Σε ποικιλότητα πτηνών η χώρα μας κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις στην Ευρώπη και βρίσκεται στο τοπ 5 των προορισμών του λεγόμενου birdwatchng ή ορνιθολογικού τουρισμού στη Γηραιά Ήπειρο, μαθαίνουμε από τη συζήτησή μας με τον διδάκτορα Γκεόργκι Γκερτζίκοφ, ο οποίος εδώ και χρόνια ξεναγεί ξένους λάτρεις των πτηνών στη χώρα μας. Αυτοί οι άνθρωποι είναι ικανοί να διανύσουν χιλιάδες χιλιόμετρα μόνο και μόνο να κοιτάξουν μέσα από τα κιάλια τους κάποιο σπάνιο πουλί.

Στην Ευρώπη αναπαράγονται 600 είδη πτηνών περίπου, εκ των οποίων 400 μπορούν ακόμη να παρατηρούνται στη Βουλγαρία. Αυτό καθιστά τη χώρα μας παράδεισο για τους ξένους ορνιθολόγους, ο αριθμός των οποίων έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια. Τώρα τελευταία, αυξάνονται οι επισκέψεις λατρών του ορνιθολογικού τουρισμού όχι μόνο από τη Δυτική Ευρώπη, αλλά και από τις ΗΠΑ και την Ανατολική Ασία, ισχυρίζεται ο διδάκτωρ Γκερτζίκοφ.

«Υπάρχουν πολλά είδη πτηνών, που δε συναντιούνται στις υπόλοιπες περιοχές της Ευρώπης, αλλά μόνο εδώ, στα Βαλκάνια. Η αλήθεια είναι ότι στη Δυτική Ευρώπη οι διάφορες αγροτικές πολιτικές τα τελευταία 50 χρόνια άλλαξαν τους βιοτόπους των πτηνών. Πολλά είδη έχουν εξαφανιστεί από χώρες όπως η Μεγάλη Βρετανία, οι Κάτω Χώρες κλπ. Ευτυχώς, εδώ η εφαρμογή αυτού του είδους πολιτικών στη γεωργία δεν είναι ακόμη τόσο αυστηρή και αυτά τα είδη έχουν διασωθεί.»

Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κόκκινο Κατάλογο των Πτηνών για το 2021, που δημοσιεύτηκε από την Birdlife International, το ένα στα 5 είδη πτηνών στη Γηραιά Ήπειρο είναι απειλούμενο με εξαφάνιση. Αυτό μετατρέπει την παρατήρησή τους σε ανεπανάληπτη εμπειρία. «Φέτος είχαμε πολύ φορτωμένη σεζόν με πάρα πολλούς και ποικίλους τουρίστες από όλο τον κόσμο. Είδαμε ενδιαφέροντα πουλιά, επισκεφθήκαμε μοναδικούς τόπους. Χρειαζόμαστε όμως περισσότερους ανθρώπους, που να εργάζονται στον τομέα αυτό» - λέει ο διδάκτωρ Γκερτζίκοφ. 

Για ποια πτηνά εκδηλώνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον οι λάτρεις της ορνιθολογίας;

• Φυσικό Πάρκο Περσίνα - Εκεί όπου τα πτηνά είναι τα αφεντικά

• Πουλιά, πλεούμενα νησάκια, μουσείο και οικολογικό μονοπάτι – καλώς ήλθατε στο καταφύγιο ζώων «Σρέμπαρνα»

«Ανάμεσα στα πουλιά, για τα οποία υπάρχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον, είναι κάποια από τα αρπακτικά πτηνά όπως ο βασιλαετός, το όρνιο, ο ασπροπάρης, ο μαυρόγυπας, καθώς και ο λιβαδόκιρκος – διευκρινίζει ο διδάκτωρ Γκερτζίκοφ. – Επίσης ο αμπελουργός, ο αγριόκουρκος, η αλκυόνη, ο μελισσοφάγος, η χαλκοκουρούνα… Όλα αυτά είναι είδη που είναι εξωτικά έστω και για την Ευρώπη. Για παράδειγμα το βουνό Σακάρ είναι γνωστό ως το Βασίλειο του βασιλαετού, ενώ το Ματζάροβο της Ροδόπης είναι το Βασίλειο των γυπών. Οι λίμνες του Μπουργκάς, πάνω από τις οποίες περνά η διαδρομή των αποδημητικών πουλιών Via Pontica, είναι ένα άλλο πολύ κατάλληλο μέρος για παρατήρηση πτηνών. Το ίδιο ισχύει και για την όχθη του Δούναβη, που είναι ένας από τους καλύτερους προορισμούς για παρατήρηση της χαλκοκουρούνας και του μελισσοφάγου. Εκεί έχουμε απίστευτη ποικιλία υδρόβιων πτηνών. Και τι να πούμε για τους πληθυσμούς του αργυροπελεκάνου στο καταφύγιο πτηνών «Σρέμπαρνα», στο νησί Μπέλενε και στην περιοχή της πόλης Τούτρακαν…»

Εκτός από τους ξένους, όλο και περισσότεροι Βούλγαροι ταξιδεύουν, για να παρατηρούν πτηνά. Αυτό το είδος τουριστών είναι με έναν ή άλλο τρόπο δεσμευμένοι με την προστασία του περιβάλλοντος, εξηγεί ο διδάκτωρ Γκερτζίκοφ. Γι’ αυτό το τουριστικό πρακτορείο, με το οποίο δουλεύει, οργανώνει τις λεγόμενες «εκδρομές με υπόθεση»:

• Εκδρομές με σκοπό ή πώς να υποστηρίξουμε τη διατήρηση της άγριας ζωής

«Για να θέλουν να παρατηρούν πτηνά ή θηλαστικά στη Βουλγαρία,, αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι έχουν ενδιαφέρον για την προστασία των ειδών αυτών. Προορίζουμε ένα μέρος του ποσού που πληρώνουν για τον ορνιθολογικό γύρο τους για δωρεά σε κάποιο βουλγαρικά μη κυβερνητικό οργανισμό, με την ιδέα να υποστηριχθεί η προστασία ορισμένου είδους ζώου», λέει ο διδάκτωρ Γκεόργκι Γκερτζίκοφ και συμπληρώνει ότι δυστυχώς η Βουλγαρία δε διαφημίζεται από το κράτος ως προορισμός τεσσάρων εποχών για παρατήρηση πτηνών και άγριών ζώων, ενώ αυτό το είδος τουρισμού έχει μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης στη χώρα μας.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα

Φωτογραφίες: Γκεόργκι Γκερτζίκοφ, Traventuria