Ετοιμάστηκε και παρουσιάστηκε, την περασμένη εβδομάδα, από το Υπουργείο Οικονομικών, το νομοσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού για το 2017, τον οποίο χαρακτήρισε συντηρητικό και βαρετό ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών Βλαντισλάβ Γκοράνοφ. Με αυτό εννοούσε ότι η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπόικο Μπορίσοφ δεν προβλέπει ριζικές αλλαγές, ούτε καν τις μεταρρυθμίσεις που υποσχέθηκε και ότι αναμένεται ένα ασφαλές παιχνίδι με το χαρτί της σταθερότητας. Οι προεδρικές εκλογές της Κυριακής προκάλεσαν σύγχυση στους λογαριασμούς της κυβέρνησης, η οποία υπέστη σοβαρό και μη αναμενόμενο πλήγμα. Τόσο μεγάλο, ώστε δεν μπορούσε να το αποδεχθεί και η κυβέρνηση κατάθεσε την παραίτησή της και δήλωσε ότι το κόμμα GERB θα αποχωρίσει απ’ όλα τα επίπεδα της εξουσίας.

Η κατάσταση έφτασε στα άκρα και δηλώθηκε επίσημα η απόσυρση του νομοσχέδιου του προϋπολογισμού του έτους 2017. Άρχισαν τα σχόλια, οι εξηγήσεις, οι ερμηνείες, οι προβλέψεις και οι αναλύσεις των αποτελεσμάτων της απόφασης, σχετικά με τα δημόσια οικονομικά και το σύνολο του κοινωνικό-οικονομικού συστήματος της χώρας. Κάποιοι πρόβλεψαν την κατάρρευση του κράτους, άλλοι καθησύχαζαν, ότι τίποτα δραματικό δεν θα συμβεί, εκτός του ότι δεν θα συμβούν οι αυξήσεις του κατώτατου μισθού, ορισμένων κοινωνικών παροχών, μισθών και προϋπολογισμών των υπουργείων.

Ο πανικός και η σύγχυση διήρκεσαν αρκετές ώρες έως ότου ο υπουργός Οικονομικών δήλωσε δημοσίως ότι το νομοσχέδιο δεν θα αποσυρθεί, αλλά, ασχέτως της κυβερνητικής παραίτησης, θα εξεταστεί και θα τεθεί προς ψήφιση στο Κοινοβούλιο. Το κοινοβούλιο ξεκίνησε τις σχετικές εργασίες και αναμένεται, σύντομα, η ψήφισή του σε πρώτη ανάγνωση. Αλλά τα πράγματα δεν ήταν πλέον όπως πριν. Επειδή αυτός ο προϋπολογισμός είναι προϋπολογισμός μιας κυβέρνησης υπό παραίτηση και θα πρέπει να εφαρμοστεί από, τουλάχιστον, δύο άλλες κυβερνήσεις - μια υπηρεσιακή και αυτή, η οποία θα σχηματιστεί μετά τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές, κατά πάσα πιθανότητα την επόμενη άνοιξη.

Κι αν οι κυβερνήσεις αυτές δεν συμφωνούν με την πολιτική αυτού του προϋπολογισμού και θελήσουν να τον αλλάξουν; Πιθανό είναι να συμβεί κάτι τέτοιο. Ο προϋπολογισμός είναι πολιτική σε συμπυκνωμένη οικονομική μορφή, κι απ’ τα αποτελέσματα των προεδρικών εκλογών ήταν προφανές ότι στην πλειοψηφία των Βουλγάρων δεν αρέσει η πολιτική που ακολουθούσε η κυβέρνηση μέχρι στιγμής. Ως εκ τούτου, δεν τους αρέσουν και οι προτεραιότητες του νέου προϋπολογισμού, τον οποίο κατήρτισε.

Το ερώτημα είναι, πόσες φορές, μέχρι τον επόμενο προϋπολογισμό του 2018, θα αναθεωρηθεί το οικονομικό κρατικό πλάνο του 2017, το οποίο δεν έχει ακόμα ψηφιστεί από τους βουλευτές. Αυτή η κατάσταση δημιουργεί αβεβαιότητα και αστάθεια. Τόσο στις επιχειρήσεις, όσο και στη διοίκηση και, άρα, στην κοινωνία. Όλοι αυτοί έχουν ήδη κάνει κάποια σχέδια για το επόμενο έτος, σχέδια, τα οποία θα πρέπει, προφανώς, να επανεξετάσουν και μάλιστα, σε άγνωστη κατεύθυνση. Για λογαριασμούς είναι ακόμα πολύ νωρίς να μιλήσουμε.

Το πιο σημαντικό είναι, ότι αυτό που οι βουλευτές άρχισαν ήδη να συζητούν και να προετοιμάζονται να ψηφίσουν, έχει πολύ μικρή πιθανότητα μεγάλης διάρκειας ζωής και γενικά, πρακτικής εφαρμογής. Δεν γίνεται καν λόγος για το αν ο προϋπολογισμός αυτός είναι κακός, λαθεμένος ή μπερδεμένος. Αντίθετα, όλοι οι σοβαροί αναλυτές σημειώνουν ότι καθορίζει με αρκετή ακρίβεια τις προτεραιότητες της χώρας, κατανέμει καλά τα έξοδα, αξιολογεί με νηφαλιότητα τα έσοδα και στην πράξη σημαίνει σταθερότητα και μέτρια οικονομική ανάπτυξη για τη χώρα.

Πάντα μπορεί να είναι καλύτερα, είναι αλήθεια, αλλά δεν είναι αυτό το πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι, πρωτίστως, πολιτικό και κοινωνικό. Οι Βούλγαροι ψήφισαν στις τελευταίες προεδρικές εκλογές όχι τόσο υπέρ, όσο κατά. Κατά της μιζέριας, της διαφθοράς, της απάτης και της κακής ποιότητας ζωής, η οποία δεν έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια για την πλειοψηφία των Βουλγάρων. Θέλουν την αλλαγή. Ό,τι κι αν σημαίνει αυτό.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης