Αναμένεται η πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ «Ο ξένος δικός μας πόλεμος». Για μιάμιση ώρα, που περνάει ανεπαίσθητα στην οθόνη, το ντοκιμαντέρ αφηγείται την τύχη του Δεύτερου Βουλγαρικού Τάγματος στο Ιράκ το 2004. Η αποστολή τους είναι δραματική. Παρενέβησαν μετά την τραγική επίθεση της 27ης Δεκεμβρίου 2003 στο Πρώτο Βουλγαρικό Τάγμα στη βάση «Ινδία», όταν πέντε Βούλγαροι σκοτώθηκαν και 27 τραυματίστηκαν. Το Δεύτερο Τάγμα βρέθηκε στο επίκεντρο της σιιτικής εξέγερσης του 2004. Κατά τη διάρκεια της θρησκευτικής εορτής της Ασούρα, μάχες δίνονται και την ιερή σιιτική πόλη Καρμπάλα, όπου εδρεύει η βουλγαρική μονάδα. Η αποφασιστική μάχη δίνεται για την προστασία του συγκροτήματος εξουσίας του Δημαρχείου. Ο σκηνοθέτης της ταινίας, Ρόσεν Ελέζοφ, δήλωσε στο Ράδιο Βουλγαρία, ότι η ιδέα για το ντοκιμαντέρ «Ο ξένος δικός μας πόλεμος» ανήκει στη δημοσιογράφο Ναντελίνα Άνεβα. Οι σεναριογράφοι καθ. Μαριάν Νταμιάνοφ, Νανταλίνα Άνεβα, ο σκηνοθέτης Ρόζεν Ελέζοφ, ο εικονολήπτης καθ. Τόντορ Γιάνεφ και ο παραγωγός καθ.. Γκεόργκι Νικόλοφ αποφάσισαν να γυρίσουν την ταινία γιατί, χρόνια μετά τα γεγονότα στην Καρμπάλα, πολλά στοιχεία για τα γεγονότα παρέμειναν άγνωστα και απόρρητα.

«Αποφασίσαμε να φτιάξουμε ένα αντίγραφο της πολωνικής ταινίας του Krzysztof Lukaszewicz, η οποία κυκλοφόρησε το 2015. Όταν έγινε η τεράστια εξέγερση του Muqtada al-Sadr, η οποία ήταν κυρίως εναντίον των Αμερικανών και των συμμάχων τους, οι πόλεις στο νότιο Ιράκ καταλήφθηκαν. Ο μόνος θεσμός που παραμένει άθικτος και δεν πέφτει σε αυτή την εξέγερση, είναι το δημαρχείο στην Κερμπάλα. Σώθηκε, σύμφωνα με την πολωνική ταινία, με την «μικρή» συμμετοχή της Βουλγαρίας. Η αλήθεια βέβαια είναι ακριβώς το αντίθετο. Όταν επιτίθενται στο δημαρχείο, ο στρατηγός Έντουαρντ Γκρούσκα εκδίδει διαταγή για την υπεράσπιση της Κερμπάλα. Τότε, το σώμα ταχείας αντίδρασης ήταν η δεύτερη διμοιρία του δεύτερου λόχου, η οποία ήταν υπό τις διαταγές ενός απίστευτα γενναίου νεαρού άνδρα, που τότε ήταν περίπου 20 ετών, του υπολοχαγού Βέντσελαβ Βασίλεφ.

Η μονάδα ξεκινά αμέσως, σχεδόν χωρίς όπλα. Καταφέρνουν να σχηματίσουν κυκλική άμυνα. Αποκρούουν την πρώτη πιο σφοδρή επίθεση. Αυτή η επίθεση έμελλε να αποβεί μοιραία για το δημαρχείο, γιατί αν θα κυριεύονταν, όλα θα ήταν καταδικασμένα. Έριξαν πάνω από 45.000 σφαίρες ολόκληρη τη νύχτα και κατάφεραν να το κρατήσουν. Μετά, την επόμενη μέρα, ήρθαν Πολωνοί και περισσότεροι Βούλγαροι. Αλλά οι πραγματικοί ήρωες που έσωσαν το Δημαρχείο είναι αυτοί - η δεύτερη διμοιρία του δεύτερου λόχου».

