Οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος σημειώνουν ύψος ρεκόρ στην Βουλγαρία, όπως και σε πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης. Αλλά καθώς οι τιμές αυξάνονται, τόσο αυξάνονται και τα κέρδη των ενεργειακών επιχειρήσεων. Στη Βουλγαρία, η μεγαλύτερη επιχείρηση ηλεκτρικής ενέργειας - η Εθνική Εταιρεία Ηλεκτρισμού - ΕΕΗ, είναι κρατική. Σύμφωνα με τους τελευταίους οικονομικούς της απολογισμούς, τα κέρδη της, για το πρώτο εννεάμηνο του έτους, ανέρχονται στα 142 εκατ. ευρώ, πρωτοφανής αύξηση σε σχέση με το 2020, όταν ήταν μόλις 307 χιλ. ευρώ. Όχι λιγότερο εντυπωσιακή είναι η αύξηση της τιμής του ρεύματος στην ελεύθερη αγορά, όπου έφτασε και ξεπέρασε το ρεκόρ των 260 ευρώ ανά MWh στο ανεξάρτητο χρηματιστήριο ενέργειας. «Με την αύξηση της τιμής του ρεύματος, η Βουλγαρία συγκαταλέγεται ξανά στα κράτη με τις υψηλότερες τιμές και την πιο ουσιαστική αύξησή τους στην Ευρώπη», γραφεί η ιστοσελίδα Money.bg. Παράλληλα, συνεχίζεται η εξαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τη Βουλγαρία σε τιμές λίγο υψηλότερες από 100 ευρώ ανά MWh.

Προς το παρόν, οι οικιακοί καταναλωτές δεν αισθάνονται άμεσα την αύξηση των τιμών, γιατί προμηθεύονται ηλεκτρική ενέργεια σε τιμές που ρυθμίζονται από το κράτος, αλλά αυτό πρόκειται να αλλάξει από την 1η Ιανουαρίου. Σύμφωνα με ειδικούς, η αύξηση των τιμών της εν λόγω αγοράς θα κυμανθούν μεταξύ 20 και 50%. Με το χαμηλό επίπεδο εισοδήματος των κατοίκων της φτωχότερης χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου ο μέσος μισθός είναι 789 ευρώ, πολλοί άνθρωποι θα βρεθούν στην κατηγορία των «ενεργειακά φτωχών» και θα πρέπει να βοηθηθούν από το κράτος για να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους. Ήδη γίνονται έρευνες προς αυτή την κατεύθυνση, υπάρχουν διάφορες και διαφορετικές προτάσεις και ιδέες, αλλά χωρίς μια νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση και ένα λειτουργικό κοινοβούλιο, οι αποφάσεις είναι δύσκολες και ασαφείς. Εν τω μεταξύ, η επίδραση της αύξησης της τιμής του ρεύματος είναι ήδη αισθητή με τον ετήσιο πληθωρισμό, ύψους 6%, του Οκτωβρίου.

Πώς αντιδρά ο Βούλγαρος στην αύξηση του κόστους ζωής

Σε αντίθεση με τους οικιακούς καταναλωτές, οι επιχειρήσεις λαμβάνουν ήδη κρατική ενίσχυση 56 ευρώ για κάθε μεγαβατώρα που καταναλώνουν. Οι επιχειρήσεις θεωρούν το ποσό αυτό ανεπαρκές και απαιτούν να αυξηθεί στα 97 ευρώ. «Πιστεύουμε ότι ο μηχανισμός αποζημίωσης θα πρέπει να συνεχιστεί όσο υπάρχουν εξαιρετικά υψηλές τιμές και να βαθμονομηθεί με τρόπο που να αντικατοπτρίζει επαρκώς το μέγεθός τους», αναφέρεται σε επιστολή της Ένωσης βουλγαρικών εργοδοτικών οργανώσεων προς τον πρωθυπουργό.

Ο υπηρεσιακός υπουργός Ενέργειας Αντρέι Ζίβκοφ, δήλωσε ότι «το συνολικό ποσό που προβλέπεται για ενεργειακές επιδοτήσεις για τις επιχειρήσεις τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο, ανέρχεται στα, περίπου, 225 εκατ. Ευρώ. Απαντώντας στην ερώτηση σχετικά με το αν θα υπάρξει βοήθεια και τον Δεκέμβριο, ο υπουργός είπε ότι μέχρι τότε θα πρέπει να υπάρχει κοινοβούλιο που θα αποφασίσει εάν και ποιες θα είναι οι επιδοτήσεις. «Το κοινοβούλιο μπορεί να υιοθετήσει άλλα μέτρα, όπως μείωση των φόρων και των ειδικών φόρων κατανάλωσης, τόσο στην ηλεκτρική ενέργεια όσο και στο φυσικό αέριο», εξήγησε ο Αντρέι Ζίβκοφ.

Κανείς δεν ξέρει μέχρι πού θα φτάσει η άνοδος της τιμής του ρεύματος, ούτε και πόσο θα διαρκέσει. Ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι τιμές θα επανέλθουν στα φυσιολογικά τους επίπεδα μετά το τέλος του χειμώνα, αλλά δεν διευκρινίζουν αν αυτό θα σημαίνει μείωση ή σταθεροποίηση σε ένα, ήδη, αρκετά υψηλό επίπεδο. Σε κάθε περίπτωση, η κατάσταση στη Βουλγαρία γίνεται πιο δύσκολη για ένα συνεχώς αυξανόμενο αριθμό απλών καταναλωτών και επιχειρήσεων. Αν, μάλιστα, προσθέσουμε και την άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου και της κεντρικής θέρμανσης, η κατάσταση θα είναι ακόμη πιο αποθαρρυντική.

Σε όλες τις περιστάσεις υπάρχουν ευτυχισμένοι και δυστυχισμένοι. Σε αυτή την περίπτωση μπορούμε να πούμε ότι, από το σοκ τιμών επωφελούνται μόνο οι ενεργειακές επιχειρήσεις.

Το μέλλον δεν διαγράφεται ιδιαίτερα ρόδινο για τους καταναλωτές, αν λάβουμε υπόψη το αναπόφευκτο κλείσιμο των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα, με τη φθηνή τους ηλεκτρική ενέργεια και την αβεβαιότητα σχετικά με την με την κατασκευή νέου πυρηνικού εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ή με την επέκταση του ήδη υπάρχοντος πυρηνικού σταθμού Κοζλοντούι, που θα παράγει ηλεκτρική ενέργεια σε ανταγωνιστικές τιμές.

Φωτογραφίες: bgnes, EnergyLive

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης