«Μεγαλώνει, αλλά δε γερνά» - το σύνθημα της πρωτεύουσας μας Σόφιας με πλήρη δύναμη ισχύει και για την Αστική Βιβλιοθήκη Σόφιας, η οποία συμπλήρωσε τα 90 χρόνια. Οι αναγνώστες της για το 2018 είναι ήδη 50 χιλιάδες. Σταθερή τάση για τα τελευταία χρόνια είναι οι μισοί αναγνώστες να είναι νέοι άνθρωποι. Αυτό είναι ένα μέρος των στοιχείων που κοινοποιήθηκαν σχετικά με την επέτειο από την ίδρυση της βιβλιοθήκης.

Η 24^η Οκτωβρίου του 1928 θεωρείται ημέρα γέννησης της Αστικής Βιβλιοθήκης Σόφιας. Με διαταγή του τότε δημάρχου Βλαντιμίρ Βάζοφ ιδρύεται δημοτικό μουσείο με τρία τμήματα: μουσείο, βιβλιοθήκη και αρχείο. Βεβαίως, η Σόφια δεν παραμένει παράπλευρα από την πνευματική αφύπνιση του βουλγαρικού λαού κατά την εθνική μας Αναγέννηση. Ο πρώτος μορφωτικός σύλλογος με βιβλιοθήκη ιδρύθηκε ήδη το 1867 κατά την Οθωμανική Κυριαρχία. Για την ίδρυση του βοηθά ο διάσημος επιχειρηματίας και δωρητής Ιβάν Ντένκογλου /9 χρόνια νωρίτερα δημιουργεί και το πρώτο παρθεναγωγείο στη Σόφια/. Λίγο μετά την Απελευθέρωση της Βουλγαρίας το 1878 ιδρύθηκε και η σημερινή Εθνική Βιβλιοθήκη «Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος».

Η Ιστορία της Αστικής Βιβλιοθήκης Σόφιας είναι όχι μόνο μακρά, αλλά και γεμάτη ενδιαφέροντα γεγονότα, κάποια από τα οποία και δραματικά. Ο δήμος έχτισε για τη βιβλιοθήκη θαυμάσιο κτήριο στην πλατεία Μπάνσκι, όχι μακριά από τα Ιαματικά Λουτρά της Σόφιας. Το κτήριο αυτό όμως καταστράφηκε στον βομβαρδισμό της 30^ης Μαρτίου του 1944, όταν ένα μεγάλο μέρος της Σόφιας πυρπολήθηκε με εμπρηστικές βόμβες.

Και τότε από 50 χιλιάδες τόμους, κάηκαν 40 χιλιάδες, συμπεριλαμβανομένης της βιβλιοθήκης του Ντένκογλου, η οποία δωρίστηκε – λέει η διευθύντρια της Αστικής Βιβλιοθήκης Σόφιας Γιούλια Τσίνζοβα. Μετά η βιβλιοθήκη μας άρχισε να αποκαθίσταται με πολλές δωρεές. Και ευχαριστούμε τους κατοίκους της πρωτεύουσας. Στην ουσία οι πίνακες που έχουμε, 350 περίπου, καθώς και 13 χιλιάδες σπάνιες και πολύτιμες εκδόσεις δωρίστηκαν στη βιβλιοθήκη.

Η επέτειος γιορτάστηκε με διάφορες εκδηλώσεις, στις οποίες η ΒΕΡ είναι χορηγός επικοινωνίας. Μια απ’ αυτές ήταν η έκθεση φωτογραφιών και εγγράφων «Η βιβλιοθήκη της Σόφιας 90 χρόνια στην Πόλη», που εγκαινιάστηκε στον Αστικό Κήπο. Θα συμπληρώσει 90 χρόνια από την ίδρυσή της η μεγαλύτερη δημόσια βιβλιοθήκη – η Αστική Βιβλιοθήκη Σόφιας με πάνω από ένα εκατομμύριο τόμους βιβλία, με πάνω από 50 χιλιάδες αναγνώστες, με πάνω από μισό εκατομμύριο επισκέψεις, με πλούσια ιστορία, την οποία θα δείξουμε σε φωτογραφικές εκθέσεις, σε βιβλία, σε συνδιάσκεψη – είπε κατά τα εγκαίνια της έκθεσης η Γιούλια Τσίνζοβα. Η ίδια επεσήμανε επίσης ότι η βιβλιοθήκη έχει και 250 χιλιάδες βιβλία σε ξένες γλώσσες. Διαθέτει αμερικανικό αναγνωστήριο, κορεάτικη γωνία, μεγάλο αναγνωστήριο των σκανδιναβικών χωρών, Ρωσικό Κέντρο.

Σχετικά με την 90^η επέτειο στη Σόφια διοργανώθηκε και το 11^ο Φθινοπωρινό Σαλόνι Ποίησης, το οποίο έλαβε χώρα στο Αμερικανικό Κέντρο της Αστικής Βιβλιοθήκης. Διεξήχθη και Εθνική Μπιενάλε της Εικονογραφίας.

Ανάμεσα στις πιο ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις είναι η έκθεση «Η μοίρα των βιβλίων». Παρουσιάζουμε βιβλία που έχουν την ιστορία τους, η οποία είναι ενδιαφέρουσα και την οποία θεωρούμε ότι θα είναι ενδιαφέρουσα και για τους αναγνώστες, είπε η Άνα Ατανάσοβα, υπεύθυνη του τμήματος «Λαογραφικές περιοχές και λογοτεχνική κληρονομιά». Και οι μοίρες των βιβλίων είναι διαφορετικές, σαν τις ανθρώπινες. Θα εκτεθούν πολύτιμα βιβλία, που λήφθηκαν ως δωρεές από εξέχουσες προσωπικότητες ή διασώθηκαν από την πυρκαγιά του 1944.

Επίσης και βιβλία που απαγορεύονταν στα διάφορα πολιτικά καθεστώτα και διασώθηκαν από καταστροφή. Και πολλά άλλα…

Το πιο παλιό βιβλίο στις συλλογές της βιβλιοθήκης είναι «Το βασίλειο των Σλάβων» του Μάβρο Ορμπίνι /1601/. Είναι ανάμεσα στις πηγές, που χρησιμοποιήθηκαν για τη συγγραφή της «Σλαβοβουλγαρικής Ιστορίας» του Παΐσίου Χιλανδαρινού – προφήτη της Βουλγαρικής Εθνικής Αναγέννησης και πρώτου ιστορικού της εποχής αυτής.

Παράλληλα με τα πολύτιμα έργα της βουλγαρικής και της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομίας, που η βιβλιοθήκη κατέχει ως «κλασσικά» βιβλία σε χαρτί, αναπτύσσεται γρήγορα και στον δρόμο των νέων τεχνολογιών. Η βιβλιοθήκη έχει το μεγαλύτερο ψηφιακό κέντρο ανάμεσα στα πολιτιστικά ινστιτούτα στη Σόφια, και ίσως και στη χώρα, επεσήμανε η διευθύντρια Γιούλια Τσίνζοβα.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα

Φωτογραφίες: Βενέτα Παβλόβα και Αστική Βιβλιοθήκη Σόφιας