Για την υπεράσπιση του δημαρχείου, ήταν σημαντική η γενναία επίθεση που έγινε με επικεφαλής τον Ιβάν Μιχάιλοφ. Μαζί με άλλους πέντε Βούλγαρους εγκαταλείπουν το οχυρωμένο συγκρότημα. Στα πλάγια και στα μετόπισθεν, οι καταδρομείς καθαρίζουν τις θέσεις του εχθρού. Στη νυχτερινή επίθεση κατέστρεψαν τους όλμους με τους οποίους έβαλαν οι πολιορκητές στο δημαρχείο, λέει ο σκηνοθέτης του «Ο ξένος δικός μας πόλεμος». Προς έκπληξη των Ιρακινών, στο τάγμα υπηρετούσε και ο σιίτης Χαμζά Χαμζόφ, ο οποίος είναι Βούλγαρος αλεβίτης. Ενδεικτική του ηθικού των Βούλγαρων αξιωματικών είναι η ιστορία της ταινίας, όπου ο ανώτερος από αυτούς, ο συνταγματάρχης Χρίστο Χρίστοφ, υπεύθυνος για τη σχέση μεταξύ της συμμαχικής διοίκησης και του βουλγαρικού τάγματος, πηγαίνει ως εθελοντής για να υπερασπιστεί το Δημαρχείο.

«Ο Χρίστο Χρίστοφ είναι καλλιτέχνης στην καρδιά, πολύ πνευματικός άνθρωπος, παίζει πιάνο, συνθέτει. Έχει μια αύρα που επηρεάζει τους ανθρώπους. Ο ανώτερος αξιωματικός δεν έχει θέση στο δημαρχείο γιατί αυτό θα ήταν μεγάλη θυσία σε αυτή την απίστευτη μάχη. Ήταν μια πραγματική κόλαση. Αλλά αυτός συμμετέχει σαν κοινός στρατιώτης και μάχεται αρκετές ημέρες».

Ο Ρόσεν Ελέζοφ αυτοπροσδιορίζεται ως ειρηνιστής, αλλά λέει ότι κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων εμπνεύστηκε από τον επαγγελματισμό και την αγάπη των Βούλγαρων στρατιωτικών για οτιδήποτε πατριωτικό και την προθυμία τους να θυσιάσουν τη ζωή τους για τη Βουλγαρία.

«Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η συμμετοχή του Β' Τάγματος βοήθησε πολύ στην είσοδο της Βουλγαρίας στο ΝΑΤΟ. Στη συνέχεια δημοσιεύτηκε ένα άρθρο στους The New York Times, το οποίο αναδημοσιεύτηκε και στο The Florida Sentinel. Σε αυτό γράφεται ότι «αν απλώσεις το χέρι να πυροβολήσεις Βούλγαρο, ετοιμάσου πρώτα να πεθάνεις». Το σημαντικό είναι ότι αυτή η αποστολή δείχνει αυτό που γνωρίζουμε από τους Βαλκανικούς Πολέμους, ότι οι Βούλγαροι είναι απίστευτοι στρατιώτες όταν έρχονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης».

«Αν υπάρχει κάποια αποστολή στην ταινία αυτή, είναι να κάνει τους ανθρώπους να καταλάβουν ότι συμμετείχαμε σε ένα πραγματικό πόλεμο και κερδίσαμε, όπως συνήθως κερδίζαμε τους πολέμους στους οποίους πολεμούσαμε, αλλά με τίμημα το απίστευτο θάρρος και τη γενναιότητα αυτών των ανδρών και τη σοφία των αξιωματικών τους».

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης

Φωτογραφίες: Ρόσεν Ελέζοφ