Η Κρατική Υπηρεσία Αρχείων διατηρεί έγγραφα από τον Μεσαίωνα ως τον 20ό αιώνα και μέσα από αυτά ερευνά τη σχέση των Βουλγάρων με την υπόλοιπη Ευρώπη. Τώρα την περίοδο της Βουλγαρικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ εκδόθηκε το άλμπουμ «Η Βουλγαρία και η Ευρώπη» το οποίο μας βοηθά να ρίξουμε μια ματιά στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον.

Το άλμπουμ συμπεριλαμβάνει έγγραφα και υλικό από όλες τις δομές της Υπηρεσίας Αρχείων, διηγείται ο διευθυντής του θεσμού, ο ιστορικός Μιχαήλ Γκρούεφ. Μεταξύ τους μεγάλη σημασία έχουν οι χάρτες – αντίγραφα μεσαιωνικών και αρχαίων, οι γκραβούρες, οι φωτογραφικές αναπαραστάσεις από τον 15^ο αιώνα μέχρι σήμερα που είναι μέρος της συλλογής του γιατρού Συμεών Σίμοφ, ο οποίος έζησε στο εξωτερικό, τα στοιχεία για τη σχέση των Βουλγάρων με τους Βλάχους και τους Εβραίους, αλλά και με άλλους λαούς στο πλαίσιο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τα ντοκουμέντα για τις σχέσεις των Βουλγάρων με την Ευρώπη και για τις επενδύσεις για τον εξευρωπαϊσμό των βουλγαρικών πόλεων μετά την Απελευθέρωση. Στα τέλη του 19^ου και στις αρχές του 20ού αιώνα η Βουλγαρία απέδειξε πως είναι μέρος του ευρωπαϊκού πολιτιστικού χώρου.

Η έννοια «Ευρώπη» είναι μια μεταφορά, με την οποία οι Βούλγαροι συνειδητοποιούν τον εκμοντερνισμό τους, την αποκοπή τους από τον ανατολίτικο τρόπο ζωής και την ένταξή τους στον ρυθμό της νέας εποχής. Με την έκθεση αυτή μπορούμε να κάνουμε ένα ταξίδι στο χρόνο από τον Μεσαίωνα ως τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μέσα από την παρουσίαση σημαδιακών μορφών και προσωπικοτήτων από την πολιτιστική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας μας, οι οποίες λειτούργησαν σαν γέφυρες μεταξύ των Βουλγάρων και των Ευρωπαίων.

Σε πρώτο πλάνο βλέπουμε τους μονάρχες που προσέλκυαν Ευρωπαίους για να εργαστούν για τη μεταμόρφωση της χώρας, λέει ο κύριος Γκρούεφ. Πρόκειται π.χ. για την Τσέχικη αποικία, στην οποία ανήκαν οι επιχειρηματίες αδερφοί Πρόσεκ, ο ιστορικός Κωνσταντίν Ίρετσεκ, ο αρχαιολόγος Βάτσλαβ Ντομπρούσκι κ. ά., ο Ελβετός Λουί Αγιέρ – δάσκαλος στο Γυμνάσιο του Λομ, οι αρχιτέκτονες και οι κηπουροί που μετέτρεψαν τη Σόφια σε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα.

Σύντομα όμως μετά την Απελευθέρωση η Βουλγαρία αποκόπηκε ξανά από την Ευρώπη για περίπου μισό αιώνα. Τώρα επιστρέφουμε στο κλαμπ των προοδευτικών δημοκρατικών χωρών.

Ο δρόμος μας οδηγεί στην Ευρώπη και δεν υπάρχει γυρισμός, λέει ο κύριος Γκρούεφ. Οι δεσμοί μας με την ήπειρο είναι σφυρηλατημένοι μέσα στους αιώνες.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα