Η Βουλγαρία συνεχίζει να χάνει πληθυσμό όχι μόνο λόγω των χαμηλών ποσοστών γεννήσεων, αλλά και λόγω του γεγονότος ότι πολλοί άνθρωποι την εγκαταλείπουν για να εργαστούν και να ζήσουν καλύτερα κάπου αλλού.

Την τελευταία δεκαετία, η Βουλγαρία σημείωσε τη μεγαλύτερη δημογραφική πτώση στη σύγχρονη ιστορία της, που ανέρχεται σε σχεδόν 850 χιλιάδες άτομα ή στο 11,5% του πληθυσμού της. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, οι Βούλγαροι είναι ήδη λιγότεροι από 6,5 εκατομμύρια και σε μόλις ένα χρόνο έχουμε χάσει 35 χιλιάδες άτομα. Επιπλέον, η χώρα μας κατέχει την ηγετική θέση στα αρνητικά στατιστικά στοιχεία της Ευρώπης όσον αφορά στη μείωση του πληθυσμού.

Η τάση αυτή εντείνεται, το μέλλον φαίνεται όλο και πιο ανησυχητικό και αν δεν ληφθούν ριζικά μέτρα, η διαδικασία θα γίνει μη αναστρέψιμη, προειδοποιούν οι ειδικοί. Και παρόλο που η Βουλγαρία διαθέτει δημογραφική στρατηγική που αναπτύχθηκε το 2012 με ορίζοντα το 2030, είναι πρακτικά ένα κούφιο έγγραφο, λέει ο Βαλεντίν Σάικοφ, πρόεδρος της ΜΚΟ Πρωτοβουλία Πολιτών Βουλγαρία 2050. Κατά τα λεγόμενά του, χρειάζεται μια πλήρης μεταρρύθμιση σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και οικονομικής μας ζωής και πρώτα απ' όλα στην οικονομία.

«Χωρίς επιταχυνόμενη οικονομική ανάπτυξη, η οποία μέσα σε μια δεκαετία θα φέρει τη Βουλγαρία στους μέσους ευρωπαϊκούς δείκτες σύμφωνα με βασικά κριτήρια όπως το ακαθάριστο εθνικό προϊόν, η παραγωγικότητα της εργασίας, το μέσο εισόδημα του πληθυσμού, δεν μπορούμε να περιμένουμε αντιστροφή της δημογραφικής τάσης, υποστηρίζει ο Σάικοφ. Για να φτάσουμε στο ευρωπαϊκό επίπεδο, στο καθορισμένο χρονικό πλαίσιο, χρειαζόμαστε ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 7-8%. Από αυτούς τους 850.000 ανθρώπους που χάσαμε την τελευταία δεκαετία, οι 500.000 χάθηκαν λόγω της αρνητικής φυσικής ανάπτυξης και οι υπόλοιποι 350.000 μετανάστευσαν για να αναζητήσουν καλύτερη ζωή στο εξωτερικό. Οι ροές μετανάστευσης μπορούν να σταματήσουν μόνο εάν οι εργαζόμενοι λαμβάνουν εισοδήματα συγκρίσιμα με τα ευρωπαϊκά και το βιοτικό επίπεδο που επιδιώκουν».

Σύμφωνα με αντιπροσωπευτική μελέτη της JTN Research , το 92% των Βούλγαρων, μεταξύ 18 και 35 ετών, βλέπουν το μέλλον τους στη Βουλγαρία,. Ταυτόχρονα, οι νέοι δεν δέχονται να εργαστούν με αρχικό μισθό μικρότερο από 1.600 BGN και στη συνέχεια κάτω από 2.300 BGN.

Το 49% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι, αν υπάρξει κατάλληλη θέση εργασίας, είναι έτοιμοι να επιστρέψουν αμέσως στη Βουλγαρία. Ένα μεγάλο μέρος τους αναγνωρίζει τη χώρα μας ως χώρα, μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

«Το εμπόδιο που έχουν πολλές από τις ενδιάμεσες γενιές - εδώ και εκεί, δεν είναι μέρος των αποσκευών που κουβαλούν μαζί τους οι νέοι συμπατριώτες μας», σχολίασε μιλώντας στη ΒΕΡ, ο εκτελεστικός διευθυντής της JTN Research. Η έλλειψη εργαζομένων στην αγορά εργασίας γίνεται ολοένα και πιο αισθητή - εξηγεί ο αναλυτής και προσθέτει ότι για το λόγο αυτό πάνω από τα 2/3 των ερωτηθέντων νέων επενδύουν προσωπικά κεφάλαια για την απόκτηση νέων εργασιακών γνώσεων.

Ωστόσο, μόνο οι οικονομικές μεταρρυθμίσεις δεν θα τους εμποδίσουν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους - η διαφθορά, η έλλειψη δικαιοσύνης, η ποιότητα της εκπαίδευσης, το αίσθημα απελπισίας ωθούν πολλούς στη μετανάστευση. Επομένως, η αλλαγή πρέπει να επηρεάσει όλους τους τομείς της ζωής μας.

