Στις 13 Ιανουαρίου 1915 πραγματοποιήθηκε η πρώτη προβολή της πρώτης βουλγαρικής ταινίας «Ο Μπαλγκαράν είναι ευγενής». Σκηνοθέτης της σύντομης βουβής κωμωδίας είναι ο Βασίλ Γκέντοφ, ο οποίος υποδύεται τον Μπαλγκαράν.

Το έργο δε φυλάσσεται σε ταινία και η επίσημη εκδοχή για την καταστροφή όλων των αντιγράφων των ταινιών του Γκέντοφ λέει ότι κατά τη διάρκεια των βομβαρδισμών τη δεκαετία του ’40 του 20ού αιώνα το σπίτι του στη Σόφια κάηκε έως τα θεμέλια, μαζί με όλα μέσα. Άλλη εκδοχή λέει ότι μετά το 1944 η νέα εξουσία κατέστρεψε σκόπιμα το αρχείο του. Ανεξάρτητα από την αλήθεια, η ημερομηνία της πρώτης προβολής της ταινίας αυτής χρόνια αργότερα καθιερώθηκε ως Ημέρα Βουλγαρικού Κινηματογράφου.

Το περασμένο 2020, όπως όλοι οι υπόλοιποι τομείς της δημόσιας ζωής, έτσι και η εβδόμη τέχνη πλήγηκε σοβαρά από την πανδημία με Covid-19. Τα αντιεπιδημικά μέτρα επέβαλαν το κλείσιμο των αιθουσών κινηματογράφου, κάτι, το οποίο, με τη σειρά του, επέτρεψε στις όλο και πιο δημοφιλείς πλατφόρμες streaming να καλύψουν το κενό.

«Είναι κρίμα που τώρα δεν μπορούμε να πάμε σινεμά και ήσυχα να βυθιστούνε σε αυτόν τον τόσο πνευματικό και θαυμάσιο χώρο» - δήλωσε σε συνέντευξη για το Ράδιο Βολυγαρία ο ηθοποιός και παραγωγός Αλεξάνταρ Αλέξιεφ:

«Από την άλλη όμως, έχουμε πρόσβαση σε ποιοτικές ταινίες μέσω των λεγόμενων πλατφορμών streaming. Αυτό πάντα θα αποτελεί άνεση και θα προτιμάται από κάποιους, εγώ όμως ελπίζω ειλικρινά ότι ο κινηματογράφος δε θα εξαφανιστεί και οι άνθρωποι που αγαπούν να βιώνουν αυτό το συναίσθημα στην αίθουσα κινηματογράφου θα γυρίσουν εκεί όταν γίνει εκ νέου ασφαλές. Είναι σημαντικό όμως ότι τώρα έχουμε εναλλακτική λύση, από την οποία να αντλούμε αυτή την πνευματική τροφή.»

Οι πρώτες ημέρες του 2021 μας έφεραν ολόκληρες δύο αφορμές να είμαστε υπερήφανοι για τα επιτεύγματα δύο ταλαντούχων καλλιτεχνών μας – ο Τεοντόρ Ούσεφ έγινε ο σχεδιαστής κινούμενων σχεδίων με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο για τα τελευταία 25 χρόνια και η ηθοποιός Μαρία Μπακάλοβα, η οποία έγινε δημοφιλής με τον ρόλο της σε δημοφιλή κωμωδία, βραβεύτηκε από τους κριτικούς κινηματογράφου στις ΗΠΑ για καλύτερο γυναικείο ρόλο υποστήριξης. 

Σύμφωνα με τα λόγια του Άλεκ Αλέξιεφ, με το επίτευγμά της η Μπακάλοβα κατορθώνει να χαράξει δρόμο προς το Χόλυγουντ όχι απλώς για μεγάλο μέρος των βουλγάρων ηθοποιών, αλλά για και πολλούς ηθοποιούς της Ανατολικής Ευρώπης. Με τη σειρά του, ο Τεοντόρ Ούσεφ οφείλει την επιτυχία τους σε επίμονη και αφοσιωμένη εργασία και στη μακροχρόνια πορεία που ακολούθησε. 

«Μ’ αυτή την έννοια είναι δύο διαφορετικά παραδείγματα που ενθουσιάζουν πολύ. Πρέπει να μας χρησιμεύσουν ως απόδειξη ότι αυτό μπορεί να συμβεί, οι επιτυχίες τους είναι εφικτές. Εμείς πρέπει να είμαστε έτοιμοι για την τύχη, για να μην τη χάσουμε.»

Όσον αφορά τη δυνατότητα βουλγαρική ταινία να έχει επιτυχία, προκαλώντας παγκόσμιο αντίκτυπο, ο ηθοποιός είναι μάλλον σκεπτικός.

«Είναι πολύ δύσκολο, επειδή η αγορά μας είναι υπερβολικά μικρή, η στάση, το ενδιαφέρον και η ζήτηση βουλγαρικών ταινιών εκ μέρους του κοινού δεν είναι τόσο ισχυρή. Υπάρχουν και ταινίες που παράγονται στη Βουλγαρία και στο εξωτερικό, οι οποίες έχουν τεράστιες επιτυχίες. Τέτοιες είναι οι ταινίες του Στέφαν Κομαντάρεφ, των Πέταρ Βαλτσάνοφ και Κριστίνα Γκρόζεβα, της Γιάνα Τιτόβα κ. ά..»

Τα τελευταία μερικά χρόνια γίναμε μάρτυρες πλήρους αλλαγής στις αντιλήψεις μας για τις τηλεοπτικές σειρές. Είναι ήδη εντελώς φυσικό ο προϋπολογισμός για ολόκληρη ταινία μεγάλου μήκους να προορίζεται για το γύρισμα ενός επεισοδίου τηλεοπτικής σειράς. Έστω και αυτά τα γεγονότα να μας κάνουν να ονειρευόμαστε στη Βουλγαρία να πραγματοποιηθεί μεγάλης κλίμακας παραγωγή, η διανομή της οποίας στον κόσμο να αναμένεται με ανυπομονησία, δεν πρέπει να ξεχνάμε το επίτευγμα της βουλγαρικής τηλεοπτικής σειράς «Υπό κάλυψη». Οι τέσσερις σεζόν της μέχρι τώρα πωλήθηκαν και ειδώθηκαν σε πάνω από 142 χώρες και από τις αρχές του 2021 και στη Γερμανία.

Φέτος η Ημέρα Βουλγαρικού Κινηματογράφου θα γιορταστεί ασυνήθιστα. Από τις 16:00 μέχρι τις 24:00 στη βίντεο-πλατφόρμα θα μπορούν να ειδωθούν δωρεάν 16 ντοκιμαντέρ και 23 ταινίες μεγάλου μήκους από τα τελευταία χρόνια. 

Φωτογραφίες: αρχείο, ΒΕΤ, Μποριάνα Πάντοβα, Facebook /Мария Бакалова, Αλεξάντερ Αλέξιεφ, neterra.tv

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα