Τέσσερα πολιτιστικά κέντρα από γειτονιές και χωριά του Γκάμπροβο, από το 2014 διοργανώνουν έκθεση-μπαζάρ στην οποία παρουσιάζονται σπιτικά φαγητά, φρούτα λαχανικά, διάφορα βιολογικά τρόφιμα – υγιεινά, χωρίς συντηρητικά και χρωστικές ουσίες, όπως και δημιουργήματα ντόπιων τεχνητών που χρησιμοποιούν παραδοσιακές τεχνολογίες. Η πρωτοβουλία ονομάζεται «Σέλσκι μολ»(Το μολ του χωριού).

«Κατά την έκθεση-μπαζάρ «Το μολ του χωριού» διοργανώνεται και ανοιχτή σκηνή στην οποία ερασιτεχνικές ομάδες μπορούν να παρουσιάσουν τραγούδια και χορούς, λέει η Μαργκαρίτα Στογιάνοβα, γραμματέας του Πολιτιστικού Κέντρου «Χρίστο Μπότεβ» του χωριού Γκάρβαν. Μεταξύ των παραδοσιακών καλλιτεχνημάτων της έκθεσης μπορείτε να βρείτε παραδοσιακές για τον τόπο μας αλατιέρες (γκαβάνκι), πλεκτά από μαλλί που γνέθουν οι γυναίκες της περιοχής, τουρσιά, αποξηραμένα φρούτα στον ήλιο και φυσικά το χαρακτηριστικό για το Γκάμπροβο «πεστίλ» που είναι σκληρή μαρμελάδα από δαμάσκηνα. Σκοπός μας είναι να συνδέσουμε την βουλγάρικη παράδοση με την υγιεινή ζωή και την οικολογική συνείδηση».Ο Μπάι (μπάρμπα) Τόντορ από ένα χωριό του Σεβλίεβο συνεχίζει να σμιλεύει κουτάλια χωρίς να χρησιμοποιεί τόρνο ενώ η λέλια (θεία) Στάνκα φτιάχνει γλειφιτζούρια κοκοράκια με παλιά σπιτική συνταγή. Η κυρία Στογιάνοβαμας διηγήθηκε περισσότερα για το πεστίλ.

«Το πεστίλ φτιάχνεται από το χαρακτηριστικό για την περιοχή μας είδος δαμάσκηνου που λέγεται «καρατζέικα» το οποίο δεν έχει πολύ νερό αλλά είναι πολύ γλυκό, λέει εκείνη. Τα δαμάσκηνα βράζονται και όταν πήξουν απλώνονται σαν λεπτή, λεία αλοιφή πάνω σε ξύλινες πλάκες. Όταν στεγνώσει η πρώτη στρώση απλώνεται η επόμενη και έτσι μέχρι έξι στρώσεις που αφήνονται να στεγνώσουν σε σκοτεινό μέρος που να αερίζεται καλά. Έπειτα τυλίγεται σε ρολό και τρώγεται σε λεπτές φέτες».

«Το μολ του χωριού» διοργανώνεται στο Γκάμπροβο 7-8 φορές το χρόνο και επίσης περιοδεύει σε άλλες πόλεις όπως η Ελένα και το Σεβλίεβο. Το 2016 παρουσιάστηκε και στις Βρυξέλλες.

«Στους ανθρώπους αρέσει το μπαζάρ μας, λέει η κυρία Στογιάνοβα. Ενδιαφέρονται για τις βουλγάρικες παραδόσεις, έρχονται να χορέψουν, να ακούσουν μουσική, να θυμηθούν τα παιδικά τους χρόνια. Μπορούμε να σημειώσουμε επίσης πως τα έσοδα από τις πωλήσεις των προϊόντων του μπαζάρ επενδύονται σε φιλανθρωπικούς σκοπούς σε σχέση με τη δράση των πολιτιστικών κέντρων».

Κατά τη διάρκεια των Ημερών της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς που διοργανώνονται με την υποστήριξη του Δήμου της Πρωτεύουσας, του Περιφερειακού Κέντρου για την Διατήρηση της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς στην Νοτιο-Ανατολική Ευρώπη υπό την αιγίδα της ΟΥΝΕΣΚΟ και της Αστικής Βιβλιοθήκης, στο κτίριο του τελευταίου θεσμού από «Το μολ τους χωριού», με το σλόγκαν «Ξεχασμένες γαστρονομικές παραδόσεις – ζωντανές γεύσεις», παρουσίασαν πεστίλ, ψωμί με μαγιά, σπιτικά τυριά, τυρόπιτες, αποξηραμένα φρούτα, σπιτική ρακή, σιρόπια από σαμπούκο και άλλα νόστιμα και όμορφα προϊόντα.

Φωτογραφίες: Ντεσισλάβα Σέμκοβσκα, προσωπικό αρχείο

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα