Η Βουλγαρία είναι ένα από τα κράτη, στα οποία δεν υπάρχει επίσημη στατιστική για τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Μόνο το Υπουργείο Εσωτερικών διατηρεί βάση δεδομένων για καταγγελίες. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, το 2020 εκδόθηκαν 3057 περιοριστικές εντολές, 349 εκ των οποίων είναι για βία κατά ανδρών, 2500 κατά γυναικών, και 898 για βία κατά παιδιών.

Το 2020, σύμφωνα με στοιχεία της παρακολούθησης οργανώσεων πολιτών, οι γυναίκες-θύματα ενδοοικογενειακής βίας είναι 15, και από δημοσιεύματα στα ΜΜΕ οι πληροφορίες είναι για τουλάχιστον άλλες πέντε περιπτώσεις θανάτου. Οι καταγγελίες προς μη κυβερνητικούς οργανισμούς για συστηματική ενδοοικογενειακή βία έχουν αυξηθεί σχεδόν διπλάσια το 2020 σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Οι ψυχολόγοι προειδοποιούν ότι το πρόβλημα είναι πολύ πιο ευρέως διαδεδομένο και οι πληγέντες συχνότερα αρνιούνται να μιλάνε για τη βία, στην οποία υποβάλλονται. Το θέμα βγαίνει στην επιφάνεια μόνο όταν υπάρχουν θύματα, άμεσα ή έμμεσα. 

Το πρόβλημα της ενδοοικογενειακής βίας έχει τεθεί επί τάπητος πολλές φορές και τώρα στις συνθήκες παγκόσμιας πανδημίας, απέκτησε απειλητικές διαστάσεις. Δυστυχώς, σύμφωνα με τη βουλγαρική νομοθεσία, οι ποινές για τον βιαστή δεν είναι επαρκώς αυστηρές.

«Αυτή τη στιγμή, για να τιμωρηθεί ένας βιαστής πιο αυστηρά, πρέπει να έχει τρεις καταχωρημένες δράσεις βίας» - επεσήμανε η Συνήγορος του Πολίτη Ντιάνα Κοβάτσεβα κατά τη διάρκεια online συζήτησης, αφιερωμένης στην ενδοοικογενειακή βία, που διεξήχθη πρόσφατα. – «Αυτό δεν είναι πάντα δυνατό. Καμιά φορά η βία μπορεί από την πρώτη στιγμή να πάρει ανθρώπινη ζωή ή να προκαλέσει μόνιμα τραύματα του πληγέντος προσώπου. Θεωρώ, ότι στον Ποινικό Κώδικα πρέπει να ποινικοποιηθούν όλες οι μορφές ενδοοικογενειακής βίας. Πρέπει να διατυπωθούν έτσι ώστε εκείνοι που παραβιάζουν τον νόμο να τιμωρούνται αποτελεσματικά. Γιατί η ψυχική και η οικονομική βία αποδεικνύονται πολύ δύσκολα.»

Από την άλλη, τα κέντρα στη Σόφια για υποδοχή γυναικών και παιδιών-θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας είναι μόλις 30. Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες στον τομέα, ο αριθμός τους είναι άκρως ανεπαρκής. Είναι απαραίτητη επαγγελματική παρέμβαση και εργασία με τον βιαστή, για να μπορεί να αντιμετωπίσει την επιθετικότητα και τον θυμό του. Τα παιδιά, που έγιναν μάρτυρες και θύματα βίας, καθώς και όλοι οι πληγέντες επίσης χρειάζονται ειδική φροντίδα.

Οι τροποποιήσεις στον Νόμο περί Προστασίας από Ενδοοικογενειακή Βία, που δημοσιεύτηκαν για δημόσια συζήτηση, προβλέπουν τη δημιουργία ειδικού μητρώου, στο οποίο να καταχωρηθούν οι βιαστές και τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Ο σκοπός είναι ο πλήρης περιορισμός της πρόσβασης των βιαστών στα θύματα, συμπεριλαμβανομένου και μέσω σύντομων μηνυμάτων και τηλεφωνημάτων. Προβλέπονται και προστασία των εγκύων και των παιδιών και προστατευόμενα σπίτια για τα θύματα βίας.

«Μέσω των τροποποιήσεων διευρύνεται ο κύκλος των προσώπων, που έχουν πληγεί από ενδοοικογενειακή βία, οι οποίοι μπορούν να αναζητήσουν προστασία» - επεσήμανε κατά τη διάρκεια της online συζήτηση η υπουργός Δικαιοσύνης Ντεσισλάβα Αχλάντοβα. – «Αυξάνονται και τα μέτρα προστασίας, που επιβάλλονται από τα αρμόδια όργανα. Πολύ σημαντική τροποποίηση είναι η πρόταση να δημιουργηθεί Εθνικό Όργανο Συντονισμού, Παρακολούθησης και Αξιολόγησης των Πολιτικών και των Μέτρων Αποτροπής της Ενδοοικογενειακής Βίας. Στο σχέδιο διακανονίζονται και προγράμματα πρόληψης και προστασίας από ενδοοικογενειακή βία. Βελτιώνεται και η δικαστική διαδικασία επιβολής ταχύτερων και αποτελεσματικότερων μέτρων προστασίας.»

Άλλο σημαντικό σημείο στις προβλεπόμενες νομοθετικές τροποποιήσεις είναι η επιβολή απαγόρευσης για ιδιοκτησία πυροβόλου όπλου, για να αποφευχθεί η δολοφονία του θύματος με νόμιμα αποκτηθέν όπλο. 

Φωτογραφίες: iStock, bgnes

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα