Το 1922 ομάδα διακεκριμένων διανοούμενων προτείνει την 1η Νοεμβρίου ως Ημέρα των Βουλγάρων Διαφωτιστών – λόγιοι, μάρτυρες και ήρωες του ένδοξου παρελθόντος της Βουλγαρίας, που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην εδραίωση της βουλγαρικής αυτοσυνείδησης στην πορεία των αιώνων. Το ίδιο έτος η πρόταση εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο.
«Ως λαός είμαστε διατεθειμένοι να ξεχνούμε τους ανθρώπους, οι οποίοι με τα έργα τους συμβάλλουν στην πνευματική χειραφέτηση της κοινωνίας μας. Τα χρόνια αμέσως μετά τις μεγάλες στρατιωτικές καταστροφές, που βίωσε η Βουλγαρία στις αρχές του 20ου αιώνα, η ανάγκη για αναγέννηση της εθνικής μνήμης είναι περισσότερο από προφανής. Γι’ αυτό η ελίτ διανοούμενων της Βουλγαρίας ενώνεται γύρω από την ιδέα να αφιερώσει μια ημέρα του χρόνου στους εθνεγέρτες μας» - εξήγησε σε συνέντευξη για το Ράδιο Βουλγαρία ο ιστορικός καθ. διδάκτωρ Πλάμεν Μίτεφ.
Ημέρα των Διαφωτιστών επιλέχθηκε η 1η Νοεμβρίου – η ημερομηνία, στην οποία, με το παλιό ημερολόγιο τιμάται ο Άγιος Ιωάννης της Ρίλα. Αυτός ο μεγαλύτερος βούλγαρος Άγιος (876-946) ανακηρύχτηκε ο πρώτος διαφωτιστής. Τον 18ο αιώνα ξεχωρίζει η προσωπικότητα του Παϊσίου Χιλανδαρινού - του μοναχού που έγραψε μέσα στο σκοτάδι της Οθωμανικής Κυριαρχίας τη «Σλαβοβουλγαρική ιστορία», για να δείξει στους Βουλγάρους ότι είναι έθνος με ένδοξο παρελθόν.
Ο ακόλουθος του Σωφρόνιος της Βράτσα όμως αισθητά υπερβαίνει τον πρωτοδιδάσκαλό του, αφήνοντας εξαιρετικά ορατά ίχνη για την πνευματική αφύπνιση των Βουλγάρων, είναι πεπεισμένος ο καθ. Πλάμεν Μίτεφ.
Ακούστε τη συνέντευξη από τη συλλογή του Ράδιο Βουλγαρία, που περιέχεται στο δημοσίευμα «Ο Άγιος Σωφρόνιος και η πνευματική αφύπνιση του βουλγαρικού λαού».
Κατά τον 19ο αιώνα οι μεγαλύτεροι εθνεγέρτες είναι οι αγωνιστές για ελευθερία από Οθωμανική Κυριαρχία, οι εθνικοί ήρωες Βασίλ Λέβσκι και Χρίστο Μπότεφ, και πολλές άλλες προσωπικότητες, για τους οποίους η πρόοδος και η ευημερία της Βουλγαρίας είναι ζήτημα υψηλού ήθους, πνευματικής ανάπτυξης και δύναμη να υπερασπίζεσαι τις ιδέες σου.
Σήμερα η 1η Νοεμβρίου είναι γιορτή των βουλγάρων επιστημόνων και των βουλγάρων δημοσιογράφων.
Επιμέλεια: Ελένα Καρκαλάνοβα
Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα
Φωτογραφία: bgnes
