Η είδηση πως το ΒΚΚ, που κυβέρνησε την Βουλγαρία 45 χρόνια, αλλάζει τον αρχηγό της, τον Τόντορ Ζίβκοβ, γέννησε στους ανθρώπους την ελπίδα πως γρήγορα τα πράγματα θα αλλάξουν και η αλήθεια θα λάμψει. Αυτό δεν έχει συμβεί πλήρως μέχρι στιγμής κι ας έχουν περάσει πια πάνω από 30 χρόνια. Αυτή η είδηση όμως έφτασε και μέχρι τους μουσικούς.

«Αυτό που συνέβη τότε ήταν κάτι το οποίο όλοι μας ονειρευόμασταν, λέει ο Στέφαν Βαλντόμπρεβ. Ειδικά τα τελευταία χρόνια ήμουν σίγουρος πως αποκλείεται τα πράγματα να συνεχίσουν κατ’ αυτόν τον τρόπο. Ήμουν σίγουρος πως κάτι θα συμβεί…και συνέβη».

Ο Βασίλ Γκεοργκίεβ, γνωστός στο μουσικό στερέωμα σαν Βάσκο Κράπκατα, εκείνη την εποχή οδηγούσε ταξί. Ο άνθρωπος που έντυσε με μπλουζ τα συναισθήματα χιλιάδων Βουλγάρων αναγκαζόταν να βιοπορίζεται με μη καλλιτεχνικό επάγγελμα στην αρχή της μετάβασης προς την δημοκρατία. Αλλά η μουσική πριν και μετά το 1989 διαμόρφωσε προσωπικότητες των οποίων η φωνή ακούγεται παρά τους περιορισμούς.
«Η μουσική είναι ένας παράλληλος κόσμος, λέει ο Βάλντι Τότεβ από το συγκρότημα «Στουρτσίτε». Είναι ένας κόσμος στον οποίο μπορούμε να αποδράσουμε όταν η πραγματικότητα που μας περιβάλλει δεν μας αρέσει. Τότε, τα χρόνια του σοσιαλισμού, η μουσική ήταν κομμάτι ελευθερίας. Οι πιο πιστοί μας οπαδοί συχνά έτρωγαν ξύλο γιατί τους αρέσαμε. Κάποια στιγμή σταματήσαμε να παίζουμε για να μην γινόμαστε λόγος οι οπαδοί μας να βασανίζονται.

Η δημοκρατία μπορεί να μην είναι τέλεια αλλά δίνει δυνατότητες οι οποίες δίνουν νόημα στις θυσίες που κάναμε τότε. Τότε δεν μπορούσαμε ούτε να ονειρευτούμε να ζούμε όπου μας αρέσει και να δουλεύουμε ότι θέλουμε. Η ελευθερία είναι απόκτημα. Ξέρουμε πως είναι να μην την έχουμε και πολύ καιρό ζούσαμε χωρίς αυτήν. Παρ’ όλα αυτά δεν φύγαμε για το εξωτερικό – τα παιδιά μου και τα εγγόνια μου επίσης μένουν στην Βουλγαρία. Τώρα ειδικά, όταν μπορούμε να παίζουμε την μουσική που θέλουμε και να λέμε ότι σκεφτόμαστε, κάτι που ήταν αδύνατον πριν, ούτε που το διανοούμαι».

Εκείνοι ξεσήκωσαν τον λαό. Δεν θα άλλαζα καμία από τις αποφάσεις μου από το 1989 αν είχα την δυνατότητα. Τότε όλα ήταν ειλικρινά κι αυθόρμητα. Αλλά η γενιά μας γέρασε και δεν έχουμε πια την ίδια δύναμη. Πρέπει να εμφανιστούν νέοι και για να μην το κάνουν σημαίνει πως αυτήν την στιγμή δεν είναι αναγκαίο. Οι μουσικοί να παίζουν ρόλο στην κοινωνικοπολιτική ζωή δεν γίνεται κατά παραγγελία».

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα