Një nga kompozitorët më të shquar bullgarë, aktivist i palodhur shoqëror, drejtues i institucioneve muzikore dhe kulturore, Akad. Petko Stajnov mbetet në historinë tonë si kompozitor i veprave thellësisht bullgare në tingëllimin e tyre melodik dhe metroritmik. “Vallet Trake” – vepra e parë, të cilën ai kompozoi në qytetin e lindjes Kazanllëk, pasi u diplomua në Konservatorin e Drezdenit, edhe sot e kësaj dite është ndër simbolet muzikore kombëtare. Stajnov është autor i baladave të para korale në muzikën tonë profesionale, të këngëve ikonike korale, të suitave simfonike, poemave etj.
Që kur ishte 11 vjeç ai e humbi shqisën e të parit dhe u përcjell në Institutin e të Verbërve në Sofje, ku mësonte muzikë. Vazhdoi në Gjermani, dhe pasi u kthye në atdhe jepte koncerte, kompozonte, përfshihej aktivisht në jetën muzikore.
Më 1 dhjetor mbushen 125 vjet nga lindja e tij, përvjetor ky i cili u shënua me koncerte, kremtime dhe një konferencë shkencore zhvilluar online dhe orientuar kryesisht te arti interpretues – si tingëllon muzika e Stajnovit në kohën tonë, vendi i saj në repertorin e formacioneve të njohura, në programin e festivaleve kombëtare dhe ndërkombëtare. U prezantua veprimtaria e tërësishme e fondacionit “Petko Gruev
Stajnov” mësuam nga organizatorja e konferencës Dr. e arteve Elisaveta Vëllçinova-Çendova.
“Petko Stajnov i përket këtij brezi kompozitorësh, të cilën jo rastësisht sot i përkufizojmë si klasikë – ata formojnë stilin kombëtar muzikor bullgar – tregon Prof. Çendova. – Vepra e Stajnovit është thelbësore për sa i përket krijimtarisë prej kompozitori në vendin tonë, ai ishte kryetari i parë i Shoqatës së Kompozitorëve Bullgarë “Muzikë Bashkëkohore” themeluar në vitin 1933. Në vitin 1941 ai u zgjodh akademik dhe me iniciativë të tij u krijua Instituti i Muzikës pranë Akademisë Bullgare të Shkencave. Si drejtori i tij i parë, Stajnov caktoi dy drejtime të rëndësishme - studimin e së kaluarës sonë dhe ruajtjen e folklorit bullgar. Stajnov ishte edhe drejtori i parë i Operës Kombëtare, nën drejtimin e së cilës atëherë ishte edhe Filarmonia e Sofjes.”
Prof. Çendova thekson gjithashtu rolin e madhe të Fondacionit “Petko Gruev Stajnov”, krijuar nga trashëgimtarët e kompozitorit, si dhe punën e specialistëve të tërhequr në këtë organizatë:
“Falë veprimtarisë aktive të fondacionit dhe ekipit të tij, pjesë prej të cilit jam edhe unë, kemi një arkiv elektronik – tekste muzikore të digjitalizuara, përshkrim të plotë të krijimtarisë së tij etj. Duhet të theksoj, se puna me këtë arkiv është më e ndërlikuar, sepse kompozitori shfrytëzonte alfabetin Braj. Ishin të shtypur nota, artikuj, dokumente të ndryshme të bazuara në burimet e reja të zbuluara. Ndër to është përmbledhja e madhe ”Petko Stajnov në kujtesën e kohës”, në të cilën janë të gjitha publikimet për të.”
Puna e thelluar me arkivin e Petko Stajnov, e mbledhur me shënime dhe fjalë, nënkupton edhe një prekje të virtyteve njerëzore, të cilat, pavarësisht vështirësive, e kanë formuar këtë krijues të shquar.
“Erdha në Institut disa muaj pasi Akad. Stajnov kishte vdekur – kujton Porf. Çendova. – Ndoshta pata shansin më të çmueshëm – të isha në mesin e njerëzve të cilët punuan me të. Isha dëshmitare e admirimit dhe respektit që ndjenin për të, më treguan sesa e pagabueshëm e ndjente gënjeshtrën, si i mbështeste kolegët dhe u zgjaste atyre dorë. Ai arriti ta bëjë diçka shumë të vështirë – të kapërcejë dhe të transformojë mungesën e të parit, por kjo mund ta bëjë vetëm një njeri tepër inteligjent dhe aq të talentuar sa ishte ai.”
Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
Një nga këngët më të bukura të përjetshme të Bullgarisë është "Perëndo, perëndo, o diell i ndritshëm". Besohet se ekziston si një melodi për të paktën pesë shekuj. Në vendin tonë kënga ka popullaritet me një tekst që mund të gjendet në përmbledhjen e..
Plovdiv Jazz Fest feston këtë vit ditëlindjen e tij të dhjetë me një program, verën dhe vjeshtën, ku marrin pjesë disa nga emrat më të mëdhenj të botës së xhazit. Edicioni i vjeshtës do të mbahet në qytetin e dytë më të madh në Bullgari - Plovdiv,..
Një nga violinistët më të mirë në botë dhe koncertmaster i Orkestrës Mbretërore Concertgebouw në Amsterdam, Vesko Eschkenazy është kthyer në atdhe, në vendlindjen e tij, Sofje. Rasti janë dy koncertet përmbyllëse të Turneut Kombëtar të projektit "Në..
Djemtë e dyshes së njohur “Molec” po i japin fund turneut të tyre në mbarë vendin me një shfaqje spektakolare. Më 21 nëntor në sallën Arena Sofja, Kris..
Një grup yjor dhe një këngëtar yjor u bashkuan për të ringjallur një këngë të shkruar gati një çerek shekulli më parë. D2 dhe Grafa incizuan këngën e..