Para 9 vjetësh Stefan Spasovi, bashkë me të afërmit e tij krijoi një plantacion për rritjen e çajit të Pirinit. Ai gjendet në Bullgarinë Jugperëndimore, në afërsi të arealit natyror të përhapjes së kësaj specie në malin Pirin, afër fshatit Novo Leski, në rrëzat e majës “Sveti duh”, në lartësi rreth 1200 m mbi niveli e detit. Bima është endemit ballkanik dhe ka edhe tre emërtime të tjera që lidhen me rajonin kur rritet – mursallski, nga lokaliteti Mursalica në malet e Rodopeve, alibostushki nga lokaliteti Alibotush në Pirinin Jugor dhe sharplaninski, nga mali Shar në Maqedoni. Dimë se është përhapur edhe në Shqipëri nën emrin - çaj mali, dhe rritet kryesisht në malin e Gramosit.
Pas studimeve të thelluara në Bullgari dhe jashtë shtetit u konstatua, se kjo bimë mjekësore është me strukturë unike dhe përmban 19 mikroelemente me rëndësi vendimtare për organizimin e njeriut si selen, zink, bakër dhe substanca biologjike aktive që ruajnë shëndetin si flavonoide, terpenoide, vajra eterike etj. Pikërisht kjo e shtyri Stefanin dhe familjen e tij të merren me rritjen e popullarizimin e çajit.
Çaji rritet në lartësi 1200-2000 m mbi nivelin e detit. Struktura e tij ka fibra që e bëjnë shumë rezistent ndaj ndryshimeve në amplitudat e temperaturës – nga ato nën zero gjatë natës deri në temperaturat e larta gjatë ditës. Ai është imunostimulator i fuqishëm dhe e forcon organizimin në luftën kundër viruseve dhe baktereve. Analizat laboratorike tregojnë, se çaji ngadalëson plakjen e qelizave, u jep energji, përmirëson aftësitë fizike dhe mendore për punë, lufton sëmundjet e mëlçisë, ka ndikim të mirë mbi sistemin e jashtëqitjes, është i mirë për sistemin e frymëmarrjes. Në krahinën e Pirinit prej kohe ai përdoret kundër astmës, bronkitit dhe kollës. Prej disa vjetësh dërgojmë kampione në një laborator në Gjermani, i cili punon për njërën prej kompanive më të mëdha që merret me farmaceutikë dhe bime medicinale. Atje gjithashtu konstatuan, se çaji është imunostimulator i fuqishëm, i cili pengon formimin e qelizave tumorale dhe përmirëson kujtesën. Aktualisht ka patenta të gatshme për aplikimin e tij në farmaceutikë nën formën e tinkturës.
Çaji i Pirinit përdoret edhe si mjet antiinflamator dhe stimulon tretjen, është i njohur dhe si afrodiziak. Ndihmon në probleme me veshkat, stimulon metabolizmin energjetik. Sot plantacioni i Stefan zë 8 dynymë. Ai thotë se mbjellja e çajit është e vështirë, sepse gjithçka bëhet me dorë. Terreni nuk lejon përdorimin e makinave. Por sipas tij, shumë shpejtë ai do të përhapet në Gjermani, shpresat e Stefanit janë se çaji të bëhet produkt tradicional për tryezën gjermane. Po zhvillohen bisedime edhe me Japoninë.
Aktualisht Ministria e Bujqësisë ka marrëveshje me një sërë dyqanesh në Gjermani, të cilat të organizojnë “Javë të produkteve bullgare”. Shpreson, se produkti i tij do të ketë vend në pavijonin bullgar aty.
Pjesë prej plantacionit është e certifikuar si produkt bio. Kjo do të thotë, se në prodhimin e tij nuk përdoren plehra artificiale dhe kimikate të rrezikshme. Rregullisht merren kampione të bimëve dhe të dheut.
Ja dhe receta e përgatitjes së çajit: 3-4 kërcell të çajit të malit mbulohen me një litër ujë deri sa të ziejë dhe lihet i mbuluar për rreth 10-15 minuta. Pihet gjatë gjithë ditës,pihet edhe i ftohtë.
Përgatiti në shqip: Sofia PopovaEkipi i shkollës së mesme të dytë angleze në Sofje “Thomas Xhefersën” fitoi Konkursin e Gjashtë Evropian të Drejtësisë për nxënës, i cili u mbajt në Rumani, njoftoi Ministria e Arsimit. Në konkurs, nxënësit bëjnë një simulim të procesit gjyqësor mbi..
Qendra Kombëtare për Kërkime Polare dhe Instituti Bullgar i Antarktidës organizojnë një takim ndërkombëtar me rastin e Ditës së Antarktidës. Më 3 dhjetor shënohen 65 vjet nga nënshkrimi i Traktatit të Antarktidës. Veprimtaria, që do të mbahet në..
Modernizimi i aftësive të të menduarit kritik, verifikimi i fakteve dhe shkrim-leximi mediatik janë thelbësore për shoqërinë, veçanërisht për të rinjtë në Bullgari - vendi me një nga indekset më të ulëta të shkrim-leximit mediatik në BE , njofton..
Jeta e miliona njerëzve anembanë botës, që jetojnë në kushte lufte, urie, sëmundjesh dhe dëshpërimi të pamasë, është në rrezik çdo ditë. Emigrantëve nga..
Më shumë se 1000 njerëz janë përfshirë në fazën pilot të projektit “Gjenomi i Bullgarisë”, i cili synon të mbledhë dhe analizojë një mostër përfaqësuese të..
Me afrimin e dimrit, shumë njerëz në Evropë po pyesin se si do të ndikojë sezoni në portofolin e tyre dhe nëse do të detyrohen të zgjedhin, për shembull,..