Στην αρχή του 2015 θα κλείσουν 100 χρόνια από την γέννηση του μεγάλου Βούλγαρου διπλωμάτη, μεταφραστή, ράδιο δημοσιογράφου, καθηγητή, θεωρητικού και κριτικού της τέχνης, σεναριογράφου και σκηνοθέτη, πολυμαθή και πολύγλωσσου Πέταρ Ουβαλίεφ που στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου επέλεξε την αυτοεξορία.
Οι ομιλίες του στο βρετανικό σταθμό BBC τον μετατρέπουν σε θρύλο, αλλά τα πρώτα του βήματα σημειώνονται στο Ράδιο Σόφια το 1937, όταν ξεκινούν εκπομπές στα γαλλικά, τα γερμανικά, τα αγγλικά και ο νεαρός Ουβαλίεφ ετοιμάζει το ιταλικό πρόγραμμα.
"Αυτό το ραδιόφωνο μας φαινόταν απίθανο! Γεννήθηκε για να μας πείσει πως οι φωνές μας μπορούν να πετάξουν πέρα από τα σύνορα", λέει σε μια συνέντευξη για το Ράδιο Βουλγαρία όσο ζούσε ο Πέταρ Ουβαλίεφ. "Σε μια εποχή που ο κόσμος χωρίζονταν σε εχθρούς και φίλους αυτό το ραδιόφωνο μας έμαθε να μην μισούμε".
"Οι αληθινοί πρέσβεις της Βουλγαρίας, για μας τότε, δεν ήταν οι υπηρεσιακοί εκπρόσωποι, αλλά οι καλλιτέχνες και οι διανοούμενοι που ταξιδεύοντας και παρουσιάζοντας τα έργα τους μας έκαναν υπερήφανους και μας έδιναν αυτοπεποίθηση. Οφείλουμε να αποτίσουμε φόρο τιμής στον κύκλο του καφέ "Στεφανί" του Μονάχου όπου σύχναζαν και διαμόρφωναν με συζητήσεις τις ιδέες τους ο Ντέτσκο Ουζούνοφ, η Ελισαβέτα Μπαγκριάνα και άλλοι ζωγράφοι και ποιητές".
"
Όταν ξεκίνησα να δουλεύω στο ραδιόφωνο, το κτίριο αποτελούταν από 4-5 δωμάτια, αλλά διοικούταν από έναν εξαιρετικό άνθρωπο. Ο Σιράκ Σκίτνικ (καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του συγγραφέα και ζωγράφου Παναγιώ Χρήστοφ) είχε μοναδική φαντασία και έκανε οργανωτικά θαύματα παρά την έλλειψη οικονομικής στήριξης. Δική του ήταν η ιδέα για την δημιουργία της Διεύθυνσης "Εκπομπές για το εξωτερικό", όπου συνεργάτες μου ήταν ο Ζόρζ Μίλτσεφ που διάβαζε ειδήσεις στα γαλλικά, ο Ιβάν Ντόρεφ στα γερμανικά και ο Μιχαήλ Χατζημίσεφ στα αγγλικά".
Με τον καιρό στις εκπομπές προστίθενται επισκοπήσεις πολιτιστικών γεγονότων, συνεντεύξεις και λογοτεχνικές αναγνώσεις.
"Έχω μεταφράσει διάφορα έργα επί πολλά χρόνια για το ραδιόφωνο", αφηγείται ο Πέταρ Ουβαλίεφ. "Η μετάφραση είναι γέφυρα μεταξύ των πολιτισμών μα για να μεταδοθεί η ομορφιά του ιδιόμορφου στυλ ενός συγγραφέα είναι πολύ σημαντικό να διατηρηθεί ο προσωπικός του ρυθμός".
Σήμερα η Βουλγαρική Ραδιοφωνία έχει ηλεκτρονική μορφή, οι αναγνώστες και οι ακροατές του μπορούν να ενημερωθούν για την ζωή στη Βουλγαρία σε 11 διαφορετικές γλώσσες.
Μετάφραση: Αγάπη Ασπρίδου
