Që nga viti 2007 në qytetin më jugor të malit të Rodopeve – Zllatograd – muaji shtator është nën shenjën e festave për kujtim të Vojvodës Deljo. Ky hero ka jetuar në fund të shekullit të XVII dhe në fillim të shekullit të XVIII dhe mund të thuhet se është një personalitet “kozmik”. Që nga viti 1977, kënga e njohur “Ka dalë Deljoja hajduti” /"Izlel je Delyo Haydutin"/ në interpretim të këngëtares Valja Ballkanska udhëton me aparatet kozmike amerikane “Vojaxhër”1 dhe 2. Ajo është e përfshirë në “Pllakën e Artë” si një nga shembujt e kulturës tokësore muzikore. Sipas gojëdhënave popullore, trimëritë e veta më të mëdha Deljoja i ka bërë, duke i shpëtuar nga islamizimi me dhuna bullgarët e shumtë nga mali i Rodopeve. Prandaj festat kushtuar Deljos përfshijnë prezantime të betejave në këto vise që përpara 3 shekujve. Vojvoda ka qenë i pamposhtur, "atë nuk e ka kapur as plumbi", tregojnë legjendat e kësaj krahine. Por gjithsesi ka vdekur i goditur nga plumbi, por jo një plumb i zakonshëm, por i bërë prej një monedhe të tij prej argjendi. Festat e përvitshme përfshijnë dhe gara sportive, koncerte folklorike, ekspozita, festime popullore. Në fokus janë po kështu jeta, kultura dhe traditat e së kaluarës. Sivjet organizatorët kanë përgatitur akoma një skenë nga jeta e vojvodës, të cilën do ta shikojnë të gjithë mysafirët e festivalit. Emri i saj është “Një ditë pazari në Zllatogradin e vjetër”.
Ushqimi ritual është pjesë e pandashme nga sistemi ritual i bullgarit. E në kalendarin e fshatit bullgar më shumë se një shekull më parë, ushqimi me mish ka qenë rrallë, në përgjithësi 4-5 herë në vit – Krishtlindje, Shën Gjergji, Shën Pjetër dhe peshku..
Në jug nga Ivajllovgrad hasim një nga vendet më të çuditshme në Bullgari – mirë se vini në Mandricë! I themeluar në shekullin e 17-të nga të shpërngulurit shqiptarë, ky fshat i vogël në Rodope ka ruajtur jo vetëm gjuhën, por edhe ndërtesat e larta..
Shoqata Arkeologjike Bullgare “Ivan Venedikov” i dërgoi një qëndrim Patrikut Daniill në lidhje me thirrjen e tij publike për ndërprerjen e traditës së vallëzimit mbi prush të quajtur nestinarstvo , njoftoi gazetarja e BNR-së Maria Fileva. "Zoti..
Edicioni i katërmbëdhjetë i Festivalit Ndërkombëtar Kulinar-Folklorik "Shijet Banate – Traditat e fshatit tim" do të mbahet më 16 gusht 2025, e shtunë,..