Ο βουλγαρικός τραπεζικός τομέας εκ νέου εντυπωσιάζει με τις ειδήσεις του. Σε αντίθεση με το πρόσφατο παρελθόν, όταν τα νέα ήταν για πτωχεύσεις, επείγουσες βοήθειες από το κράτος, συνδίκους και μη εξυπηρετούμενα δάνεια, σήμερα η εικόνα είναι περισσότερο από αισιόδοξη. Που την κάνει όμως και λίγο τρομακτική. Επειδή άνοδος του ετήσιου κέρδους κατά 20% και βασικό επιτόκιο 0% δεν είναι κάτι με το οποίο οι Βούλγαροι είναι συνηθισμένοι.
Οι τράπεζες ξεχειλίζουν από χρήματα – και δικά τους, και καταθέσεις. Τα ίδια κεφάλαιά τους αυξήθηκαν για έναν χρόνο κατά περισσότερα από 459 εκ. ευρώ, ενώ οι τραπεζικές καταθέσεις κατά 2 δισ. ευρώ και ξεπέρασαν συνολικά το ποσό των 21 δισ. ευρώ. Όλοι αυτοί οι αριθμοί θα ήταν πολύ ικανοποιητικοί, εάν στην πραγματικότητα δεν κάλυπταν μία αρκετά ανησυχητική πραγματικότητα. Τα χρήματα των τραπεζών και των καταθέσεων αυξάνονται, αλλά οι πιστώσεις – όχι.
Δηλαδή μεγάλο όφελος για την πραγματική οικονομία απ' αυτά τα τόσο πολλά χρήματα δεν υπάρχει, και αυτή είναι μία από τις αιτίες να αναρωτηθούμε από πού έρχονται τα τεράστια κέρδη των τραπεζών και οι εντυπωσιακές καταθέσεις του πληθυσμού, αφού η οικονομία στη χώρα αναπτύσσεται μόλις με τα σεμνά 3%. Δεν έχει επενδύσεις, ούτε κατανάλωση, τουλάχιστον όχι σ' αυτές τις διαστάσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε παρόμοια κέρδη ή καταθέσεις. Ακριβώς το αντίθετο - οι επενδύσεις έρχονται βασικά από τις Βρυξέλλες, ενώ η εγχώρια κατανάλωση είναι αρκετά περιορισμένη επειδή οι Βούλγαροι είναι επιφυλακτικοί στα έξοδα, έχοντας υπόψη ότι εύκολα μπορούν να βρεθούν χωρίς οποιαδήποτε εισοδήματα.
Αυτή η δυσαναλογία μεταξύ των πολλών χρημάτων αφενός και της αρκετά σεμνής επιχειρηματικής δραστηριότητας αφετέρου ανάγκασε την Κεντρική Τράπεζα της χώρας να μειώσει το βασικό επιτόκιο στο 0%. Αυτό θα έπρεπε να σημαίνει πιο φθηνά χρήματα, επομένως και πιστώσεις για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, θα έπρεπε να είναι κίνητρο για οικονομική αναζωογόνηση. Λόγω της ύπαρξης καθεστώτος νομισματικού συμβουλίου στη Βουλγαρία, το θετικό αποτέλεσμα από τη μείωση του βασικού επιτοκίου θα είναι σοβαρά περιορισμένο, αλλά αυτό είναι το μοναδικό λογικό βήμα που σύμφωνα με το νόμο μπορούσε να κάνει η Κεντρική Τράπεζα Βουλγαρίας.
20% άνοδος των τραπεζικών κερδών και 0% βασικό επιτόκιο της Κεντρικής Τράπεζας – το περιθώριο είναι αρκετά μεγάλο και δεν υπάρχει περίπτωση το ένα να μην επηρεάζει το άλλο. Ποια θα είναι τα θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα – θα δούμε στο εξής. Αλλά κάτι άλλο ήδη γνωστοποιήθηκε – ότι φέτος επίκειται έλεγχος των ενεργητικών όλων των βουλγαρικών τραπεζών που θα πρέπει να περάσουν και τα λεγόμενα στρες τεστ. Ο στόχος είναι η εξυγίανση του τραπεζικού τομέα έως βαθμό που να μπορεί να αντέξει ενδεχόμενα πλήγματα της αγοράς.
Τα τελευταία στοιχεία για τα κέρδη των τραπεζών και για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων προκαλούν αισιοδοξία και δίνουν καλή εγγύηση για τη σταθερότητα του βουλγαρικού τραπεζικού συστήματος.
Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα
