Φέτος κλείνουν 85 χρόνια από την αρχή των εκπομπών σε ξένες γλώσσες της ΒΕΡ. Για πρώτη φορά η φωνή του Ράδιο Βουλγαρία ακούστηκε πειραματικά το 1936 στην διεθνή γλώσσα εσπεράντο. Ακολούθησαν εκπομπές στα γαλλικά, γερμανικά, αγγλικά και ιταλικά. Η ισπανική σύνταξη δημιουργήθηκε το 1957 στο πλαίσιο του Ράδιο Σόφια.

«Ξεκίνησα να εργάζομαι στην ισπανική σύνταξη το 1973, λέει η Κάτια Ντιμάνοβα που υπήρξε μεταφράστρια, παρουσιάστρια, συντάκτρια και ρεπόρτερ στο Ράδιο Βουλγαρία. Τότε ήμουν ακόμα φοιτήτρια στην Ισπανική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας την οποία ίδρυσαν μεταξύ άλλων οι καθηγήτριές μου Έλμπα Φίλιπποβα και Εμίλια Τσένκοβα που εργάζονταν και στην σύνταξη. Εκείνη την εποχή τα ισπανικά ήταν σπάνια γλώσσα στην Βουλγαρία, σαν τα κινέζικα και τα αραβικά. Οι άνθρωποι που τα μιλούσαν ήταν λίγοι και ήταν συνήθως απόγονοι βούλγαρων μεταναστών στην Λατινική Αμερική που βρήκαν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης εκεί την δεκαετία του ’20. Τα παιδιά τους άρχισαν να επιστρέφουν στην πατρίδα την δεκαετία του ’50. Όσοι από τους συναδέλφους είχαν γεννηθεί και μεγαλώσει στην Λατινική Αμερική μιλούσαν στο μικρόφωνο. Για μένα η σύνταξη ήταν το πιο σημαντικό σχολείο. Εκεί ανακάλυψα τις ιδιαιτερότητες της μετάφρασης, την ισπανόφωνη λογοτεχνία και τέχνη. Μεταφράζαμε ειδήσεις από και για την Βουλγαρία, παίρναμε συνεντεύξεις και κάναμε ενδιαφέροντα ρεπορτάζ. Η Βουλγαρία ήταν ακόμα άγνωστη για το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου και παρουσιάζαμε την φύση και τον πολιτισμό της, την λαογραφία, την κοινωνική ζωή, την πολιτική και την οικονομία. Διανθίζαμε τις εκπομπές μας με πολύ μουσική. Η ομάδα μας αποτελούταν από νέους ανθρώπους εργατικούς και ενθουσιώδεις που γεννούσαν νέες ιδέες για εκπομπές. Μια από τις σημαντικότερες δραστηριότητές μας ήταν η επικοινωνία μας με τους ακροατές που τότε ήταν χιλιάδες. Εκπέμπαμε στα βραχέα και κάθε μέρα λαμβάναμε δεκάδες γράμματα στα οποία απαντούσαμε. Είχαμε μάλιστα μια εκπομπή που λεγόταν «Ταχυδρομικό κουτί» με μουσικές αφιερώσεις γι’ αυτούς που μας είχαν γράψει την προηγούμενη εβδομάδα. Η εκπομπή αυτή ήταν πολύ δημοφιλής ενώ την Κυριακή απαντούσαμε αναλυτικά σε σημαντικά ερωτήματα των ακροατών». 

Στα τέλη της δεκαετίας του ’70 στην ισπανική σύνταξη του Ράδιο Βουλγαρία εργάστηκε ο δημοσιογράφος Κάρλος Ρίβας, πρόσφυγας μετά το πραξικόπημα του Πινοτσέτ στην Χιλή. Η πείρα του ήταν πολύτιμη για τους συναδέλφους του και χάρη σ’ αυτόν βελτιώθηκε η ποιότητα και η επικαιρότητα των εκπομπών.

«Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό που είχα την δυνατότητα να έρθω σε επαφή με τόσο καλούς επαγγελματίες, λέει η Κάτια Ντιμάνοβα. Εμπνεόμουν από αυτούς και εξελισσόμουν. Ήταν χτύπημα για μας όταν κατέστρεψαν τον μεταδότη του Ράδιο Βουλγαρία. Αλλά προσαρμοστήκαμε στις νέες τεχνολογίες και αρχίσαμε να παρουσιάζουμε την ύλη μας στο διαδίκτυο. Πέρασα πολλά χρόνια στην σύνταξη και συνεχίζω να επικοινωνώ με τους παλιούς και τους νέους συναδέλφους στους οποίους παραδώσαμε την σκυτάλη».

Όσοι εργάζονται στις συντάξεις του Ράδιο Βουλγαρία μεταφράζουν σε διακρατικά γεγονότα και συναντήσεις κορυφής και συμμετέχουν στην δημιουργία λεξικών. Μεταφράζουν επίσης ποίηση και πεζογραφία και συμβάλλουν στην πολιτιστική ανταλλαγή μεταξύ των λαών. 

Φωτογραφίες: αρχείο

Επιμέλεια: Ελένα Καρκαλάνοβα

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα