Μετά την πρόσφατη πραγματοποίηση τριών κύκλων εμπορικών δοκιμών, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Κομισιόν, βελτιώθηκαν σημαντικά οι προοπτικές για την κατασκευή, στο έδαφος της Βουλγαρίας, νέου αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου, δυναμικού 15,8 δισ. κ.μ. ετησίως. Ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ, ο οποίος εδώ και πολύ καιρό, φιλοδοξεί να μετατρέψει τη Βουλγαρία σε κέντρο φυσικού αερίου στην Ευρώπη, ονόμασε τον αγωγό «Βουλγαρικό ρεύμα», αναφερόμενος στη συνέχιση του δεύτερου αγωγού του «Τουρκικού ρεύματος» από τα σύνορα της Βουλγαρίας με την Τουρκία μέχρι τα σύνορα με τη Σερβία.

Η κυβέρνηση, έχοντας βγάλει τα συμπεράσματά της από την αποτυχία του σχεδίου «Νότιο ρεύμα», του αγωγού που έπρεπε να προμηθεύει την Ευρώπη με ρωσικό φυσικό αέριο, τουλάχιστον 60 δισ. κ.μ. ετησίως, η κυβέρνηση θεωρεί ότι εκπλήρωσε τις προϋποθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ, σε ό, τι αφορά τον αγωγό, και ότι το νέο σχέδιο έχει πραγματικές πιθανότητες να πραγματοποιηθεί και να αρχίσει να λειτουργεί στις αρχές του 2020, τουλάχιστον όπως υποσχέθηκε η υπουργός Ενέργειας Τεμενούζκα Πετκόβα.

Οι εμπειρογνώμονες είναι της άποψης ότι το σχέδιο θα πραγματοποιηθεί διότι, εκτός των άλλων, είναι προς το συμφέρον της Σερβίας, του σημαντικότερου συμμάχου της Ρωσίας στη Βαλκανική Χερσόνησο. Την υποστήριξή του, αν και υπό προϋποθέσεις, δήλωσε και ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν και επίτροπος Ενέργειας, Μάρος Σέφτσοβιτς, σύμφωνα με τον οποίο Σε περίπτωση που ο βουλγαρικός αγωγός προμηθεύει την ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου από νέο διανομέα, ο οποίος πουλά φυσικό αέριο και από άλλες πηγές (εκτός από τη Ρωσία), αυτό θα είναι μια καλοδεχούμενη πρόοδος.

Χωρίς να περιμένει περισσότερο, η βουλγαρική εταιρεία φυσικού αερίου Bulgartransgaz, αμέσως μόλις παρέλαβε τις εκδηλώσεις ενδιαφέροντος για κράτηση όγκου από τρεις εταιρείες - τη ρωσική Gazprom, τη βουλγαρική Bulgargaz και η σουηδική MET Group, ανακοίνωσε ότι αναμένεται η υπογραφή σύμβασης για την κατασκευή του βουλγαρικού τμήματος του αγωγού, ο οποίος θα έχει μήκος 484 χλμ. και θα διαθέτει δύο σταθμούς συμπίεσης. Το έργο θα κοστίσει 1,431 δισ. ευρώ, τα οποία θα πρέπει να βρει η Bulgartransgas, θα οποία θα πάρει πίσω από τα ετήσια τέλη διαμετακόμισης που θα φτάνουν στο ποσό των, περίπου, 184 εκατομμυρίων ευρώ για μια εικοσαετία. Δεν αποκλείεται μάλιστα, τα 3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, τα οποία θα αγοράζει η Βουλγαρία για την εσωτερική κατανάλωση, να τα πληρώνει σε πιο συμφέρουσες τιμές από τις σημερινές, τις οποίες θεωρούν υπερβολικά υψηλές οι καταναλωτές.

Η κυβέρνηση πιστεύει, επίσης, ότι με τον νέο αγωγό θα έχει τη δυνατότητα να κατασκευάσει, στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας, τον διανομέα φυσικού αερίου Balkan, ο οποίος μπορεί να μετατραπεί σε μια ιδιόμορφη εμπορική ζώνη που, με τη σειρά της, θα φέρει κέρδη στη Βουλγαρία. Μέχρι τώρα δεν ήταν πολύ σίγουρες οι πηγές που θα προμήθευαν με αέριο τον διανομέα αυτό, αλλά πλέον, η εικόνα έχει αρχίσει να ξεκαθαρίζει. Το έργο αυτό θεωρείται εξαιρετικά σημαντικό από τον πρωθυπουργό Μπόικο Μπορίσοφ.

Όμως, στον ενεργειακό τομέα όλα, σε τελική ανάλυση, επηρεάζονται από στρατηγικά και γεωπολιτικά συμφέροντα, ειδικά όταν πρόκειται για τις πηγές ενέργειας και ενεργειακών υλών από τη Ρωσία. Πολύ συχνά, για το λόγο αυτό, βγαίνουν σε πρώτο πλάνο όχι τα οικονομικά συμφέροντα, αλλά τα πολιτικά, τα οποία δεν συμπίπτουν, πάντα και απόλυτα, με τα συμφέροντα της Βουλγαρίας. Όμως η Βουλγαρία είναι μικρή χώρα και δύσκολα μπορεί να επηρεάσει τις μεγάλες δυνάμεις. Άρα, δεν πρέπει να αποκλείουμε τη δυνατότητα να επηρεάσουν οι μεγάλες δυνάμεις την πραγματοποίηση του σχεδίου, στο πλαίσιο των εντεταμένων σχέσεων μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας. Όπως, πολλάκις, υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν, το μέλλον του αγωγού «Τουρκικό ρεύμα», άρα και του βουλγαρικού αγωγού, θα εξαρτηθεί από το αν η Ευρωπαϊκή Ένωση επιθυμεί, πραγματικά, να αφήσει το ρωσικό αέριο να φτάσει στα Βαλκάνια μέσω νέου αγωγού. Η Ρωσία γνωρίζει πολύ καλά, ότι ο ρωσικός αγωγός θα πρέπει να καλύπτει τις απαιτήσεις του, αποκαλούμενου, «3ου ενεργειακού πακέτου» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε ό, τι αφορά την φιλελευθεροποίηση των αγορών φυσικού αερίου.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης