Τα δώρα της φύσης προκαθορίζουν τις παραδόσεις διατροφής, που καθιερώθηκαν ήδη από τους προγόνους μας στα βουλγαρικά εδάφη. Και αιώνες αργότερα τα χαρακτηριστικά των προϊόντων και ο τρόπος ετοιμασίας τους χτίζουν ιδιόμορφο σύστημα, που σήμερα αποκαλούμε «Βαλκανική δίαιτα» - σύνολο όχι μόνο των συνηθειών διατροφής των Βουλγάρων, αλλά και των γειτόνων μας από την Τουρκία, την Ελλάδα, τη Ρουμανία και τη Σερβία.

Σύμφωνα με έρευνα βουλγάρων επιστημόνων, ο τρόπος διατροφής των Βουλγάρων στα τέλη του 19^ου και τις αρχές του 20ού αιώνα είναι πολύ κοντά στην υγιεινή Μεσογειακή Δίαιτα. Μας διαφέρει μια λεπτομέρεια – η λιγότερη κατανάλωση ψαριού και ελαιόλαδου.

«Το χαρακτηριστικό για τη Βαλκανική Δίαιτα είναι η σημασία του γιαουρτιού και των προβιοτικών, καθώς και των αντιοξειδωτικών ιδιοτήτων των τροφών - λέει ο διαιτολόγος και ειδικής διατροφής Σβετοσλάβ Χαντζίεφ. – Τα μελισσοκομικά προϊόντα είναι πολύ σημαντικά, καθώς και η ποικιλία λαχανικών και φρούτων.»

Όταν στα τέλη του 19^ου αιώνα ο νομπελίστας Ίλια Μέτσνικοφ ήρθε στη χώρα μας, εντυπωσιάστηκε από το γεγονός ότι πιο πολλοί άνθρωποι ηλικίας 100 και περισσότερων ετών συναντούνται στα βουλγαρικά βουνά. Τότε ο επιστήμονας εξήγησε το φαινόμενο αυτό με το βουλγαρικό γιαούρτι.

• Γευτείτε τη Βουλγαρία για να την γνωρίσετε και να την αγαπήσετε!

Τυπικό βουλγαρικό προϊόν είναι η λιούτενιτσα με κόκκινες πιπεριές και ντομάτες, που ο Σβετοσλάβ Χαντζίεφ χαρακτηρίζει ως «αντιοξειδωτική βόμβα». Η συμμετοχή του κρεμμυδιού σε σχεδόν όλα τα βουλγαρικά φαγητά επίσης εξασφαλίζει ωφέλιμες για την υγεία ουσίες. Χωρίς τι άλλο δεν πρέπει να καθίζουμε στο τραπέζι;

«Στο τραπέζι πρέπει να έχουμε τυρί, γάλα, γιαούρτι – απαντά ο ειδικός. – Διεθνής έρευνα δείχνει ότι η Βουλγαρία κατέχει την τελευταία θέση στην ΕΕ σε κατανάλωση γάλακτος, γιατί το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι πολύ πλούσια σε καλές για την υγεία πρωτεΐνες. Το κρέας επίσης πρέπει να βρίσκεται στο τραπέζι, έστω και όχι κάθε μέρα, καθώς και το ψάρι, που σπάνια συμπεριλαμβάνουμε στο μενού μας. Άλλο τυπικό για τη Βαλκανική δίαιτα είναι το ηλιέλαιο, το οποίο επίσης είναι καλό για την υγεία.»

• Για το βουλγαρικό γιαούρτι, το βακτήριο Lactobacillus bulgaricus και τον εφευρέτη του

• Η τεχνολόγος τροφίμων Μαρία Κοντρατένκο αποκαλύπτει το μυστικό του βουλγαρικού

Έστω και στη χώρα μας να καλλιεργούνται ποιοτικές φυτικές και ζωικές πρώτες ύλες για ποικίλα προϊόντα διατροφής, η προσπάθεια για εύκολα χρήματα και η έλλειψη ελέγχου της ποιότητας, δυστυχώς οδηγούν στο παράδοξο, ότι στα καταστήματα συχνά αγοράζουμε τυρί χωρίς γάλα και σαλάμι χωρίς κρέας. Η αντικατάσταση των παραδοσιακών τροφίμων με απομιμητικά προϊόντα όμως αργά ή γρήγορα θα επηρεάσει την υγεία μας, είναι πεπεισμένος ο Σβετοσλάβ Χαντζίεφ, ο οποίος εφιστά την προσοχή και στις βλαβερές μας συνήθειες διατροφής:

«Από τα τρία «λευκά δηλητήρια (αλάτι, ζάχαρη και ζωικά λίπη), χειρότερη είναι η κατανάλωση αλατιού – τονίζει ο διαιτολόγος. – Ο Βούλγαρος καταναλώνει αλάτι δυόμιση φορές περισσότερο από τα φυσιολογικά επίπεδα. Γι’ αυτό συνιστάμε μετριότητα όχι μόνο ως προς το αλάτι, αλλά και γενικά στη διατροφή – να υπάρχουν ημέρες με λιγότερη τροφή, ημέρες μόνο με φυτικά προϊόντα.»

Η θερινή διατροφή πρέπει να είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, αλλά επίσης σε λαχανικά και φρούτα, συμβουλεύει ο διαιτολόγος.

• Τα αγαπημένα καλοκαιρινά βουλγαρικά πιάτα ετοιμάζονται εύκολα
  

Επίσης να μην παραλείπουμε το πρωινό, να δειπνίζουμε το αργότερο δύο-τρεις ώρες πριν πάμε για ύπνο, να πίνουμε τουλάχιστον 1,5 λίτρα νερό και να περπατάμε τουλάχιστον μία ώρα την ημέρα, συνιστά ο ειδικός διατροφής Σβετοσλάβ Χαντζίεφ και συμπληρώνει την ευχή του για τις ζεστές ημέρες:

«Υγεία, ησυχία και η τροφή να σας δίνει ευχαρίστηση – αυτό είναι πολύ σημαντικό!»

Δείτεεπίσης:

• Η Βουλγαρία των γεύσεων και των αρωμάτων
  

• Η Μακίκο Μιούρα παράγει λιούτενιτσα στην Ιαπωνία

Κείμενο: Ντιάνα Τσανκόβα (χρησιμοποιήθηκε συνέντευξη της Μαρία Μίρα Χρίστοβα του Προγράμματος «Χρίστο Μπότεφ) της ΒΕΡ)

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα

Φωτογραφίες: BTA, BGNES