Τα πρώτα λάτιν πάρτι στη Βουλγαρία εμφανίστηκαν αρκετά πριν την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, στην Φοιτητούπολη της Σόφιας, στους δρόμους της οποίας ακούγονταν και τότε πολλές ξένες γλώσσες. Το 1992 στο κέντρο της Σόφιας άνοιξε η ντισκοτέκ «Ανακόντα» και ο ιδιοκτήτης κάλεσε τον Κουβανό Έντουαρντ να αρχίσει να διοργανώνει λάτιν πάρτι με ντι τζέη τον Ροντόλφο Σανόνι Γκόμεζ από το Εκουαδόρ.

Οι άνθρωποι που ζουν σε μια ξένη χώρα τηρούν δυο βασικούς κανόνες, λέει ο Σανόνι. Σέβονται τους νόμους και τις παραδόσεις της χώρας που τους φιλοξενεί και μεταδίδουν τα καλύτερα στοιχεία του πολιτισμού, τον οποίο εκπροσωπούν. Στην περίπτωσή μου ήταν η μουσική και ο χορός της Λατινικής Αμερικής. Τότε στην «Ανακόντα» γινόντουσαν τα καλύτερα πάρτι, γιατί ακόμα δεν είχαν όλα εμπορευματοποιηθεί. Τα βήματα δεν είχαν ονόματα όπως σήμερα, αλλά και τότε οι γυναίκες υπερτερούσαν. Οι άντρες δυσκολεύονται ακόμα να υιοθετήσουν το στυλ αυτών των χορών, γιατί δεν συμπίπτουν με την ιδέα τους για ανδρισμό. Οι άντρες και οι γυναίκες τότε χόρευαν χωριστά κάτι που ερχόταν σε ρήξη με όσα ήξερα από την πατρίδα μου. Εμείς χορεύουμε ανά ζευγάρια και η ατμόσφαιρα είναι ιδιαίτερα συναισθηματική. Τώρα πια στα πάρτι έρχονται και πολλοί άντρες, οι οποίοι έμαθαν να χορεύουν καλά.

Τα πρώτα μαθήματα χορών της Λατινικής Αμερικής ξεκίνησαν στο Κλαμπ 33 στην Φοιτητούπολη.

Υπήρχε ένας οδοντίατρος, ο Τεό, Βούλγαρος που είχε ζήσει στη Γερμανία και εκεί είχε διδαχθεί σάλσα, θυμάται ο Σανόνι. Συμφώνησε να δείχνει επί μια ώρα πριν τα πάρτι όσα ήξερε. Τότε χρώμα στις βραδιές έδιναν μετανάστες από την Βενεζουέλα, την Κούβα και τον Άγιο Δομήνικο.

Οι καλύτεροι χορευτές είναι από την Κεντρική Αμερική, λέει ο ντι τζέη. Στο κλαμπ ερχόντουσαν συχνά διπλωμάτες από τις πρεσβείες του Περού, του Μεξικό, της Αργεντινής, της Βραζιλίας, της Βενεζουέλας, του Εκουαδόρ, της Κολομβίας, της Ουρουγουάης. Σήμερα πολλές από αυτές τις χώρες δεν εκπροσωπούνται πια στη Βουλγαρία. Αυτοί οι άνθρωποι μου έφερναν μουσική, ενώ αγόραζα και CD από την Ελβετία, όπου ταξίδευα για δουλειά.

Το 1998 ο οδοντίατρος Τεό μαζί με έναν φίλο του τον Μιχαήλ Ντίμοφ δημιούργησαν το σχήμα «Σάλσα ντόκτορς» - μια ομάδα από ντι τζέη που χρησιμοποιούσαν τη μουσική με θεραπευτικό σκοπό.

Την πρώτη φορά που άκουσα τη μουσική του Σανόνι ζαλίστηκα, λέει ο Μιχαήλ. Μπροστά μου αποκαλύφτηκε ένας ολόκληρος κόσμος. Έβαζε σάλσα. Μερέγκε, κούμπια, αφρικανική μουσική και μπλουζ. Μαθαίναμε να χορεύουμε από τους ξένους από την Ευρώπη, την Λατινική Αμερική και την Αφρική. Έπειτα εμφανίστηκαν σχολές χορού και συνδύασαν την άθληση με τη μόδα. Χάθηκε η διασκέδαση και η οικειότητα.

Ο Μιχαήλ έγινε ντι τζέη γιατί είναι από τους ανθρώπους που δεν φοβάται το παράξενο. Αντιθέτων τον προσελκύει και όσοι πηγαίνουν στα πάρτι που διοργανώνει απολαμβάνουν επίσης ινδική, αραβική μουσική και ρέγκε.

Μου αρέσει να μαθαίνω ξένες μουσικές γλώσσες, λέει εκείνος. Η ψυχή μου ερωτεύεται τα κομμάτια και μετά μου ανοίγει η όρεξη. Δυστυχώς η σάλσα υποχωρεί σήμερα μπροστά στο ρέγκετον. Πάει το «χωριάτικο» στυλ μας που μας συνέδεε με τη γη, γιατί η μουσική μας καταλάμβανε. Έζησα δυο χρόνια στη Νέα Υόρκη – εκεί είδα την μεγάλη πόλη να αλλάζει τη σάλσα – να την κάνει εγωιστική και ανταγωνιστική. Είδα τους μουσικούς να παίζουν χωρίς να τους ενδιαφέρουν οι χορευτές και καβαλιέρους που δεν ενδιαφέρονται για τις ντάμες τους. Ονειρεύομαι να ξαναγυρίσει η εποχή της «Μπουένα βίστα» όταν οι γυναίκες δεν ήταν απλά ακροβατικά εργαλεία στα χέρια των αντρών. Θα ήθελα να ξαναδώ τους άντρες να σέβονται τις γυναίκες και τους ανθρώπους να ξαναρχίσουν να απολαμβάνουν τη μουσική και τον χορό.

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο