Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Profesori Aleksandër Shurbanov: Përkthimi është “fekondimi” i ndërsjellë i kulturave

Miopia në menaxhim e vështirëson zhvillimin e Bullgarisë, mendon profesori

4
Profesori Shurbanov në bibliotekën e Universitetit të Sofjes
Foto: arkiv personal

Profesori Aleksandër Shurbanov është një shkencëtar i njohur bullgar, pedagog, shkrimtar, përkthyes dhe filolog me një njohje të gjerë ndërkombëtare, i cili ka kontribuar shumë për zhvillimin e kulturës dhe të arsimit të lartë në Bullgari. Jo rastësisht emri i tij renditet ndër shtyllat shpirtërore në atdheun tonë. Profesori Shurbanov dha një intervistë posaçërisht për Radio Bullgarinë ditë të numëruara pas ditëlindjes së vet dhe disa orë përpara fillimit të konferencës “E gjithë bota është një përkthim “ /All the World is Translation“, organizuar në Universitetin e Sofjes në lidhje me 80 vjetorin e tij.

Shpresoj  të dalim mjaft të mençur dhe të mos e gabojmë drejtimin”, thotë shkencëtari në lidhje me situatën në vend dhe kohën jonormale në të cilën jetojmë. “Këto periudha të vogla, në të cilat mendojmë për të ardhmen, e copëtojnë të gjithë zhvillimin tonë, e bëjnë të paqëndrueshëm dhe të vështirë. Do të doja që të mund ta kapërcejmë këtë dhe të mendojmë për Bullgarinë si një nocion dhe koncept më të qëndrueshëm dhe një thelb më jetëgjatë, të kërkojmë rrugën e vërtetë më tutje përmes viteve dhe të dimë se çfarë duhet të vëmë si peng për të”.

Sipas fjalëve të tij në këtë rast bëhet fjalë për një miopi: ”Miopi të një vargu të tërë të drejtuesve të këtij vendi. Dhe nuk mendoj se problemi është në resurset e kufizuara të Bullgarisë. Sepse resurse gjithmonë mund të gjenden. Kjo është një çështje prioritetesh. Ne shpesh herë nuk shikojmë më larg nga hunda jonë - aty, ku janë problemet e ditës. Por, përtej këtyre problemeve, na presin sfida dhe sprova akoma më të mëdha - për to duhet të mendohet”.

Në Katedralen  Canterbury - Doktor Honoris  Causa, viti 1990

PËR ARSIMIN

Bullgaria ka një arsim akademik shumë solid, në të cilin grumbullohen dijet e domosdoshme. Dhe ato janë të strukturuara me shumë kujdes dhe vëmendje, që të mund njeriu të formohet si specialist. Kjo gjithmonë konstatohet gjatë takimeve me njerëz nga vendet e tjera - ata janë mahnitur thellë nga kjo përgatitje solide. Por ne na mungon një gjë tjetër - zhvillimi i mendimit të pavarur të fëmijëve tanë,  zgjidhja e problemeve jo ordinere, të menduarit deduktiv. Ja, pikërisht këtu shumë sisteme të tjera arsimore na kalojnë me aksentin e vet mbi këto aspekte të intelektit”, mendon profesori Shurbanov.  

Ai thotë akoma se është optimist për studentin bullgar, i cili është “tepër inteligjent dhe një njeri i ri shumë i informuar, i cili zotëron mjaft mirë teknologjitë e reja dhe përfshihet në kontekstin botëror - pa shqetësime dhe inferioritet”.

Me organizatorë të Qendrës Letrare të Rodosit, viti 1993

Për SHEKSPIRIN dhe PËRKTHIMET

“Nuk e kam parë në ëndërr Shekspirin, por ai gjithmonë është me mua që në vitet e mia më të hershme - tregon studiuesi i shquar i Shekspirit. Nganjëherë jam afruar shumë me të - si ndaj një njeriu të afërt të njohur. Nganjëherë jam sprapsur në anë dhe e kam parë si një gjeni të shkëlqyer, i cili është i paarritshëm. Midis këtyre dy qëndrimeve ka gjarpëruar jeta ime në studimet shekspiriane.”

Profesori Shurbanov nënvizon se parimi i tij kryesor tek përkthimi është t’i jetë besnik autorit. “Dhe me kalimin e viteve unë e respektoj këtë parim me një vëmendje të madhe”, shton ai . Sipas tij një prej detyrave të përkthyesit është vazhdimisht të fusë gjëra të reja, të pasurojë  kulturën dhe traditat vendase: “Përkthimi  është një pasurim i përbashkët, një “fekondim” reciprok i kulturave. Të gëzosh publikun vendas me gjëra, të cilat ai është gati t’i pranojë menjëherë, është mënyra më e lehtë. Më e vështira është që ta mësosh  dhe me gjëra, me të cilat ai nuk është mësuar, por të cilat i janë të nevojshme.”

Aktualisht profesori Shurbanov punon mbi krijimtarinë e  John Dunn. Shpreson se deri më një vit do të mund të botojë një libër me krijime të poetit të madh anglez.

Në shtëpi, viti 1991

PËR JETËN SOT

“Mëngjesi me shegë” është libri, të cilin profesori Shurbanov e botoi përpara disa ditëve të numëruara dhe ai përfshin poezi dhe eseistikë. “E shkruara është nga periudha e 4-5 vjetëve të fundit. Në këtë moshë mundohem të jem akoma i gjallë si krijues i teksteve letrare,” thotë autori.  

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva

Foto: arkiva personale e profesorit Aleksandër Shurbanov


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Galeria

Më shumë nga rubrika

Prof. Asoc. Dr. Raqi Bello: Shqiptarët janë një popull tolerant dhe i vlerësojnë bullgarët

Si në shumë vende të tjera nëpër botë, edhe në Shqipëri gjuha bullgare studiohet në mënyrë akademike. Lektorati jonë është pjesë e Departamentit të Gjuhëve Sllave dhe Ballkanike të Fakultetit të Gjuhëve të Huaja në Universitetin e Tiranës dhe prej disa..

botuar më 24-07-09 7.30.PD
Doktori Stajko Stajkov

Dr. Stajko Stajkov hodhi themelet e klimatologjisë në Bullgari

Pas Çlirimit të Bullgarisë në vitin 1878, vendi ynë filloi të zhvillohet me ritme të shpejta për të kompensuar mungesën pesëshekullore nga harta historike e botës. Të rinjtë bullgarë diplomoheshin në universitete prestigjioze evropiane dhe ktheheshin..

botuar më 24-07-05 7.10.PD

Për jetën e mundshme në një botë pa monopole

Ndryshimet në Ligjin për Energjinë, të miratuara nga Kuvendi, shtynë fillimin e periudhës së tranzicionit të liberalizimit të tregut të energjisë elektrike për një vit tjetër – deri në 1 korrik 2025. Ndryshimet duhet të ofrojnë një mundësi graduale për..

botuar më 24-06-26 7.30.PD