Sipas të dhënave të Institutit për mësimin e gjuhës bullgare pranë Akademisë Bullgare të Shkencave 15 milionë veta nëpër botë flasin gjuhën bullgare. Në prag të Ditës së arsimit dhe të kulturës bullgare dhe të shkrimit sllav, i kushtojmë një vëmendje një grupi të veçantë prej tyre – të huajve, të cilët e mësojnë gjuhën bullgare si një gjuhë e dytë. Tek ne jo shkolla të pakta propozojnë një tip të tillë arsimi.
Mes tyre është dhe shkolla gjuhësore në qytetin Veliko Tërnovo, ku jep mësim doktoresha Iljana Dimitrova. Ajo pohon se një interes ndaj gjuhës bullgare ka dhe do të vazhdojë të ketë dhe tregon për nxënësit të vet:
“Më shpesh këta janë britanikë. Studimet e kolegëve etnologë, të cilët merren me proceset e migracionit, tregojnë se britanikët janë një nga valët e reja të migracionit në Bullgari. Një pjesë mjaft e madhe prej tyre integrohen në mjedisin bullgar përmes studimit të gjuhës, e cila përdoret për qëllimet e komunikimit. Fillestarët janë grupi më i madh nga ata të cilët shfaqin dëshirë të mësojnë gjuhën bullgare si një gjuhë të dytë. Ajo, e cila më gëzon shumë kohët e fundit është se, duke përvetësuar nivelet fillestare të zotërimit të gjuhës bullgare – A1 dhe A2 sipas kornizës gjuhësore evropiane, studentët vazhdojnë të përmirësojnë dijet e veta me nivelet e ardhshme të zotërimit të gjuhës.”
Dashuria ndaj bullgares e ka detyruar doktoreshën Iljana Dimitrova të fillojë të jap mësim, por jo vetëm të vetën por dhe atë të treguar nga të huajt:
“Gjatë vitit 2003, profesoresha Zhivka Koleva nga universiteti i qytetit Veliko Tërnovo më ftoi të jem një bashkëpunuese pranë Seminarit ndërkombëtar të gjuhës bullgare, i cili zhvillohet çdo verë në qytet. Atëherë unë qesh studente në vitin e fundit në degën “Filologji Sllave” dhe pranova. Pikërisht atëherë lindi kjo dashuri. Çdo ditë shikoja seminarist nga e gjithë bota t’u mbushen sytë me lot, kur dëgjojnë gajden bullgare ose u japin në lokal një sallatë shope. I pyesja se përse e mësojnë gjuhën bullgare, e cila prapë së prapi është në grupin e gjuhëve të vogla në Bashkimin Evropian. U përgjigjën se nuk e dinë, sepse e duan Bullgarinë, por jo dhe përse. Thoshin se tek ne bullgarët dhe në Bullgari ka diçka, të cilën nuk mund ta shpjegojnë, por e cila i detyron të rrëqethen dhe të kthehen. Atëherë vendosa se, duhet t’u japë këtyre njerëzve më të mirën, të cilën jam e aftë t’u japë. Dhe sot e kësaj dite mësimdhënia në gjuhën bullgare për të huajt është një temë shumë e veçantë, e cila ka pushtuar zemrën, shpirtin dhe të gjithë dashurinë time.”
Ja se çfarë tregojnë dy nga nxënësit e doktoreshës Iljana Dimitrova për Bullgarinë, bullgarët dhe dallimet kulturore midis popujve:
Lluka Pensato është nga Genoa e Italisë. Ai është një kuzhinier profesional. Mëson gjuhën bullgare, sepse ka shumë miq bullgarë dhe një ditë do që të jetojë në Bullgari dhe të hapë një restorant italian këtu:
“Me të vërtetë i pëlqej shumë frutat dhe perimet bullgare, por dhe kuzhinën bullgare. Shpresoj që një ditë dhe unë të mund të jetojë në Bullgari. Mendoj se nuk do të më jetë e vështirë, sepse nuk ka një ndryshim të madh midis bullgarëve dhe italianëve. Që të dy popujt pëlqejmë gjëra të njëjta – të dëfrejmë, të hamë dhe të pimë mirë, dhe të kujdesemi për familjen dhe shokët tanë. Unë ndihem në shtëpi kur jam në Bullgari. Dhe një gjë tjetër – Bullgaria duhet të fitonte Eurovisionin e sivjetshëm! Kënga juaj qe super dhe shumë më e mirë se ajo portugeze!”
Linda Spring ka lindur në Melburn të Australisë. Ka punuar 12 vjet si gjeologe në shtete të ndryshme. Tani jeton bashkë me familjen e vet në Bullgari dhe këtu rrit dy fëmijët e vet:
“Më pëlqejnë stinët e ndryshme. Dimri i kaluar më bëri një përshtypje të madhe – nuk ka përjetuar asnjëherë një të tillë. Në Bullgari ka pothuajse çdo gjë –male, plazhe, lumenj, fshatra, qytete, dhe që të gjitha kanë bukurinë e vet personale. Jam e befasuar këndshëm dhe nga ushqimi tradicional bullgar! Më duket se, bullgarët si parim janë shumë mikpritës dhe simpatik. Më pëlqen shumë sesi njerëz të panjohur bisedojnë në rrugë dhe në dyqane – sikurse janë miq dhe njihen prej kohe. Bile nëna ime, e cila qe përpara një muaji në Bullgari, tha të njëjtën gjë. Dallimi më tipik midis bullgarëve dhe australianëve është se, në qoftë se ndonjë australian është në një ishull të vetmuar me disa bidonë dhe një zorrë – ai do të ziejë birë. Kurse po të jetë bullgari në këtë ishull të vetmuar – do të ziejë raki.”
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Festivali Ndërkombëtar i Kinemasë Etnografike “OKO” do të mbahet në Sofje nga data 8 deri më 15 nëntor. Forumi realizohet me mbështetjen e Qendrës Kombëtare të Filmit, Bashkisë së Kryeqytetit, Ambasadës së Ukrainës dhe Derzhkino të Ukrainës. Këtë vit,..
Në kryeqytetin shqiptar të Tiranës u zhvilluan Ditët e Kulturës Bullgare, njoftoi Ambasada e Republikës së Bullgarisë në Shqipëri. “Të inkurajuar nga Dita e Iluministëve të Popullit që e festuam së fundmi, ne bëmë çmos për t'i njohur miqtë tanë..
Në vitin 2024 mbushen 200 vjet nga shfaqja e së ashtuquajturës "Abetare me mësime të ndryshme" . Ky është titulli origjinal i librit i njohur më mirë si “Abetarja e Peshkut”, autor i së cilës është rilindësi i shquar Dr. Petër Beron. Bëhet..
“Artist lind, nuk bëhesh” – ndihet ende jehona e së vërtetës së këtyre fjalëve të Maria Callas, prima e operës botërore, e lindur më 2 dhjetor në Nju..