Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Tetori – muaji botëror për luftë kundër kancerit të gjirit

Foto: arkiv
Për vit të 28 të radhës teori shënohet si muaj botëror për luftë me kancerin e gjirit. Nga Asociacioni i Pacientëve me Sëmundje Onkologjike rikujtojnë se në Bullgari gratë të cilat vuajnë nga sëmundja e tmerrshme janë mijëra, por vazhdojnë të luftojnë për jetën e vet, pavarësisht nga problemet jo të pakta administrative, të cilat i hasin.

Muaji tetor u shpall për muaj i luftës me kancerin e gjirit gjatë vitit 1985. Në vetë fillimin ideja është të popullarizohet mamografia si një mjet efektiv për zbulimin e herët dhe shërimin e sëmundjes së tmerrshme. Sot mijëra njerëz nëpër botë e ndërmarrin tetorin si një muaj për fushata aktive sqaruese për shkaqet, parandalimin dhe shërimin e sëmundjes. Ky është muaji, në të cilin jo vetëm informohemi sesi të mbrohemi, por dhe sesi t’i ndihmojmë të sëmurit. Disa e përballuan. Kurse të tjerë – jo. Të dhënat statistikore tregojnë se çdo vit vetëm në Evropë zbulohen nga 321 000 raste të reja të kancerit të gjirit, kurse 124 000 gra vdesin nga kjo sëmundje. Në Bullgari çdo vit kjo diagnozë u vihet rreth 3 800 grave, kurse të tjera rreth 1200 vdesin. Nuk besojmë derisa të mos të na vijë në kokë – personalisht ose përmes shoqes më të mirë, nënës, motrës, vajzës, gruas, të dashurës – gjë e tmerrshme dhe e pakapërcyeshme. Siguri ndaj kësaj sëmundjeje nuk ka.

“Problemi është serioz për të gjithë botën, jo vetëm për Bullgarinë – thotë Evgenia Adërska, kryetare e Asociacionit të Pacientëve me Eëmundje Onkologjike. – Ne nuk mund të dalim nga kufijtë e statistikës botërore, e cila vazhdon të tregojë se, kjo është një nga sëmundjet më të shpeshta onkologjike. Diçka më tepër, përpara disa vjetëve Organizata Botërore e Shëndetësisë ofroi një informatë, sipas së cilës pritet që shpeshtësia e sëmundjeve të kancerit të rritet me rreth 50 për qind deri në vitin 2020. Ky fakt flet sesa problem serioz është kjo sëmundje për botën. Por jo në mënyrë më të ndryshme qëndron problemi edhe në Bullgari.”

Gjatë viteve të fundit u bë mjaft për këtë të zgjerohet qasja deri te shërimi i pacienteve me kancer të gjirit. Dy nga ndryshimet e mëdha janë krejtësisht të stimuluar dhe të krijuar nga Asociacioni i Pacientëve me Sëmundje Onkologjike:
Evgenia Adërska

© Foto: BGNES

“Tanimë zyrtarisht u shtua rehabilitimi në kujdes për gratë, të operuara nga kanceri i gjirit – shpjegon Evgenia Adërska. – Ka një program të krijuar me emrin “Viktoria”, i cili zhvillohet në spitale të specializuara për rehabilitim dhe paguhet krejtësisht nga buxheti i Ministrisë së Shëndetësisë. Kjo ishte një përvojë e gjatë të mund të jemi të dobishëm, e cila në fund të fundit u kurorëzua me sukses. Gjëja tjetër të cilën e shtuam si rregullim në rregulloren për shërimin dhe kujdesin për këto gra, është përfshirja zyrtare e psikologëve në ekipe multi-disiplinore për shërimin e kancerit të gjirit. Punuam pothuajse 3 vjet mbi këtë ide, duke realizuar projekt, i cili dëshmon në mënyrë kategorike efikasitetin nga puna e psikologut në procesin e shërimit. Përveç kësaj, mjaft seriozisht stimulojmë procesin për krijimin e një plani kundërkancerit, pa të cilin Bullgaria nuk mund të llogarisë rezultate në luftën me sëmundjen e tmerrshme.”

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
По публикацията работи: Diana Hristakieva


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Programi arsimor "Tregimet e pathëna të bullgarëve" me mbështetje të madhe brenda dhe jashtë vendit

Bullgarë nga 18 vende, 34 shkolla jashtë dhe 8 pedagogë bullgarë nga universitetet jashtë vendit janë pjesëmarrës në vitin e parë të Programit Kombëtar "Tregimet e pathëna të bullgarëve", i cili kërkon fakte pak të njohura për bullgarët e denjë apo ngjarje..

botuar më 24-11-12 5.26.MD

Për herë të parë që nga viti 1985, në vendin tonë ka një rënie pothuajse zero të popullsisë

Nga raporti i Këshillit të Ministrave për zbatimin е "Strategjisë Kombëtare të Përditësuar për Zhvillimin Demografik të Popullsisë në Republikën e Bullgarisë" në vitin 2023 del qartë se për herë të parë në 38 vjet në Bullgari raporti ndërmjet rritjes..

botuar më 24-11-12 7.05.PD
Dr. Petër Beron

Dr. Petër Beron për hapat e parë të tranzicionit bullgar dhe demokracisë sot

Më 10 nëntor 1989, në një mbledhje të Komitetit Qendror të Partisë Komuniste Bullgare (BKP), Todor Zhivkov u lirua nga posti i Sekretarit të Përgjithshëm - posti më i lartë në parti dhe në shtet. Ajo që ndodhi në takim më vonë do të përkufizohej si një..

botuar më 24-11-10 7.30.PD