακτική στην Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία είναι τα φρούτα να μην περνούν περισσότερα από 200 χιλιόμετρα – τότε θεωρούνται φρέσκα. Ενώ η Πολωνία βρίσκεται σε 3000 χιλιόμετρα από την Βουλγαρία".

Προς υποστήριξη των αγροτών πολλές χώρες ανέλαβαν καμπάνιες προστασίας των ντόπιων φρούτων και λαχανικών. Θα κάνουν οι Βούλγαροι το ίδιο; Θα προστατεύσουν την βουλγαρική ντομάτα; Καμπάνια για την αγορά βουλγαρικών ντοματών ακόμη δεν υπάρχει. Αλλά θα έπρεπε…

Η Ευρωπαϊκή Ένωση χορήγησε 125 κ. ευρώ για αποζημιώσεις των αγροτών, που θα έχουν απώλειες από το ρωσικό εμπάργκο. Η βοήθεια κατευθύνεται κυρίως προς εκείνους, που θα αποσύρουν την παραγωγή τους από την αγορά ή θα την παραχωρήσουν δωρεάν σε παιδικούς σταθμούς, νοσοκομεία και άλλα. Ετοιμάστηκε κατάλογος των φρέσκων φρούτων και λαχανικών, που εξάγονται περισσότερο για την Ρωσία. Ποιο θιγμένα είναι τα ροδάκινα. Ακολουθούν τα αχλάδια, τα μήλα κλπ. Για την Βουλγαρία αυτά είναι τα ροδάκινα και τα κατεψυγμένα σμέουρα.

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα