Σε μια από τις παλιότερες εικόνες, που έχει διατηρηθεί στη Βουλγαρία και φυλάσσεται στο Εθνικό εκκλησιαστικό  Ιστορικο-αρχαιολογικό μουσείο της Ιεράς Συνόδου της Βουλγαρικής Ορθόδοξης Εκκλησίας μπορούμε να δούμε τις μορφές δύο αγίων – του Αγίου Γεωργίου (που τιμάμε σήμερα στη Βουλγαρία) και του Αγίου Δημητρίου. Αυτές οι δύο σημαντικές μορφές της Ορθοδοξίας , αλλά και γενικά του χριστιανισμού, συνδυάζονται στην λαϊκή μνήμη.

«Η εικόνα του Αγίου Γεωργίου και του Αγίου Δημητρίου με σκηνές ζωής είναι μια από τιςπιο συχνά αναπαραγόμενες εικόνες στη Βουλγαρία, η οποία έλαβε μέρος σε σχεδόν όλες τις διεθνείς εκθέσεις», εξηγεί η Νατάλια Νεντέλτσεβα, συντηρητής στο μουσείο. Οι τελευταίες έρευνες  που κάναμε, δείχνουν, ότι είναι η παλιότερη εικόνα στο μουσείο και πιθανώς σ όλη τη Βουλγαρία. Μεταφέρθηκε από τον πρωθιερέα Ιβάν Γκόσεφ  το 1928 από την εκκλησία της Αγίας Θεοτόκου στην πόλη Σοζόπολ. Την ανακάλυψε στο γυναικείο τμήμα του ναού ανάμεσα σε άλλα αντικείμενα και παλιές σανίδες. Αποφάσισε να την πάρει μαζί στη Σόφια και μετά τον καθαρισμό, που έγινε, καθιερώθηκε, ότι είναι σύνθετη εικόνα, που αποτελείται από δύο πάνελ, ενσωματωμένα το ένα μέσα στο άλλο».

«Θέλω να τονίσω επίσης, ότι απεικονίσεις αυτού του τύπου δεν συναντιούνται συχνά στη Βουλγαρία. Τουλάχιστον εγώ δεν γνωρίζω άλλη παρόμοια απεικόνιση με χρωματισμένο ανάγλυφο των Αγίων Γεωργίου και Δημητρίου. Έχει τηρηθεί ο κανόνας, σύμφωνα με τον οποίο ο Άγιος Γεώργιος είναι σε άσπρο άλογο και ο Άγιος Δημήτριος – σε κόκκινο. Κάνει εντύπωση το ζώο, που σκοτώνει ο Άγιος Γεώργιος – το καθορίζουν ιπποπόταμο, κροκόδειλο…Δεν μοιάζει τόσο με δράκο, όπως αυτόν, που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε στις παραδοσιακές εικόνες του Αγίου Γεωργίου. Ο δε Άγιος Δημήτριος σκοτώνει φίδι -  σύμβολο του κακού. Σε πολλές άλλες εικόνες ο Άγιος Δημήτριος σκοτώνει ένα άνθρωπο, που σύμφωνα με τους Έλληνες είναι ο βασιλιάς  Καλογιάν, για να σώσει την θεσσαλονίκη. Ο άνθρωπος αυτός είναι σύμβολο του κακού δεν είναι υποχρεωτικά ο βασιλιάς Καλογιάν. Οι δε Βούλγαροι λένε, ότι είναι ο Μέγας Βασίλειος, λέει με χαμόγελο η συντηρητής.

Για το γεγονός, ότι η εικόνα χρονολογείται νωρίτερο από τον 11το αιώνα συνηγορεί ηαπεικόνιση των αγίων ως ιππέων. Πριν από αυτό, συνήθιζαν να τους ζωγραφίζουν καθιστούς με δόρυ. Ενδαφέρον παρουσιάζει επίσης το γεγονός, ότι οι ιππείς έχουν απεικονιστεί χωρίς αναβολείς, κάτι που είναι σπάνιο για την εποχή του Μεσαίωνα και παραπέμπει σε κάποια αρχαϊκή παράδοση από τους Θράκες.

Δυστυχώς ο ιερέας, που βρήκε την εικόνα, δεν ήξερε τίποτε για τα εικονογραφικά συμφραζόμενα και για το μήνυμά της. Δεν μπορούμε να πούμε ποιος την παρήγγειλε, αλλά είμαστε σίγουροι, ότι χρειάζονταν την προστασία ακριβώς αυτών των δύο ουράνιων πολεμιστών.  Είναι πιθανό ο ίδιος να ήταν επίσης πολεμιστής. Το γεγονός ότι το αρχαιότερο τμήμα της εικόνας ενσωματώθηκε σε καινούργιο πλαίσιο μαρτυρά την εξαιρετική της αξία και ιερότητα στη ζωή των κατόχων της.

Φωτογραφίες: ΕΕΙΑΜ, 'Ιβο Ιβανόφ

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα