"Ήταν ο πιο όμορφος πιανίστας της εποχής του. Κομψός, αξιοπρεπής και ανέφικτος, σαν να γεννήθηκε με το φράκο το 1929 στη Σόφια". Έτσι η εφημερίδα του Βερολίνου "Die Welt" περιγράφει τον Αλέξης Βάισενμπεργκ. Γεννήθηκε στη Σόφια, ο εξαιρετικός πιανίστας έλαβε άριστη εκπαίδευση σε μια κοσμοπολίτικη οικογένεια – πήγε σε ιταλικό σχολείο, μιλούσε με τους γονείς του στα γαλλικά, με τους φίλους του σχολείου στα βουλγαρικά. Η μητέρα του, οι αδελφές της και ο αδελφός της έχουν τελειώσει το Ωδείο της Βιέννης.
Ο Αλέξης αρχίζει μαθήματα πιάνου ακόμα σε ηλικία τεσσάρων χρονών, και λίγο αργότερα ο καθηγητής του είναι ο Πάντσο Βλαντιγκέροφ. Ακούστε τι λέει για τον Βάισενμπεργκ ο διακεκριμένος μας συνθέτης:
"Δεν πίστευα σε παιδιά θαύματα, αλλά όταν τον έφεραν και κάθισε στο πιάνο, συνειδητοποίησα ότι έχει εξαιρετικό ταλέντο. Παρατήρησα το απόλυτο μουσικό αυτί, που διαθέτει. Αντιλήφθηκε με όλη την ψυχή του την μουσική σε οποιοδήποτε στιλ. Θαυμάσια έπαιζε τα Κονσέρτα του Μότσαρτ σε λα μείζονα, ντο ελάσσονα και ρε ελάσσονα, σονάτες του Μπετόβεν, έργα του Μπαχ, Σούμαν, Σοπέν και Λίστ".
Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ο Βούλγαρος Εβραίος με τον πιο δραματικό τρόπο κατόρθωσαν να ξεφύγουν με τη μητέρα του από ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Βουλγαρία. Τους βοήθησε Γερμανός αξιωματικός-θαυμαστής του Σούμπερτ. Από την Κωνσταντινούπολη φθάνουν στο Τελ Αβίβ. Εκεί ο Βάισενμπεργκ συνεχίζει με μαθήματα μουσικής και σε ηλικία 14 χρόνων ερμηνεύει το Τρίτο κοντσέρτο του Μπετόβεν με το Ράδιο Ιερουσαλήμ. Ακολουθεί η πρώτη του περιοδεία στη Νότια Αφρική, όπου έδωσε 15 συναυλίες με τέσσερα διαφορετικά προγράμματα.
Ακόμα τότε γύρω από την προσωπικότητά του δημιουργείται ο μύθος για τον βιρτουόζο χωρίς ψυχή, που την πούλησε στο διάβολο για να δαμάσει τα πλήκτρα του πιάνου και την δυναμική του ήχου Το 1946 αναχωρεί με υποτροφία στη Νέα Υόρκη, όπου και αποφοίτησε το Juilliard School. Το 1947 νίκησε στον έγκυρο διαγωνισμό "Leventritt" και δίνει τις πρώτες του συναυλίες στο Carnegie Hall. Έτσι αρχίζει η λαμπερή διεθνή καριέρα ενός από τους πιο αξιόλογους πιανίστες του εικοστού αιώνα, ο οποίος παίζει μπροστά στο κοινό της Ευρώπης, των ΗΠΑ, της Νότιας Αμερικής και της Αφρικής. Οι αίθουσες του Παρισιού, της Βιέννης, της Μαδρίτης, του Μιλάνου είναι απλά βήματα που οδηγούν στην επιτυχία.
Το 1967 ο Χέρμπερτ φον Κάραγιαν τον καλεί ως εκτελεστή της διάσημης ταινίας για το Κοντσέρτο για πιάνο του Τσαϊκόφσκι. Έτσι γίνεται δημοφιλής και ο Βάισενμπεργκ λαμβάνει προσκλήσεις από τους γνωστούς Λορίν Μάαζελ, Κλάουντιο Αμπάντο, Λέοναρντ Μπερνστάιν.Οι ειδικοί είναι κατενθουσιασμένοι, τον αποκαλούν "Πρίγκιπας, ο οποίος εκπέμπει μουσική". Μια από τις ερμηνείες του Βάισενμπεργκ που φυλάσσονται στο Χρυσό αρχείο της Βουλγαρικής Εθνικής Ραδιοφωνίας είναι ακριβώς του Κονσέρτου του Τσαϊκόφσκι, υπό την διεύθυνση του Χέρμπερτ φον Κάραγιαν.
