Εδώ και κάμποσα χρόνια δεκάδες άλογα καλπάζουν ελεύθερα στη φύση της Ανατολικής Ροδόπης. Τα όμορφα ζωντανά είναι από τη ράτσα «κόνικ» /λέξη που σημαίνει αλογάκι στα Πολωνέζικα/, σύγχρονη παραλλαγή της αρχαίας ράτσας «ταρπάν» (Equus Ferus Ferus) ή αλλιώς «άγριο άλογο της Ευρασίας» που εξαφανίστηκε από την Ευρώπη τον 19^ο αιώνα. Αυτή τη στιγμή 70 τέτοια άλογα ζουν ελεύθερα στην τοποθεσία Μπόινικ της Ανατολικής Ροδόπης και κοντά στο εγκαταλειμμένο χωριό Σμπορ, χάρη στις προσπάθειες μιας βουλγαρο-ολλανδικής ομάδας, η οποία εδώ και κάμποσα χρόνια καταβάλλει προσπάθειες για την αναβίωση της άγριας φύσης.

Η εγκατάσταση και η προσαρμογή αλόγων από τη ράτσα «κόνικ» στη Βουλγαρία ξεκίνησε χάρη σε ένα πολωνέζικο σχέδιο του 1936, του οποίου ο σκοπός ήταν να αποκαταστήσει τον πληθυσμό των αλόγων της ράτσας «ταρπάν» στη Ροδόπη. Στον κόσμο υπάρχουν περίπου 4000 τέτοια άλογα και τα μισά από αυτά βρίσκονται στην Ολλανδία. Το 2011 στη Βουλγαρία μεταφέρθηκαν 12 άλογα από τη ράτσα «κόνικ» από την Ολλανδία. Τα ζωντανά προσαρμόστηκαν γρήγορα και λίγο αργότερα έφεραν άλλα 40 που επιβιώνουν ανεξάρτητα αν είναι ξερά και ζεστά τα καλοκαίρια ή κρύοι και χιονισμένοι οι χειμώνες. Δεν τα τρομάζουν και οι επιθέσεις από άγρια ζώα.

Εμπειρογνώμονες στον τομέα της οικολογίας από την Ολλανδία προσπαθούν να εξασφαλίσουν επίσημο καθεστώς «άγριων ζώων» από τη βουλγαρική διοίκηση και μπορεί η χώρα μας να γίνει η πρώτη που θα το υλοποιήσει. Στα τέλη Φεβρουαρίου για πρώτη φορά στη Βιολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Σόφιας «Άγιος Κλήμης της Αχρίδας» προβλήθηκε ταινία για τη ζωή των άγριων αλόγων στη Ροδόπη. Σε ανοιχτή για το κοινό διάλεξη ο ειδήμονας οικολόγος Φρανκ Ζάντερινκ, από το ολλανδικό ίδρυμα ARK Natuurontwikkeling παρουσίασε τα οφέλη από τα άλογα σαν άγρια ζώα για τη φύση και τους ανθρώπους στη Ροδόπη και τη Βουλγαρία.

Όλοι ξέρουμε, τουλάχιστον από τις ταινίες, πως στη Βόρεια Αμερική και στην Αφρική υπάρχουν μεγάλα κοπάδια άγριων ζώων, τα οποία βόσκουν ελεύθερα, είπε ο κύριος Ζάντερινκ. Αυτό που συχνά ξεχνάμε είναι πως κάποτε ήταν έτσι και στην Ευρώπη. Υπήρχαν ελεύθερα ζώα – βίσωνες, ελάφια κ. ά. – τα οποία έπαιζαν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση των οικοσυστημάτων. Αυτά τα ζώα όμως εξαφανίστηκαν πριν από περίπου 100 χρόνια. Υπάρχουν κάποια ζώα, τα οποία έχουν περισυλλεχθεί από τους αγρότες και έχουν δαμαστεί, αλλά αυτό σημαίνει πως δε θα μπορούσαν να επιστρέψουν στην άγρια φύση, γιατί δε θα έχουν πια το ένστικτο να επιβιώσουν. Το αστικό τοπίο καταπίνει την εξοχή. Όταν λείπουν ζώα βοσκής, οι εκτάσεις γίνονται αδιάβατες, η ισορροπία μεταξύ των ειδών χλωρίδας και πανίδας διαταράσσεται. Γι’ αυτό από το 2009 ξεκινήσαμε το σχέδιο «Ο νέος θρακικός χρυσός» και εγκαταστήσαμε στη Ροδόπη τα πρώτα άλογα. Το βουνό τους εξασφαλίζει αρκετή τροφή και νερό.

Εάν κι εφόσον τα άλογα αυτά λάβουν καθεστώς «άγριο ζώο» από τη βουλγαρική διοίκηση θα ζουν ανεξάρτητα από την ανθρώπινη παρουσία και δεν θα υποβάλλονται σε εμβολιασμό και ιατρικές εξετάσεις, ούτε θα μαρκάρονται.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα