Ο Υπουργός Οικονομικών Ασέν Βασίλεφ παρουσίασε το σχέδιο προϋπολογισμού για το τρέχον έτος. Ο πρωθυπουργός Νικολάι Ντένκοφ εξέφρασε την ελπίδα ότι οι βουλευτές από την πρώτη κοινοβουλευτική δύναμη GERB-ΕΔΔ θα το υποστηρίξουν, καθώς φαίνεται εφικτό και ρεαλιστικό. Το ΒΣΚ ανακοίνωσε ότι θα ετοιμάσει εναλλακτικό προϋπολογισμό. Σύμφωνα με αυτούς, ο προϋπολογισμός είναι αντικοινωνικός και περιλαμβάνει έσοδα από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Βιωσιμότητας - ΣΑΒ, για την απόκτηση των οποίων, ωστόσο, είναι απαραίτητο να υιοθετηθεί η σχετική νομοθεσία.

«Υπάρχουν 10 νόμοι που σχετίζονται με το ΣΑΒ που δεν έχουν ακόμη εγκριθεί και βλέπουμε ότι οι κυβερνώντες έχουν επικεντρωθεί κυρίως στους διορισμούς, τις θέσεις και την κατανομή των μερίδων στην εξουσία», δήλωσε η ηγέτης των σοσιαλιστών, Κορνέλια Νίνοβα.

Ποιες είναι οι παράμετροι του σχεδίου του προϋπολογισμού για το 2023;

Το σχέδιο αναπτύχθηκε στο πλαίσιο των κριτηρίων του Μάαστριχτ. Η κυβέρνηση προτείνει στο κράτος έναν τακτικό προϋπολογισμό για το 2023 με έλλειμμα έως και 3 τοις εκατό του ΑΕΠ, με την προϋπόθεση ότι δεν θα αυξηθούν οι φόροι και δεν θα περικοπούν οι κοινωνικές δαπάνες. Η αύξηση του ΑΕΠ προβλέπεται στο 1,8%, που αναμένεται να εκτιναχθεί στο 3,3% το επόμενο έτος. Ο πληθωρισμός θα μειωθεί στο 5,6% και ο ετήσιος μέσος όρος θα είναι στο επίπεδο του 8,7%, προβλέπει ο υπουργός Οικονομικών. Η φορολογική πολιτική την περίοδο 2023-2025 αναμένεται να επικεντρωθεί στη βελτίωση της είσπραξης των εσόδων και στη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, αναμένεται ότι θα υπάρξουν 4,7 δισεκατομμύρια BGN περισσότερα έσοδα από ό,τι το 2022, συμπεριλαμβανομένων 1,7 δισεκατομμυρίων BGN περισσότερα από τον ΦΠΑ. Ο κατώτατος μισθός των 780 BGN διατηρείται, το ποσό για το δεύτερο έτος μητρότητας αυξάνεται από 710 BGN σε 780 BGN. Διατηρούνται τα κονδύλια για τα υπόλοιπα κοινωνικά προγράμματα ενώ ορισμένα έχουν αυξηθεί, λόγω του πληθωρισμού και της αύξησης του κατώτατου μισθού. Προβλέπονται επίσης κονδύλια για αύξηση των συντάξεων κατά 12% από τις αρχές Ιουλίου. Μία από τις κύριες διαφορές με το προσχέδιο προϋπολογισμού που πρότεινε η υπηρεσιακή κυβέρνηση του Γκάλαμπ Ντόνεφ, είναι η περικοπή περισσοτέρων των 3 δισεκατομμυρίων BGN σε δαπάνες που έχουν προγραμματιστεί για συντήρηση και κεφαλαιουχικές δαπάνες για έργα που δεν έχουν αρχίσει.

«Παρατήρησα μια αύξηση στην ποσόστωση των κουπονιών τροφίμων - αυτό ήταν κάτι που χρειαζόταν και αν δεν γινόταν θα δημιουργούσε πρόβλημα. Αυτό είναι ίσως το μόνο πράγμα που μπορώ να χαρακτηρίσω ως εποικοδομητική μεταρρύθμιση», εξήγησε ο οικονομολόγος Στογιάν Πάντσεφ μιλώντας στην τηλεόραση bTV. Σύμφωνα με τον ίδιο, στο προσχέδιο του προϋπολογισμού δεν περιέχονται μεταρρυθμίσεις, και βασικός του στόχος είναι να καλυφθεί το κριτήριο του ελλείμματος του 3%, που είναι μία από τις προϋποθέσεις για την ένταξη της Βουλγαρίας στην Ευρωζώνη.

«Δεν είναι φυσιολογικό να υποτάσσεται ο προϋπολογισμός, πάνω απ' όλα, σε αυτό το κριτήριο», τονίζει ο οικονομολόγος και μέλος της επιτροπής προϋπολογισμού στην Εθνοσυνέλευση Ρούμεν Γκέσεφ από το ΒΣΚ.

