Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Bullgaria shënon 25 vjet nga fillimi i tranzicionit me një monument të Georgi Markovit

Monumenti i Georgi Markovit
Foto: BGNES

Gjatë kësaj jave Bullgaria shënon 25 vjet nga rrëzimi i regjimit komunist në vend. Një çerek shekulli pas datës historike, 10 nëntor, në sheshin “Zhurnalist” /“Gazetari”/ në Sofje u inaugurua monumenti i shkrimtarit dhe emigrantit politik Georgi Markov, i cili u vra në Londër në vitin 1978. Inaugurimi i monumentit është në kuadrin e fushatës “25 vjet Bullgaria e lirë”. Në ceremoninë zyrtare ishin të pranishëm tre presidentë bullgarë – Zheljo Zhelev, Petër Stojanov dhe Presidenti i tanishëm Rosen Plevneliev. “Për mua është një nder i madh të jem i pranishëm në inaugurimin, edhe pse pak të vonuar, të këtij monumenti – në këtë mënyrë ne tregojmë respektin tonë ndaj veprës së një prej shkrimtarëve më të talentuar bullgarë, të cilët kanë punuar gjatë diktaturës komuniste. Me zërin e tij të fuqishëm Georgi Markov është një prej shembujve më të mëdhenj të zgjedhjes midis lirisë dhe nënshtrimit” – deklaroi para njerëzve të grumbulluar Presidenti Rosen Plevneliev. Në ceremoninë në Sofje ishin të pranishëm e shoqja e shkrimtarit Anabell Markova, e cila mbërriti posaçërisht me këtë rast nga Londra, dhe vëllai i tij Nikolla Markov, i cili që prej vitesh banon në Itali.

“Të gjallët i mbyllin sytë e të vdekurve. Të vdekurit i hapin sytë e të gjallëve” – këto fjalë të urta të lashta, të cilat Georgi Markov i përmend në veprën e tij “Reportazhet e largëta”, lexohen në faqen e majtë të monumentit, vepër e skulptorit Denko Denkov. Mjetet për monumentin janë dhuruar nga kirurgu me famë botërore d-r Georgi Llazarov, i cili emigroi nga Bullgaria në vitin 1969. D-r Llazarov deklaroi para njerëzve të grumbulluar se veprat e Georgi Markovit duhet të jenë në manualet e letërsisë, krahas veprave të Hristo Botevit. 

Georgi Markov mori vendim për t’u larguar nga atdheu, pasi ishte vendosur censurë mbi pjesën e tij “Unë isha ai” dhe premiera e saj ishte ndaluar pa paralajmërim. Ai u vendos në Londër dhe punonte për BBC-në, Deutsche Welle-n dhe “Evropën e Lirë”. Që nga viti 1975 deri më 1978 Markov punonte mbi veprën e tij “Reportazhet e largëta”, të cilat paraqesin jetën në Bullgarinë socialiste. Ato transmetoheshin si radio-tregime çdo javë në valët e radios “Evropa e Lirë”. Kritikat ishin drejtuar ndaj të metave të sistemit socialist dhe personalisht ndaj Todor Zhivkovit. Mendohet se pikërisht ky është shkaku për vrasjen e Georgi Markovit. Më 7 shtator, kur është ditëlindja e Todor Zhivkovit, kundër shkrimtarit-disident ishte kryer një atentat në urën Vaterlo. Ai ishte shpuar me çadër dhe në trupin e tij ishte futur një top të vogël metalik me helmin ricin. Georgi Markov vdiq më 11 shtator.

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Banica bullgare renditet e treta në një renditje prestigjioze të kuzhinës

Banica tradicionale bullgare renditet e treta në renditjen prestigjioze të faqes "Taste Atlas" për gatimet më të mira të djathit në botë. Banica (byreku) ka një vlerësim prej 4.5 nga 5 pikë të mundshme. Para pjatës bullgare renditen oferta nga..

botuar më 25-04-15 11.36.PD

Ideja për të pasur orë mësimore mbi virtytet dhe fetë në shkollë shkaktoi një debat të gjerë shoqëror

A është e mundur nga viti 2026, lënda "Virtytet dhe fetë" të futet në programet mësimore dhe të bëhet e detyrueshme – ky është një debat, rreth të cilit janë shprehur pikëpamje të ndryshme gjatë javëve të fundit. "Hyrja e një lënde të detyrueshme mbi..

botuar më 25-04-15 7.30.PD

Kopshti "Frymëzim" dhe si të rinjtë me nevoja të veçanta krijojnë një komunitet dhe të ardhme

Një punëtori unike krijuese “Farë Mirësie” do të hapë dyert në Ditën e Dafinës, dhe vendndodhja e saj është edhe më e veçantë – Kopshti “Frymëzim” në Bozhurishte. “Më pëlqen të vij këtu.  Shihni buzëqeshjet e gjithë këtyre njerëzve..., kur jemi..

botuar më 25-04-12 7.30.PD