Μετά από συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, από τον Σεπτέμβριο η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Βουλγαρίας θα πρέπει να περιλαμβάνει στο ΑΕΠ της χώρας και τα εισοδήματα από τις λεγόμενες "κρυφές" δραστηριότητες. Από το 2010 πολλές δραστηριότητες με μη δηλωθέντα εισοδήματα λαμβάνονται υπόψη και είναι μέρος του ΑΕΠ της χώρας.

Συνήθως το μερίδιό τους δεν είναι μεγαλύτερο από 13% και η έννοια "παραοικονομία" καλύπτει φαινόμενα όπως το πλανόδιο εμπόριο, η δουλειά χωρίς σύμβαση εργασίας, εισοδήματα από φιλοδωρήματα, από παροχές σε είδος κ. ά.

Ένας νεοτερισμός από φέτος θα είναι η συμπερίληψη στοιχείων για την πορνεία και τη διανομή ναρκωτικών. Η πρακτική σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες δείχνει ότι μ’ αυτά η ονομαστική αξία του ΑΕΠ αυξάνεται κατά 2% έως και 6%.

Οι νέοι κανόνες ήδη υιοθετούνται στην εθνική στατιστική της Βουλγαρίας, διότι από την 1^η Οκτωβρίου η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία αρχίσει να υπολογίζει το ΑΕΠ με νέα μεθοδολογία, το λεγόμενο "Ευρωπαϊκό Σύστημα Λογαριασμών 2010". Η νέα απαίτηση είναι στους λογαριασμούς να συμπεριλαμβάνεται ευρύτερη ομάδα στοιχείων για την παραοικονομία, ανακοίνωσε σε συνέντευξη Τύπου η Έλκα Ατανάσοβα, επικεφαλής της Διεύθυνσης "Μακροοικονομική στατιστική" στην Εθνική Στατιστική Υπηρεσία. Η κα Ατανάσοβα διευκρίνισε ότι η Υπηρεσία δε θα εκπονεί στατιστικές έρευνες για τα ναρκωτικά και την πορνεία και θα χρησιμοποιήσει τα στοιχεία που παραχωρούνται από εθνικούς και διεθνείς θεσμούς. Οι πρώτοι υπολογισμοί ήδη είναι έτοιμοι και θα κοινοποιηθούν σύντομα.

Θα συγκεντρώνονται στοιχεία και για την αξιολόγηση των κατοικιών, στις οποίες μένουν οι ιδιοκτήτες. Θα ερευνηθούν και άλλες πτυχές των εισοδημάτων από παροχές σε είδος – πρόκειται για τα έξοδα του εργοδότη για κινητά, κάρτες αστικών συγκοινωνιών, ρούχα, κουπόνια τροφίμων για το προσωπικό κ. ά.

Τι ακριβώς αποτελεί η αξιολόγηση των κατοικιών, στις οποίες μένουν οι ιδιοκτήτες και γιατί είναι σημαντικό στοιχείο στη σύγκριση της ζωής των πολιτών στις χώρες μέλη της ΕΕ – η Ελένα Μπακάλοβα, εμπειρογνώμονας στην Εθνική Στατιστική Υπηρεσία εξηγεί: "Η αξιολόγηση είναι απαραίτητη γιατί στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες όπως η Βουλγαρία υπάρχει πολύ υψηλό ποσοστό ιδιοκτητών που μένουν στις κατοικίες τους. Σχεδόν δεν υπάρχει βάση για σύγκριση με τις δυτικές χώρες. Εκεί το ποσοστό των ατόμων που μένουν στη δική τους κατοικία είναι 45% περίπου, ενώ στη χώρα μας το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 96%. Προκειμένου να συγκριθούν τα στοιχεία από τις διάφορες χώρες, οι ιδιοκτήτες πρέπει να αξιολογηθούν με πραγματικό ενοίκιο, δηλαδή, πόσο θα πληρώναμε αν μέναμε με ενοίκιο. Το ποσό αυτό συμπεριλαμβάνεται στο ΑΕΠ σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. Μέχρι το 2005 γίνονταν διάφορες προσπάθειες να βρεθεί τρόπος να εκπονηθεί αυτή η αξιολόγηση για τις διάφορες χώρες. Τότε εγκρίθηκε κανονισμός για τον σκοπό. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνιστά στη Βουλγαρία στην αξιολόγηση να ληφθούν υπόψη και τα γκαράζ των νοικοκυριών. Η νέα απαίτηση πρέπει να υιοθετηθεί στην πρακτική, γιατί πλέον επίσημα εφαρμόζεται η νέα μεθοδολογία που καθιέρωσε η Κομισιόν", εξηγεί η εμπειρογνώμονας της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα