Ο ηχολήπτης είναι ένα πρόσωπο, συχνά άγνωστο για τον ακροατή, ο οποίος εκτιμά τις αγαπημένες του εκπομπές, ακούγοντας τον παρουσιαστή του προγράμματος και τους συνομιλητές του. Ο άνθρωπος, που εργάζεται στην κονσόλα του ήχου, όμως αποτελεί μέλος της ομάδας, που κάνει την εκπομπή. Ο ηχολήπτης ρυθμίζει τον ήχο για κάθε μουσικό όργανο ή μηχάνημα, δυναμώνει ή χαμηλώνει την ένταση του ήχου, ώστε να ακούγεται σωστά στο ραδιόφωνο.«Η δουλειά του ηχολήπτη είναι να εξισορροπεί διαφορετικές πηγές: ήχο, εφέ κ.λπ., ανάλογα με το σενάριο», εξηγεί ο Ντιμίταρ Παλάσεφ. Ο ίδιος αποκαλεί τον εαυτό του «δεινόσαυρο», επειδή αφιέρωσε πάνω από 40 χρόνια της ζωής του στους ακροατές της Βουλγαρικής Εθνικής Ραδιοφωνίας, δουλεύοντας ως ηχολήπτης, αργότερα ως τεχνικός ήχου, που κάνει την ηχογράφηση και το μοντάζ των ραδιοφωνικών προγραμμάτων, και ως διευθυντής ήχου, αλλά ασχολείται και με φιλοτελισμό, γράφοντας για τα ραδιοφωνικά προγράμματα τα νέα στο τομέα αυτό.

Σήμερα, έστω και συνταξιούχος, συνεχίζει να συνεργάζεται με τη Βουλγαρική Ραδιοφωνία, αλλά έχει προσθέσει και έναν νέο ρόλο στη ζωή του - συμμετέχει σαν κομπάρσος στον κινηματογράφο και σε διάφορες τηλεοπτικές διαφημίσεις. Εμείς οι συνάδελφοί του από τη Ραδιοφωνία τον συγκρίνουμε με τον ιππότη Δον Κιχώτη, λόγω της ευγενικής του φιγούρας, ή απλά τον αποκαλούμε άνθρωπο-ορχήστρα. Ο ίδιος μπορεί να βρει την τέλεια ισορροπία μεταξύ του διαλόγου των συνομιλητών στο στούντιο και του ήχου σε κάθε εκπομπή. Περισσότερα για τις ιδιαιτερότητες του επαγγέλματός του μαθαίνουμε από τον ίδιο τον Ντιμίταρ Παλάσεφ:

«Ο ηχολήπτης βρίσκεται πίσω από την κονσόλα και ρυθμίζει τον ήχο, δηλαδή πρέπει να έχει «μουσικό αυτί», αλλά δραστικές αλλαγές στο ήχο απαγορεύονται αυστηρά. Στη δουλειά χρησιμοποιούνται και άλλες συσκευές. Κατά την ηχογράφηση δραματικών έργων ραδιοφωνικού θεάτρου χρησιμοποιούνται και άλλα εφέ και φίλτρα για αλλαγή της φωνής. Όλα αυτά αναμειγνύονται μέσω της κονσόλας και έτσι γίνεται το τελικό προϊόν.»

Όταν άρχισε δουλειά το μακρινό 1962, βρίσκει την Εθνική Ραδιοφωνία μια υπέροχη ατμόσφαιρα εργασίας:

«Ο εξοπλισμός στα στούντιο ήταν καλός για εκείνα τα χρόνια - τα μαγνητόφωνα και οι κονσόλες ήταν γερμανικά, ελβετικά και ρωσικά, και οι συνάδελφοί μου – εγκάρδιοι και πρόθυμοι να βοηθήσουν. Έκαναν τα πάντα, για να μάθω το επάγγελμα του ηχολήπτη. Στην αρχή έβαζα τις μεγάλες μαγνητικές ταινίες ηχογράφησης στα μαγνητόφωνα και έκανα μοντάζ. Και όλα αυτά - σε συνεργασία με τον ηχολήπτη, ο οποίος ήταν στην κονσόλα» - θυμάται ο Ντιμίταρ Παλάσεφ την αρχή της εργασίας του, ενώ δέκα χρόνια αργότερα με το σχετικό πτυχίο στα χέρια γίνεται ήδη διευθυντής ήχου:

