Στο Περιφερειακό Ιστορικό Μουσείο της Στάρα Ζαγκόρα ως τα τέλη Ιουνίου μπορούμε να επισκεφτούμε την έκθεση «Με βουλγαρικό πνεύμα και ευρωπαϊκή σκέψη», που είναι αφιερωμένη στο Ευρωπαϊκό Έτος Πολιτιστικής Κληρονομιάς και στη Βουλγαρική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ. Η έκθεση παρουσιάζει προσωπικότητες, γεννημένες στην Στάρα Ζαγκόρα ή τέτοιες που ήρθαν να ζήσουν στην πόλη και να την αναγεννήσουν όπως και τη χώρα, που μόλις είχε απελευθερωθεί από την Οθωμανική Κυριαρχία. Οι άνθρωποι αυτοί είχαν μορφωθεί στην Ευρώπη, αλλά προτίμησαν αντί να σταδιοδρομήσουν στη Δύση, να επιστρέψουν στην πατρίδα τους που μόλις ξανάρχιζε να αναπτύσσεται. Η ιδέα ήταν να «αναστήσουμε» τους ανθρώπους που αναγέννησαν τη Στάρα Ζαγκόρα, η οποία καταστράφηκε κατά τον Ρωσοτουρκικό Πόλεμο του 1877-1878, εξηγεί η επιμελήτρια της έκθεσης Ράινα Αντόνοβα.

Η έκθεση καλύπτει το τέλος της Βουλγαρικής Αναγέννησης ως τα μέσα του 20ού αιώνα, όταν οι πολίτες της Στάρα Ζαγκόρα, που είχαν τελειώσει ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, επέστρεψαν στη Βουλγαρία και κατέβαλαν προσπάθειες να εκσυγχρονίσουν την πόλη μας πολιτιστικά και οικονομικά, συνεχίζει εκείνη. Η έκθεση παρουσιάζει προσωπικότητες όπως ο μητροπολίτης Μετόντι Κούσεφ, ο οποίος δημιούργησε το εμβληματικό για την πόλη μας πάρκο «Αγιάσμοτο» και μια πλειάδα δασκάλων όπως η Αναστασία Τόσεβα, η οποία ήταν η πρώτη Βουλγάρα που τελείωσε το Πανεπιστήμιο και ο Αλεξάνταρ Κοζάροφ, που γνώριζε 7 γλώσσες και είχε τρία διπλώματα ανώτατης εκπαίδευσης. Στη Στάρα Ζαγκόρα έζησε επίσης ο γιατρός Κίρο Βάζοφ με τον γιο του, διδάκτορα της Νομικής Ιβάν Βάζοφ (ανιψιός του εθνικού μας λογοτέχνη Ιβάν Βάζοφ). Στην έκθεση οι επισκέπτες μπορούν να ανακαλύψουν και μια σειρά από ζωγράφους, αρχιτέκτονες και πολιτικούς μηχανικούς.

Στην έκθεση παρουσιάζονται και προσωπικότητες που συνέβαλαν στην ανάπτυξη του νεοσύστατου κράτους όπως ο ακαδημαϊκός Αντρέι Τόσεφ, που τελείωσε φυσικές επιστήμες, ήταν μέλος της Ακαδημίας Επιστημών και υπήρξε διπλωμάτης και πολιτικός που διατέλεσε πρωθυπουργός τη δεκαετία του ’30. Ο διδάκτωρ Ιβάν Γκάρβανοφ τελείωσε Φυσική στο Αυτοκρατορικό Πολυτεχνικό Ινστιτούτο της Βιέννης, αλλά αντί να μείνει να ζήσει στην Αυστρία, επέστρεψε για να γίνει ένας από τους ιδρυτές της Εσωτερικής Επαναστατικής Οργάνωσης Μακεδονίας και Θράκης, για τους σκοπούς της οποίας έδωσε τη ζωή του. Ο μαθηματικός Ιβάν Σαλαμπάσεφ ήταν πολιτικός και διατέλεσε υπουργός Οικονομικών, ενώ ο καθηγητής Αντόν Μίτοφ που θεωρείται ο πατριάρχης της βουλγαρικής ζωγραφικής, τελείωσε τις σπουδές του στη Φλωρεντία. Από την Στάρα Ζαγκόρα είναι και άλλος ένας από τους διασημότερους βουλγάρους ζωγράφους, ο Ντιμίταρ Γκιουτζένοφ, ο λογοτέχνης Γκέο Μίλεφ, ο ακαδημαϊκός Νικολάι Λίλιεφ, ο ποιητής Κίριλ Χρίστοφ, ο βιολόγος Μπορίς Μίτοφ, μουσικοί όπως η τραγουδίστρια της όπερας Χριστίνα Μόρφωβα και ο καθηγητής Ατανάς Γκάρντεφ, ο πρώτος φαγκοτίστας με δίπλωμα ανώτατης εκπαίδευσης. Οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους υπήρξαν ευεργέτες και κοινωνικοί παράγοντες που συνειδητοποιούσαν το χρέος τους σαν πολίτες.

Το βουλγαρικό κράτος ανοικοδομήθηκε μετά την Απελευθέρωση χάρη στο βουλγαρικό πνεύμα και θέλουμε να το αφήσουμε στις επόμενες γενιές.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα 

Φωτογραφίες: museum.starazagora.net