Διάφορες επαγγελματικές ομάδες στη Βουλγαρία διαμαρτύρονται με κύριο αίτημα την αύξηση των μισθών. Η άνοδος των τιμών του ρεύματος και της θέρμανσης, καθώς και των βασικών τροφίμων, θέτει σε σοβαρή δοκιμασία τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Σύμφωνα με ορισμένες στατιστικές, πάνω από 2 εκατομμύρια Βούλγαροι είναι ενεργειακά φτωχοί και μάλιστα στο κατώφλι του χειμώνα. Η πολιτική αστάθεια και η αβεβαιότητα για τη μελλοντική κυβέρνηση, κάνουν την κατάσταση απαισιόδοξη, ενώ μέχρι τις 31 Οκτωβρίου, πρέπει να μπει στη Βουλή το νομοσχέδιο για τον κρατικό προϋπολογισμό.

Το υπουργείο Οικονομίας, με επικεφαλής την υπηρεσιακή υπουργό Ροσίτσα Βέλκοβα, έχει επεξεργαστεί τρεις εκδοχές του προϋπολογισμού για το 2023. Στον βασικό ορίζεται έλλειμμα 6,6%, νέο κρατικό δάνειο σχεδόν 16 δισ. BGN και πληθωρισμός 6,4%. Προβλέπεται ότι το ανώτατο όριο σύνταξης θα παραμείνει 3.400 BGN, η ελάχιστη σύνταξη θα είναι 467 BGN και από την 1η Ιουλίου θα γίνει 523 BGN. Ο κατώτατος μισθός θα παραμείνει στα 710 BGN. Το προβλεπόμενο ποσοστό ανεργίας είναι 4,6% και η οικονομική ανάπτυξη 1,6 %.

Ο οικονομικός αναλυτής Καθ. Γκαραμπέτ Μινασιάν χαρακτήρισε το προσχέδιο του προϋπολογισμού ως αδρανές και πρόσθεσε ότι η Βουλγαρία χρειάζεται αποτελεσματική δημοσιονομική πολιτική:

«Η δημοσιονομική πολιτική έχει πολλούς σκοπούς και στόχους. Ένας από αυτούς είναι η διατήρηση μιας αποδεκτής κοινωνικής διαστρωμάτωσης. Αυτό έχει να κάνει με τη μείωση της διαφοράς των μισθών εργασίας μεταξύ του ανώτερου και του κατώτερου εισοδηματικού στρώματος. Βλέπουμε συνεχώς κοινωνικές εντάσεις σε διάφορους τομείς και το υπουργείο Οικονομικών πρέπει να κινητοποιηθεί για την κατάσβεση των πυρκαγιών, αντί να τις σχεδιάζει εκ των προτέρων. Είναι επίσης πολύ σημαντικό το υπουργείο, μέσω της δημοσιονομικής του πολιτικής, να δημιουργήσει τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την ενεργοποίηση της οικονομικής δραστηριότητας και την αύξηση της οικονομικής ανάπτυξης».

Σύμφωνα με τον οικονομολόγο, η Βουλγαρία έχει τη μεγαλύτερη κοινωνική διαστρωμάτωση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο συντελεστής μέτρησης αυτού του δείκτη ανέρχεται στο 40%, ενώ το μέσο κοινοτικό επίπεδό του είναι 30%. Το ερώτημα είναι, ποιος ο λόγος αυτής της μεγάλης κοινωνικής διαστρωμάτωσης και αν ο κρατικός προϋπολογισμός συμβάλει στη διαμόρφωσή της. «Η δουλειά δεν είναι να σβήνεις τις φωτιές αφού βγαίνει ο κόσμος στο δρόμο, αλλά να σχεδιάζεις ενέργειες για να αποτρέψεις μεγαλύτερη διαστρωμάτωση», επισημαίνει ο αναλυτής.

«Παραδοσιακά αναβάλουμε να κάνουμε έξοδα μέσα στη χρονιά, πράγμα που βολεύει τη διοίκηση, και στο τέλος της περιόδου παραδοσιακά «χύνονται» χρήματα στην αγορά για τα, όποια, έξοδα. Το κόστος κεφαλαίου σχεδόν παραδοσιακά παραμελείται, δηλ. εγκαταλείπεται η ιδέα της άσκησης μιας σκόπιμης και εμπεριστατωμένης πολιτικής σε σχέση με τα δημόσια οικονομικά. Όμως αυτά είναι απαραίτητα, αφού η χώρα χρειάζεται απεγνωσμένα την ανάπτυξη κάθε είδους έργων υποδομής - οδικών, στρατιωτικών υποδομών, στους τομείς της εκπαίδευσης, της ιατρικής, του πολιτισμού και του αθλητισμού. Η απουσία τέτοιων υποδομών παρεμποδίζει την επενδυτική διαδικασία».

Η ανεπαρκής επενδυτική δραστηριότητα και η εξαγωγή τοπικών κεφαλαίων στο εξωτερικό, είναι ορισμένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της βουλγαρικής κοινωνίας, σύμφωνα με τον Καθ. Γκαραμπέτ Μινασιάν.

«Για παράδειγμα, το 2021 εξάγαμε βουλγαρικά κεφάλαια ύψους 7,7 δισ. ευρώ. Αυτό αντιπροσωπεύει τα 2/3 των επενδύσεων που γίνονται στη χώρα. Σύμφωνα με την έκθεση του 2021, που εξέδωσε πρόσφατα η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, αύξηση υπάρχει παντού - αύξηση ΑΕΠ κατά 7,6%, αύξηση κατανάλωσης 6,7% και αύξηση εξαγωγών και εισαγωγών κ.λπ. Η μόνη μείωση καταγράφηκε στις επενδύσεις, οι οποίες μειώθηκαν κατά 8,3%. Όμως, η αναμενόμενη εκτέλεση του προϋπολογισμού, για το τρέχον έτος, προβλέπει επίσης πτώση των επενδύσεων κατά 4%. Γεννάται λοιπόν το ερώτημα, τι είδους οικονομία είναι αυτή, στην οποία οι επενδύσεις μειώνονται σημαντικά, αλλά παρατηρούμε αύξηση του ΑΕΠ και της κατανάλωσης;».

Επιμέλεια: Ελένα Καρκαλάνοβα (από συν. της Σνεζάνα Ιβανόβα - Horizont-ΒΕΡ)

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης

Φωτογραφίες:bgnes-αρχείο