Την 1^η Αυγούστου στα Σκόπια οι πρωθυπουργοί της Δημοκρατίας της Μακεδονίας και της Βουλγαρίας Ζόραν Ζάεφ και Μπόικο Μπορίσοφ υπέγραψαν Συμφωνία Φιλίας, Καλής Γειτονίας και Συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Πολλοί παρατηρητές χαρακτηρίζουν το γεγονός ως ιστορικό, και όχι χωρίς λόγο.

Η Συμφωνία έγινε πραγματικότητα μετά από 25 χρόνια - μια περίοδος στην οποία, το 1992, η Βουλγαρία πρώτη στον κόσμο αναγνώρισε ανεπιφύλακτα την ανεξαρτησία και την κυριαρχία της Μακεδονίας και 18 χρόνια μετά το 1999, όταν οι πρωθυπουργοί των δύο χωρών Λιούμπτσο Γκεοργκιέφσκι και Ιβάν Κόστοφ υπέγραψαν Διακήρυξη Καλής Γειτονίας. Μετά από 9 χρόνια διαπραγματεύσεων σε 12 γύρους και με τις προσπάθειες διάφορων κυβερνήσεων συντάχθηκε και υπογράφηκε ένα αποδεκτό και για τις δύο πλευρές κείμενο της Συμφωνίας Καλής Γειτονίας.

Από τη μακεδονική πλευρά το 1999 τη Διακήρυξη Καλής Γειτονίας υπέγραψε ο ηγέτης του δεξιού συντηρητικού κόμματος VMRO-DPMNE, που το 2017 δεν υποστήριξε τη Συμφωνία Καλής Γειτονίας, την οποία τώρα υπέγραψε ο αρχηγός της κυβερνώσας σήμερα αριστεράς Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης της Μακεδονίας. Σε αντίθεση με τη Μακεδονία, στη Βουλγαρία τη Συμφωνία υποστήριξαν όλες οι κοινοβουλευτικές δυνάμεις. Οι διαφορετικές θέσεις μεταξύ των μακεδονικών πολιτικών δυνάμεων όμως δεν πρέπει να θεωρούνται απόλυτες, γιατί ακόμα και μέσα στο VMRO-DPMNE είναι διφορούμενες και πιθανότατα σύντομα να εξελιχθούν.

Για τη σημασία της υπογραφής της Συμφωνίας Καλής Γειτονίας μιλούν και οι διεθνείς αντιδράσεις. Αμέσως μετά το γεγονός σε μια κοινή δήλωση, η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας Φεντερίκα Μογκερίνι και ο Επίτροπος Διεύρυνσης Γιοχάνες Χαν τόνισαν ότι, η Συμφωνία αποτελεί ένα βήμα μπροστά στις σχέσεις καλής γειτονίας και ενισχύει την ευρωπαϊκή προοπτική της Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, δήλωσε ότι η Μακεδονία και η Βουλγαρία υπέγραψαν ιστορική συμφωνία, με την οποία στέλνουν σημαντικό μήνυμα για την επιτυχημένη όχι μόνο διμερή, αλλά και περιφερειακή συνεργασία στα Βαλκάνια. Το Γαλλικό Υπουργείο Εξωτερικών σχολίασε ότι η Συμφωνία θα επιτρέψει στα Σκόπια και τη Σόφια να ενισχύσουν την συνεργασία μεταξύ τους, η οποία είναι το κλειδί για τη διαδικασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Πριν την υπογραφή παρόμοια στάση εξέφρασαν και οι πρεσβείες των ΗΠΑ στη Σόφια και τα Σκόπια.

Από τη βουλγαρική πλευρά ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ και η υπουργός Εξωτερικών Αικατερίνα Ζαχάριεβα τόνισαν ότι, η υπογραφή της Συμφωνίας είναι ένα βήμα μπροστά προς την πλήρη εξομάλυνση των σχέσεων με τη Μακεδονία, η οποία θα εξαρτηθεί, τελικά από την πρακτική εφαρμογή της. Και οι δύο πλευρές έδειξαν αποφασισμένες να μην καθυστερούν την εφαρμογή της, υπογράφοντας ταυτόχρονα διακυβερνητικά μνημόνια για την ανάπτυξη των σιδηροδρομικών συνδέσεων μεταξύ της Σόφιας και των Σκοπίων και για συνεργασία στον τομέα του φυσικού αέριου.

Όταν τον Ιούνιο κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Σόφια ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ διαβεβαίωσε ότι η Δημοκρατία της Μακεδονίας κλείνει ένα κεφάλαιο στην ιστορία του εθνικισμού και του μίσους, και ανοίγει νέο κεφάλαιο του ευρωπαϊκού μέλλοντος για όλους, από τη Βουλγαρική Ραδιοφωνία σχολιάσαμε συγκρατημένα ότι, οι καλές προθέσεις των δύο χωρών έχουν δηλωθεί και παραμένει να υλοποιηθούν. Η χθεσινή υπογραφή της Συμφωνίας Καλής Γειτονίας δίνει λόγους για μεγαλύτερη αισιοδοξία.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα