Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Gjurga Pinxhurova – burimi i këngëve të saj është zemra popullore

Foto: arkiv

Fati jetik dhe profesional i këngëtares së famshme bullgare Gjurga Pinxhurova i cakton një vend të denjë në kulturën muzikore bullgare. Që në kritikat e para për artin e saj, në vitet 30-të të shekullit të kaluar, ajo u quajt  “magjistarja e këngëve popullore”. Edhe më sot nga incizimet e ruajtura në fondin e Radios Kombëtare Bullgare, zëri i saj pushton dëgjuesin me timbrin e bukur dhe të butë, me përzemërsinë e natyrshme me të cilën rikrijon gëzimin, trishtimin, ngacmimin në varësi të përmbajtjes së këngës. “Kënga më la të gjallë deri më tani – unë mbyta pikëllimin tim dhe derdha gëzimin tim në të” – tregon këngëtarja e famshme që kur ishte e gjallë.

“E dashura ime Luleshtrydhe”

Gjurga Pinxhurova lindi në qytetin Trën, në afërsi të kufirit perëndimor të Bullgarisë, në vitin 1895. Që në moshë të re ajo interpretonte “këngët e bukura të së ëmës”.  Kur ishte nxënëse talentin e saj e zbuluan bashkëqytetarët dhe filluan ta ftonin në tubimet dhe kremtimet vendore. Takimi i fatit me këngëtaren operistike Hristina Morfova e paracaktoi të ardhmen e saj muzikore. Me insistimin e këngëtares së njohur Gjurga Pinxhurova u diplomua në klasën e parë të Shkollës Shtetërore Muzikore në Sofje në vitin 1917. Pas kësaj mbaroi edhe Konservatorin në Pragë për tre në vend të pesë viteve. Diploma e shkëlqyeshme dhe cilësitë e saj të mrekullueshme të këndimit i sollën asaj ftesa për koncerte në Pragë dhe në Austri, por Gjurga mori rrugën për në Bullgari.

“Pëllumbi gurgullit në pyll”

Fillimisht ajo jepte koncerte në vend. Në programet e tyre kishte si aria të operave ashtu edhe këngë popullore. Në vitet 1926 – 27 ajo ishte mësuese e muzikës në qytetin e lindjes dhe në fshatrat e rajonit.

Jashtëzakonisht e frytshme është periudha pothuajse 30 vjeçare në të cilën këngëtarja e famshme punonte në radio. Fillimisht (1935) ajo merrte pjesë në Orën e Fëmijëve të Radio Sofjes (sot Radio Kombëtare Bullgare) me prezantimin e këngëve për fëmijë, ndërsa nga viti 1938 u bë bashkëpunëtore e rregullte. Në paraqitjet para mikrofonit të radios ajo ndërthurte interpretime të arieve të operës me këngë popullore nga krahina e lindjes fillimisht shoqëruar me piano ndërsa më vonë me grupin instrumental “Trakijska Trojka”.

Për fondin e Radios Kombëtare Bullgare Gjurga Pinxhurova incizoi gati 80 kryevepra të folklorit bullgar nga krahina e saj e lindjes. Krahas tyre ajo regjistroi dhe këngë rilindëse dhe këngë të poetit revolucionar Hristo Botev. 

“Daja më tha të martohesha”

Popullariteti i këngëtares Gjurga Pinxhurova është i madh. Ndryshe nga këngëtarët e tjerë të dashur të asaj epoke, ajo vazhdonte të këndonte me tingëllim akademik vokal. Sidoqoftë ajo i mbeti besnike stilit dhe traditës së vjetër. Edhe më sot këngët e saj “E dashura ime Luleshtrydhe”, “Daja më tha të martohesha”, “Pëllumbi gurgullit në pyll” etj. janë në librat e muzikës dhe në repertorin e disa këngëtarëve të rinj.

Për nder të këngëtares Gjurga Pinxhurova në vitet 1994 – 1995 qyteti Trën ishte mikpritës i konkursin “Me këngët e Gjurga Pinxurovës” ndërsa vatra e kulturës aty mban emrin e saj.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Kori Folklorik Akademik dhe Orkestra Folklorike Akademike

Festë folklorike me talente të reja në "Festivalin Evropian të Muzikës" në Sofje

Një festë kushtuar pasurisë së folklorit bullgar do të zhvillohet në kuadër të "Festivalit Evropian të Muzikës". Nxënës nga Akademia Kombëtare e Muzikës “Prof. Panço Vlladigerov” - interpretues të rinj të talentuar të muzikës popullore bullgare, do..

botuar më 25-05-10 6.00.PD

"Kujtimi"

Aktorja dhe këngëtarja e re Violina Doceva është gati me këngën e saj të re "Kujtimi". Ajo shkroi tekstin dhe krijoi muzikën së bashku me Denis Popstoev, i cili është gjithashtu autori i aranzhimit. "Kujtimi" është një histori thellësisht personale..

botuar më 25-05-08 6.05.PD

Iva Hölzl-Nikolova – bullgarja në Orkestrën e njohur Austriake Bruckner

Iva Hölzl-Nikolova është një interpretuese me një individualitet të veçantë dhe një repertor të pasur. Ajo përkufizohet nga kritikët si "një muzikante jashtëzakonisht e talentuar dhe inteligjente me interpretimin e saj të termit "vjenez". E lindur në..

botuar më 25-05-07 7.30.PD