Για τρίτη φορά ο Δήμος Σόφιας κηρύσσει διαγωνισμό για να επιλέξει σχέδιο για μνημείο του Ιβάν Ιβανόφ, που διατέλεσε δήμαρχος της πρωτεύουσας από το 1934 ως το 1944. Σ’ αυτά τα δυναμικά χρόνια από κοινωνική και πολιτική άποψη ο Ιβάν Ιβανόφ συνέβαλε στον εκσυγχρονισμό της πρωτεύουσας του Τρίτου Βουλγαρικού Βασιλείου.

Επί της δημαρχίας του η Βουλή ενέκρινε νέο Σχέδιο Πόλης, βάση του οποίου λιθοστρώθηκαν οι δρόμοι, χτίστηκαν σχολεία και νοσοκομεία, ολοκληρώθηκε το Πρυτανείο του Πανεπιστημίου Σόφιας, εξευγενίστηκαν ο Κήπος του βασιλιά Μπορίς και το Νότιο Πάρκο. Χτίστηκαν επίσης το κτίριο της Κεντρικής Τράπεζας, το Δικαστικό μέγαρο, το Υπουργείο Αμύνης, το Κρατικό Μουσικό Θέατρο, η αίθουσα συναυλιών «Βουλγαρία», η Εθνική και η Δημοτική Βιβλιοθήκη. Ειδική προσοχή δόθηκε στην κατασκευή του κτιρίου του Δήμου και ιδρύθηκαν οι Διευθύνσεις «Καθαριότητα», «Πρώτες βοήθειες» και «Αστυνομία». Το πιο ιστορικό έργο του δημάρχου Ιβάν Ιβανόφ είναι η κατασκευή της τεχνητής λίμνης «Ίσκαρ» η οποία εξασφαλίζει την ύδρευση της Σόφιας.

Ο Ιβάν Ιβανόφ γεννήθηκε το 1891 και σπούδασε στο Στρατιωτικό Σχολείο της Σόφιας. Το 1915 αποφοίτησε από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου με την ειδικότητα «Υδρομηχανικές κατασκευές». Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο έχτισε σιδηροδρομική γραμμή προς τα Σκόπια και μετά διορίστηκε στην διεύθυνση «Ύδρευση και Αποχέτευση» του Δήμου. Από τη διεύθυνση του ανάθεσαν τον σχεδιασμό και την υλοποίηση υδραγωγού από την Ρίλα και στις 23 Απριλίου του 1933 εκεί που σήμερα βρίσκεται το στάδιο «Βασίλ Λέβσκι» ξεπήδησε για πρώτη φορά νερό, το οποίο άρχισε να χρησιμοποιείται εκτός για καθημερινές χρήσεις και για την κατασκευή δημόσιας πισίνας, η οποία εγκαινιάστηκε το 1939 και φέρει το όνομα της μητέρας και της κόρης του Βασιλιά Μπορίς Γ΄, Μαρία Λουίζα.

«Ο Ιβάν Ιβανόφ ήταν οραματιστής», λέει ο καθηγητής ατομικής φυσικής Βίλι Λίλκοφ, του οποίου είναι η πρωτοβουλία για την κατασκευή του αγάλματος του δημάρχου. – «Ο ρόλος που έπαιξε στην κατασκευή του υδραγωγού έγινε η αιτία ο πρωθυπουργός Κιμόν Γκεοργκίεφ να τον διορίσει για δήμαρχο της πρωτεύουσας. Και αρκετές γενιές πολιτών τον θεωρούν τον καλύτερο δήμαρχο της Σόφιας.»

Οι επόμενες ιστορικές εξελίξεις ήταν δυσμενείς για τον Ιβάν Ιβανόφ. Το νέο καθεστώς που εγκαταστάθηκε στη Βουλγαρία μετά τις 9 Σεπτεμβρίου του 1944 έκανε ριζοσπαστικές εκκαθαρίσεις. Το Λαϊκό Δικαστήριο κατηγόρησε τον δήμαρχο για συνεργασία με τους Γερμανούς, αρχικά τον καταδίκασε σε ισόβια κάθειρξη και στο τέλος μείωσε την ποινή του σε 15 χρόνια φυλάκιση. Ο μηχανικός πέρασε ένα χρόνο στο ορυχείο «Πίριν» στο χωριό Μπρέζανι και μετά τον έστειλαν στην κατασκευή του υδραγωγού της Βάρνας. Από τη φυλακή τον ανάγκασαν να σχεδιάσει την τεχνητή λίμνη «Ίσκαρ» και το 1946 έλαβε χάρη και ελευθερώθηκε. Έφυγε από τη ζωή το 1965 μετά από μακροχρόνια βαριά ασθένεια. 

Το μνημείο του δημάρχου θα έχει ύψος περίπου 3 μέτρα και θα είναι χάλκινο. Πρέπει να αποδίδει αξιόπιστα τη μορφή του Ιβάν Ιβανόφ και μπορεί να είναι σύμπλεγμα ανθρώπων που να συνδέεται συμβολικά με τη δράση του ως δήμαρχος. Θα στηθεί δίπλα στη στάση του μετρό στο Στάδιο «Βασίλ Λέβσκι».

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφίες: αρχείο