Στην αυτοβιογραφία του ο μουσικός παραγωγός Μισέλ Γκλοτς δίνει ιδιαίτερη προσοχή στον Αλέξη Βάσενμπεργκ: "Δεν μπορώ να αποσιωπήσω το γεγονός, ότι ο Αλέξης είχε τεράστιες γνώσεις στον τομέα της λογοτεχνίας, της αρχιτεκτονικής, της φιλοσοφίας, του θεάτρου. Ερευνά προσεχτικά την ζωή έκπληκτος από τον κόσμο. Σε μουσικό πλάνο, δεν γνωρίζει σύνορα".
Καθ 'όλη τη ζωή του ο πιανίστας ανακαλύπτει και βοηθά πολλά απο τα παγκόσμια αστέρια, όπως τον βιολοντσελίστα Γιό Γιό Μα, τον μαέστρο Ζαν Μπερνάρ Πομιέ και πολλά άλλα. Για πρώτη φορά επιστρέφεται στη Βουλγαρία το 1972 με τη βοήθεια του δασκάλου του, Πάντσο Βλαντιγκέροφ. Ο μουσικός, όμως δεν συναντά κατανόηση στην επιθυμία του να οργανώσει διαγωνισμό στο όνομα του συνθέτη, με τον οποίο να επενδύσει προσωπικά χρήματα. Μετά την εξαιρετική συναυλία του Βάισενμπεργκ στη χώρας μας ο πιανίστας Κονσταντιν Γκάνεφ λέει: "Είναι δύσκολο να περιγράψω με λόγια τη μαγική δύναμη ενός καλλιτέχνη με ένα τόσο ευρύ φάσμα επιδράσεων. Η δύναμή του βρίσκεται σε πολυάριθμες προϋποθέσεις – από την εξωτερική εμφάνιση και την συμπεριφορά του στη σκηνή μέχρι το βάθος της πνευματικότητας, της διάνοιας, καθώς και την στάση του προς τον κόσμο. Όταν παίζεις κάτι, δεν βλέπεις ούτε και την παραμικρή μυϊκή σύσπαση του προσώπου, ακόμη και σε στιγμές ψυχικής και σωματικής έντασης Τα πάντα είναι ήχος: αυτό απολύτως σαφές χαραγμένο, με μια σμίλη, ήχο πιάνου, που μπορεί να μεταμορφωθεί ασταμάτητα".
"Αυτό είναι κάτι εσωτερικό, ανεξάρτητα από μένα, καθαρά ψυχολογικό. Έμεινα Βούλγαρος στην ψυχή το πνεύμα, τη φαντασία και θα παραμείνω τέτοιος μέχρι το τέλος", είπε ο παγκοσμίου φήμης πιανίστας.
Οι δίσκοι βινυλίου και cd έχουν εκδοθεί σε εκατομμύρια αντίτυπα σε όλες τις ηπείρους. Παρά την κοσμοπολίτικη καριέρα του, η σχέση του με την πατρίδα παραμένει σταθερή. Ο πιανίστας λέει ότι πάντα ήθελε να επιστρέψει στο τέλος της ζωής του στη Βουλγαρία και να μείνει στη χώρα, αλλά δυστυχώς, απεβίωσε στην Ελβετία στις 8 Ιανουαρίου 2012.
Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα
Σε ένα γράμμα του ο Τζουζέπε Βέρντι γράφει: "Μη μάθετε τόσο πολύ τον τραγουδιστή να τραγουδά. Αν έχει τον διάβολο στην πλάτη του, ξέρει πώς". Σαν να το είπε για τη Βουλγάρα Γκένα Ντιμιτρόβα – το μεγάλο αστέρι της όπερας, που κατακτά τις παγκόσμιες..
"Όλο είχα κακούς βαθμούς στο σχολείο, όλο "βάση" είχα στα μαθήματα βουλγαρικής γλώσσας και λογοτεχνίας, γιατί δεν μπορούσα ποτέ να γράψω ούτε πρόλογο, ούτε κυρίως θέμα, ούτε επίλογο. Αρχίζω όπως θέλω, κι όπως θέλω τελειώνω", είπε πριν από χρόνια ο..
"Έχω ακούσει να λένε ότι η Μπλάγκα Ντιμιτρόβα είναι μια παρεξήγηση – γυναίκα, και ποιήτρια, και τόσο έξυπνη. Οι κριτικοί συχνά την κατηγορούν για "στοχαστικότητα". Τα λόγια της διακεκριμένης διανοούμενης, καθηγήτριας Γιούλια Κράστεβα δείχνουν τη στάση..