«Σταδιακά τα πράγματα άλλαζαν. Αγοράστηκαν νέες κονσόλες και μαγνητόφωνα και έπρεπε να μάθουμε να δουλεύουμε μαζί τους. Και το 1999 στην εργασία μας εισήχθησαν και οι υπολογιστές. Η εργασία με τις μαγνητικές ταινίες ηχογράφησης ήταν διαφορετική και πιο δύσκολη. Τώρα στο επάγγελμα χρησιμοποιούνται συσκευές ήχου υψηλής τεχνολογίας και υπολογιστές, με τους οποίους η ηχογράφηση γίνεται γρήγορα και ποιοτικά, ενώ το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Οι νέες τεχνολογίες είναι μια από τις προκλήσεις για τον ηχολήπτη – για σύντομο χρονικό διάστημα πρέπει να μάθεις πώς χρησιμοποιούνται, μαζί με την παράλληλη χρήση του παλιού εξοπλισμού. Ο εξοπλισμός παλιώνει για δυο-τρία χρόνια, γι’ αυτό και αλλάζει, και οι ηχολήπτες μαθαίνουν συνεχώς, για να κάνουν ποιοτικό προϊόν. Όταν εκπαίδευα τους συναδέλφους μου, πάντα τους έλεγα: «Πρέπει να κάνουμε τη δουλειά μας άψογα!». Και τώρα εργάζονται στη Ραδιοφωνία συνάδελφοι, που έχω καταρτίσει, ενώ άλλοι δουλεύουν σε ιδιωτικούς ραδιοφωνικούς σταθμούς. Για τη δουλειά του ηχολήπτη η ανάπτυξη των δεξιοτήτων αυτών είναι μια συνεχής διαδικασία.»

Ως ηχολήπτης ο Ντιμίταρ Παλάσεφ γνώρισε διάσημους μουσικούς και ηθοποιούς όπως τον τζαζίστα Μίλτσο Λεβίεφ, τους ηθοποιούς Τάνια Μασαλίτινοβα και Απόστολ Καραμίτεφ και άλλους, ενώ οι ηχογραφήσεις τους τώρα βρίσκονται στο Χρυσό Αρχείο της ΒΕΡ. «Μέχρι και σήμερα θυμάμαι ερμηνευτές όπως οι Χασάν Τσιντσίρι και Άνγκελ Γκεοργκίεφ, που ήταν πραγματικοί επαγγελματίες στην τέχνη τους.» Συζητώντας με τον Ντιμίταρ Παλάσεφ, ο ίδιος δεν ξέχασε να αναφέρει μια γκάφα ενός παρουσιαστή μουσικού προγράμματος, που προκαλούσε γέλιο στους συναδέλφους:

«Σε ζωντανή μετάδοση από το στούντιο ο εκφωνητής μια φορά είπε, παρουσιάζοντας ένα δημοτικό τραγούδι: «Και τώρα «Ξάπλωσε η Τοντόρα» για όλους που την επιθύμησαν». Και ενώ ακούγεται το δημοτικό τραγούδι, σε τηλεφωνική συνδιάλεξη οι ακροατές μας ρωτούσαν πού βρίσκεται η ξαπλωμένη κοπέλα. Ενώ άλλοι σχολίαζαν ότι αυτό ήδη είναι πορνογραφία.» - ανέφερε την γκάφα στη συνομιλία μας ο πρώην ηχολήπτης στη Βουλγαρική Εθνική Ραδιοφωνία Ντιμίταρ Παλάσεφ.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα

Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο