Η τέχνη και η πρακτική διεξαγωγής διαπραγματεύσεων μεταξύ εκπροσώπων ομάδων ή κρατών – έτσι σύντομα μπορούμε να εξηγήσουμε τη σημασία του όρου «διπλωματία». Η λέξη προέρχεται από την Αρχαία Ελλάδα, όταν απεσταλμένοι ηγεμόνων παρέδιδαν σημαντικά μηνύματα και εντολές σε δύο δεμένα κέρινα πλακάκια, που αποκαλούσαν «δίπλωμα». Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι σαφές ότι η διπλωματία είναι πολύ περισσότερο από θεωρητικές γνώσεις. Είναι «επάγγελμα, δεξιότητα, διορατικότητα», είπε πριν από καιρό για το Ράδιο Βουλγαρία ο πρώτος επικεφαλής του Διπλωματικού Ινστιτούτου στη χώρα μας και διπλωμάτης της σταδιοδρομίας υφηγητής διδάκτωρ Ζντράβκο Ποπόφ.
Τη σημερινή 19η Ιουλίου σημειώνουμε 144 χρόνια από την ίδρυση της διπλωματικής υπηρεσίας στην ελεύθερη Βουλγαρία. Γιορτάζουμε και την επαγγελματική γιορτή όλων που «δεσμεύονται με την ειρηνική διευθέτηση των αντιπαραθέσεων και με την υπεράσπιση των εθνικών θέσεων στις διεθνείς σχέσεις». Μ’ αυτόν τον τρόπο ο Πρόεδρος της Βουλής Ρόσεν Ζελιάζκοφ χαρακτήρισε τον ρόλο των βουλγάρων διπλωματών. Η ημέρα καθιερώθηκε με απόφαση της υπουργού Εξωτερικών Ναντέζντα Μιχάηλοβα της 21ης Ιουλίου 1999.
Μετά την Απελευθέρωση της Βουλγαρίας από την Οθωμανική Κυριαρχία το 1878, μετά την υπογραφή της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου, ο πρίγκιπας Αλεξάντερ Ντοντούκοφ-Κόρσακοφ ίδρυσε στο πλαίσιο της προσωρινής ρωσικής διοίκησης το λεγόμενο Γραφείο Γενικών Υποθέσεων και Διπλωματικών Σχέσεων, που στη συνέχεια μετατράπηκε σε Τμήμα Εξωτερικών Υποθέσεων. Επίσημα με διάταγμα της 17ης Ιουλίου 1879, όπως όριζε το πρώτο βουλγαρικό Σύνταγμα – του Τάρνοβο, για πρώτη φορά ιδρύθηκε κεντρικός κρατικός θεσμός για οργάνωση, διεύθυνση και διεξαγωγή της εξωτερικής πολιτικής της Βουλγαρίας μέσω διπλωματικής αντιπροσωπείας, δηλαδή, Υπουργείο Εξωτερικών και Θρησκευμάτων. Και με διάταγμα του πρίγκιπα Αλεξάνδρου Α΄ Μπάτενμπεργκ της 19ης Ιουλίου 1879 καθιερώθηκαν οι πρώτοι βούλγαροι διπλωματικοί αντιπρόσωποι στο εξωτερικό. Τα πρώτα κράτη, με τα οποία η χώρα μας ήρθε σε διπλωματικές επαφές ήδη το ίδιο 1879 ήταν η Ρωσία, η Αυστροουγγαρία, η Γαλλία, η Γερμανία, η Μεγάλη Βρετανία, η Ιταλία, το Βέλγιο, η Σερβία, η Ρουμανία, η Τουρκία.