«Θα συνεχίσουμε να χάνουμε νέους ανθρώπους, γιατί η Βουλγαρία, εδώ και δεκαετίες, δεν έχει το δικό της εθνικό ιδανικό - λέει ο Βαλεντίν Σάικοφ. Δεν έχουμε καμία ενωτική ιδέα για να μας καθοδηγήσει, έναν στόχο για τον οποίο θα αγωνιστούμε ως ενιαίο έθνος. Το καθήκον μας - όχι μόνο με τις δυνάμεις του συλλόγου μας, αλλά και με τους ομοϊδεάτες μας, είναι να αναπτύξουμε ένα βουλγαρικό εθνικό δόγμα και, μέσω της εφαρμογής του, να αναζητήσουμε μια σύνθετη λύση στα πιεστικά προβλήματα που, εδώ και δεκαετίες, είναι πέρα ​​από τις δυνάμεις των πολιτικών. Οι πολιτικοί θα το λάβουν ως τελικό προϊόν - ένα δώρο από την κοινωνία των πολιτών».

Ανθρωπολογική έρημος - έτσι αποκαλούν οι ειδικοί στη δημογραφία τις περιοχές όπου υπάρχει διατηρημένη υποδομή, αλλά όχι επαρκής αριθμός ανθρώπων. Δυστυχώς, αν δεν ληφθούν μέτρα, ένα τέτοιο μέλλον περιμένει τη βορειοδυτική περιοχή του Βιντίν, όπου το 1/3 του πληθυσμού είναι άνω των 65 ετών. Και εδώ, η περιφερειακή πολιτική πρέπει να έρθει στο προσκήνιο για να αποτρέψει την επικείμενη δημογραφική καταστροφή.

«Εάν οι επιχειρήσεις που δεν υπάρχουν μόνο στα χαρτιά, αλλά ασκούν οικονομική δραστηριότητα στην επικράτεια της περιφέρειας, απαλλαχτούν από τον φόρο κέρδους και υποστηριχτούν όταν υποβάλλουν αιτήσεις για εκσυγχρονισμό, θα υπάρξει θετικό αποτέλεσμα, υποστηρίζει η Αντιπρόεδρος της Βουλής Ροσίτσα Κίροβα. Με αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο θα δημιουργηθούν νέες, αλλά θα διατηρηθούν οι υπάρχουσες θέσεις εργασίας, ειδικά εάν η μη καταβολή του φόρου συνδέεται με την υποχρέωση της επιχείρησης να συνεχίσει την δραστηριότητά της για τουλάχιστον 10 χρόνια και να προσλαμβάνει τουλάχιστον έναν νέο υπάλληλο κάθε χρόνο. Ωστόσο, πρώτη προτεραιότητα είναι να κατασκευαστεί η κατάλληλη οδική υποδομή, ώστε τα μεταποιημένα προϊόντα να φτάνουν εύκολα στην αγορά, καθώς και να αναζητηθεί κρατική στήριξη για αυτή την περιοχή που υποφέρει εδώ και καιρό».

Ό,τι και να λένε οι πολιτικοί, το πιο ακριβές κοινωνικό βαρόμετρο παραμένει ο λαός, του οποίου η πλάτη υποφέρει τα όσα δεν έκαναν και εξακολουθούν να μην κάνουν, οι βουλευτές που εκλέγει.

Ακολουθούν οι απόψεις των κατοίκων του Βιντίν:

«Ο γιος μου ζει και εργάζεται στη Σόφια, γιατί εδώ δεν υπάρχει δουλειά. Το νοσοκομείο στο οποίο εργάζεται πεθαίνει, οι μισθοί είναι μηδαμινοί. Ποιος θα έρθει να ζήσει εδώ;

«Στην πόλη ζούσαν 60.000 άνθρωποι και τώρα έχουν απομείνει ίσως λιγότεροι από τους μισούς», λέει μια γυναίκα από την πόλη Βιντίν και ένας συμπολίτης της προσθέτει: «Συνταξιούχοι, υπάλληλοι και αστυνομικοί – τίποτε άλλο».

Θα επιστρέψουν, άραγε, οι νέοι;

«Ποτέ – λέει ένας ντόπιος κατηγορηματικά και ένας άλλος προσθέτει: Οι νέοι δεν θα επιστρέψουν ποτέ. Πρέπει να υπάρχει δουλειά, η αμοιβή να είναι αξιοπρεπής, γιατί ακούω πώς που και που προσφέρουν μισθούς με τους οποίους που δεν μπορείς να τα βγάλεις πέρα, πόσο μάλλον να σκεφτείς το μέλλον. Δεν βλέπω καμία εξέλιξη. Όποια εταιρεία κι αν έρθει, μετά από λίγο φεύγει και πάει στη Ρουμανία ή σε άλλες μεγαλύτερες πόλεις».

«Το Βίντιν είναι πολύ όμορφη πόλη», λέει μια ηλικιωμένη κυρία με θλιμμένη φωνή. «Δεν είμαι σίγουρη ότι υπάρχει τέτοιο ποτάμι, σαν το Δούναβη και τέτοιο υπέροχο πάρκο σε ολόκληρη τη Βουλγαρία. Εδώ είναι τόσο μεγάλο και καταπράσινο. Είναι ήσυχο και γαλήνιο. Αλλά τι να το κάνεις όταν δεν βρίσκεις δουλειά;»

Κείμενο: Ντιάνα Τσανκόβα (από συν. της Άντζελα Κάμενοβα και Ιζαμπέλ Μπορίσοβα ΒΕΡ-Βίντιν και Τάνια Μιλούσεβα ΒΕΡ-Horizont)

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης

Φωτογραφίες: bgnes,ΒΕΡ-Βίντιν