«Η έννοια του δημοσιονομικού ελλείμματος μπορεί να γίνει αντιληπτή όταν αυτός ο δείκτης συνδέεται με πολλούς άλλους βασικούς δείκτες. Από τα δημοσιονομικά ελλείμματα, δεν μπορείς να καταλάβεις αν κάποια χώρα έχει υψηλό ή χαμηλό επίπεδο. Επιπλέον, ακούστηκε ότι ο υπουργός Οικονομικών θέλει να αφαιρέσει το 100% των κερδών των κρατικών επιχειρήσεων. Αποδεικνύεται λοιπόν ότι, χωρίς να αγγίξουμε τον ιδιωτικό τομέα, θα λύσουμε το θέμα των εσόδων στον προϋπολογισμό, «πλήττοντας» τον κρατικό στον οποίο δεν αφήνουμε κεφάλαια για επενδύσεις και ανανέωση.

Τελευταίο, αλλά εξίσου σημαντικό σύμφωνα με τον Γκέτσεφ, είναι το γεγονός ότι η συζήτηση για τον προϋπολογισμό θα γίνει σε μια κατάσταση όπου οι δύο κυβερνητικοί συνασπισμοί (GERB-ΕΔΔ και ΣτΑ-ΔΒ) δεν εμπιστεύονται ο ένας τον άλλον και, μεταφορικά μιλώντας, «το ένα χέρι δεν ξέρει τι κάνει το άλλο».

Θα εξασφαλίσει την κοινωνική ηρεμία ο προϋπολογισμός;

«Προς το παρόν, φαίνεται ότι εκπληρώνεται η πολιτική υπόσχεση μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, να μην αυξηθούν οι φόροι και να ακυρωθούν οι κοινωνικές πληρωμές με αυτόν τον προϋπολογισμό», δήλωσε ο οικονομολόγος Λατσεζάρ Μπόγκντανοφ σε συνέντευξή του στη ΒΕΡ. Ωστόσο, το θέμα θα επανέλθει στην ημερήσια διάταξη τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, όταν θα εξεταστούν οι προοπτικές του προϋπολογισμού για την επόμενη τριετία. Τότε είναι δυνατό να απαιτηθούν, ακόμη και, διαρθρωτικές αλλαγές στα οικονομικά και επανεξέταση κάποιων μεγάλων κοινωνικών προγραμμάτων. Από την άλλη πλευρά, τα έσοδα είναι πάντα σε κίνδυνο και υπό αυτή την έννοια, χαιρετίζω την ιδέα ότι πρέπει να αυξηθούν οι εισπράξεις, αλλά θα πρέπει να γίνει μόνιμη πολιτική και όχι ένα προσωρινό ανακουφιστικό μέτρο για λίγους μήνες».

Σε σχέση με τον στόχο της Βουλγαρίας να γίνει μέλος της Ευρωζώνης από τις αρχές του 2025, συζητείται, επίσης δραστήρια, η δυνατότητα εισαγωγής παράλληλης πληρωμής με BGN και ευρώ. Η ιδέα ανήκει στον υπουργό Οικονομικών, αλλά αυτή, σύμφωνα με τον ίδιο, δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστεί φέτος.

«Αυτό είναι μια πρόκληση όταν οι επιχειρήσεις δεν είναι προετοιμασμένες, σχολίασε η αντιπρόεδρος του Βουλγαρικού Εμπορικού Επιμελητηρίου Μαρία Μίντσεβα. «Απαιτείται τουλάχιστον ένα εξάμηνο για την πρακτική προετοιμασία τέτοιου είδους αλλαγών. Θα απαιτηθεί αλλαγή στις ταμειακές μηχανές και στα λογιστικά συστήματα. Όλα αυτά χρειάζονται χρόνο. Και, μάλιστα, δεν ξέρουμε ποιος είναι ο σκοπός αυτής της πρότασης».

Η Μαρία Μίντεβα σχολίασε, επίσης, μια ακόμα πρόταση του Ασέν Βασίλεφ, σχετικά με την πληρωμή των μισθών, αποκλειστικά και μόνο, με τραπεζικό έμβασμα για τους εργαζόμενους σε επιχειρήσεις ξενοδοχείων και εστιατορίων.

«Από τη μια πλευρά, δεν υπάρχουν αρκετά ΑΤΜ σε όλη τη χώρα. Μια τέτοια ιδέα θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στα άτομα με χαμηλότερο εισόδημα και θα επηρεάσει την εποχιακή απασχόληση. Πριν την εφαρμογή παρόμοιων μέτρων, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι εργαζόμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να πάρουν ακέραια τα χρήματά τους».

Το αν το σχέδιο του προϋπολογισμού θα υποστεί αλλαγές εξαρτάται από τους βουλευτές. Πρώτα θα συζητηθεί από την κοινοβουλευτική επιτροπή προϋπολογισμού και στη συνέχεια στην αίθουσα της ολομέλειας. Και θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε το θέμα μέχρι να τεθεί σε ισχύ, πιθανώς τον Αύγουστο.

Επιμέλεια: Ιωάν Κόλεφ

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης

Φωτογραφίες: bgnes, pixabay