Σημαντική θέση στη βουλγαρική διπλωματία κατέχει η δραστηριότητα της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας στη Γενεύη – η παλιότερη βουλγαρική διπλωματική αντιπροσωπεία στον τομέα των πολυμερών διακρατικών σχέσεων. Και όταν ο αγώνας μεταξύ των φύλων είναι μακριά από την ημερήσια διάταξη του κόσμου, η χώρα μας μπήκε στην ιστορία με την πολύγλωσση και δημοσιογράφο Ναντέζντα Στάντσοβα (1894-1957). Ακριβώς εκείνη έγινε η πρώτη γυναίκα διπλωμάτης στα Βαλκάνια και την Ευρώπη, συμμετείχε στις ειρηνικές διασκέψεις στο Παρίσι και τη Γένοβα. Ήταν επιτετραμμένη της Πρεσβείας της Βουλγαρίας στο Λονδίνο και στη συνέχεια πρώτη γραμματέας στην Πρεσβεία μας στις ΗΠΑ. Η Ναντέζντα Στάντσοβα αναμφίβολα συνέβαλε στην εδραίωση του ρόλου των γυναικών στη διπλωματία.
Εκτός από τα προσωπικά προσόντα, πολύ σημαντική στην πορεία των χρονών αποδείχθηκε και η ανάγκη για καλή επαγγελματική προετοιμασία και πρακτικές δεξιότητες των υπαλλήλων στις βουλγαρικές διπλωματικές αποστολές στο εξωτερικό. Στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα βασικοί προορισμοί εκπαίδευσης των βουλγάρων διπλωματών ήταν γαλλικές και αυστριακές σχολές. «Αυτό αναμφίβολα είχε σχέση και με τις προτεραιότητες της κρατικής εξωτερικής πολιτικής», εξηγεί ο υφηγητής Ζντράβκο Ποπόφ. Περισσότερα για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βουλγαρική διπλωματία ο ίδιος διηγείται σε δημοσίευμα της συλλογής του Ράδιο Βουλγαρία:
«Μόλις μετά τις δημοκρατικές αλλαγές στη χώρα εμφανίστηκε η ιδέα για ανεξάρτητο βουλγαρικό σύστημα προετοιμασίας στελέχη για την εξωτερική πολιτική», είπε ο υφηγητής Ζντράβκο Ποπόφ. Και το 2003 η ιδέα αυτή πραγματοποιήθηκε. Στις 23 Σεπτεμβρίου με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ιδρύθηκε το Διπλωματικό Ινστιτούτο του Υπουργείου Εξωτερικών – η πρώτη στην ιστορία μας σχολή για διπλωμάτες, που γιορτάζει την 20ή επέτειό της.Σήμερα «Η εξωτερική πολιτική που η Βουλγαρία ακολουθεί, είναι αποτέλεσμα κοινών εθνικών συντονισμένων προσπαθειών, για τις οποίες σε πλήρη βαθμό ισχύει η αρχή «Ισχύς εν τη ενώσει», δήλωσε με αφορμή την Γιορτή της Βουλγαρικής Διπλωματίας η αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών Μαρία Γκαμπριέλ.
Δείτε επίσης:
Κείμενο: Βέσελα ΚράστεβαΜετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα
Φωτογραφίες: mfa.bg, parliament.bgΗ έκθεση «Πέταρ Μπερόν. 200 χρόνια από την πρώτη έκδοση του Ιχθυολογικού Αλφαβηταρίου» - του πρώτου σύγχρονου βουλγαρικού αλφαβηταρίου, που εκδόθηκε στο Μπρασόβ το 1824, θα εγκαινιαστεί σήμερα, 17 η Σεπτεμβρίου από τις 18:00 στον Υάλινο Τρούλο..
Ο πατριαρχικός καθεδρικός ναός «Άγ. Αλεξάνταρ Νέβσκι» χτίστηκε στην Σόφια την περίοδο 1904 – 1912 και από το 1955 είναι πολιτιστικό μνημείο που συμπεριλαμβάνεται στα 100 Εθνικάω Τουριστικά Αξιοθέατα της Βουλγαρίας. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο..
Πώς έμοιαζε η Σόφια τη δεκαετία του 1970; Απάντηση σε αυτό το ερώτημα δίνει η έκθεση φωτογραφίας «Στάση Σόφια '70» με αρχειακές φωτογραφίες του διάσημου Βούλγαρου φωτογράφου Παναγιότ Μπάρνεφ. Η έκθεση θα ανοίξει τις πόρτες της στην γκαλερί Dot Sofia..