2-3 mijëvjeçarë më parë pylli në Bullgari ka mbuluar mbi 80% prej gjithë territorit tonë. Gjatë viteve ky pyll i stërmadh pak nga pak ka filluar të pritet, që të kthehet në toka bujqësore dhe kullota. Në këtë mënyrë në fillim të shekullit të kaluar Bullgaria ka disponuar vetëm 15-20% zona pyjore. Në sajë të punës vullnetare, përpjekjet e pylltarëve dhe të pyllëzimit të përvitshëm, pyjet pak nga pak po rivendosen.

Në ditët tona, dhe më në veçanti gjatë 30 vjetëve të fundit, në vendin e tokave të braktisura bujqësore burojnë përsëri milionë hektarë pyll bullgar. Ai është rreth një e dhjeta nga sipërfaqja e përgjithshme pyjore, por është rrezikuar nga prerja, për shkak të mundësisë që pronarët e pyjeve të marrin subvencione evropiane:
“Gjithnjë e më shumë pronarë të tokave dhe arendatorë të tokave agrare bashkiake shikojnë një shans të madh në faktin të mund të fitojnë para të lehta - sqaron përpara Radios Kombëtare Bullgare eksperti mbi politikat pyjore Aleksandër Dunçev. Ata thjesht spastrojnë kullota dhe fusha të vetë-pyllëzuara dhe marrin disa para të shpejta, gjë e cila çon deri në shkatërrimin e këtyre pyjeve të vetë-pyllëzuara në një mënyrë të papërgjegjshme dhe shumë shpesh të paligjshme”.

Shpesh tokat janë të braktisura, sepse nuk janë të përshtatshme për t’u përpunuar. Pas vetë-pyllëzimit priten, por nuk përdoren si kullota ose për mbjellje....Sipas Ligjit aktual për pyet transferimi i tyre në zonat pyjore mund të ndodhë pasi u drejtohen pyetje pronarëve nëse duan që tokat të kategorizohen përsëri. Në qoftë se pronarët duan që t’i përdorin si toka bujqësore vihet një afat trevjeçar me kusht për spastrimin e tyre. Në rast se ata nuk e bëjnë, statuti i tyre ndryshon automatikisht.Në praktikë ndodh kështu që shteti stimulon prerjen e këtyre pyjeve të vetë-pyllëzuara. Nuk janë të rralla dhe rastet, kur pronarët, pa i lajmëruar institucionet përgjegjëse spastrojnë në mënyrë të paligjshme tokën e vet, ashtu siç u vjen për mirë. Por, që të mund të ndalojë kjo prerje është e domosdoshme që shteti të gjejë një balancim midis interesit të pronarit dhe dobive shoqërore.Me rëndësi është dhe vlerësimi ekspert - cili territor agrar ia vlen që të ruhet si i tillë dhe cili të bëhet pyll:

“Aktualisht këto vetë-pyllëzime të tokave të braktisura bujqësore janë në fakt një shërim i plagëve të natyrës, e cila po rikthen sipërfaqen pyjore. Pyetja është se çfarë duhet të bëjmë me këto pyje, të cilat nuk janë pak. T’i presim që të mund të marrim subvencione për kullota boshe, shumë shpesh të ndodhura mbi terrene të erëzuara, ose të kërkojmë stimuj financiarë për ruajtjen e tyre. Me shtimin e mbulesës pyjore kryejmë qëllimet botërore për shpëtimin e resurseve ujore dhe zbutjen e ndryshimeve të klimës.”

Redaktore: Darina Grigorova
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Foto: Pixabay, arkiv, Ani PetrovaUrë midis botëve përfaqëson në vetvete projekti “Karizma e bullgarit”. Me të Dimitrinka Jordanova Komanduçi – psikologe, psikoterapeute, trajnere vokale dhe autore e “Zëri yt mund të ndryshojë jetën tënde” – vë në fokus një temë shumë të rëndësishme për..
Timishoara, një qytet i madh multietnik në Rumaninë Perëndimore, është qendra e rajonit historik të Banatit dhe shtëpia e bullgarëve të Banatit . Përfaqësuesit e këtij komuniteti janë pasardhës të emigrantëve nga trojet bullgare para gati..
Nxënësit nga Gjenerata Z, të cilët aktualisht janë në shkollë (të lindur midis viteve 1995 dhe 2012), masivisht përdorin në praktikën e tyre mësimore inteligjencën artificiale. Sipas vëzhgimeve të mësuesve, bëhet fjalë për mbi 85% të nxënësve tek ne, të..