Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Manastiri i Rilës ruan lipsanet e mbrojtësit qiellor të Bullgarisë, Shën Ivanit të Rilës

Po restaurojnë pikturat murale në tempullin qendror të shenjtërores

Foto: rilskimanastir.org

"Ai që dëshiron të jetë i pari ndër ju, le të jetë shërbëtori i të gjithëve". Legjenda tregon, se ky ka qenë një nga këshillat, të cilat Ivan Rillski i drejtoi Mbretit Petër, ndërkohë që me mirësjellje refuzoi të takohet me të dhe të pranojë dhuratat mbretërore të dërguara. Murgu oshënr vetë jep shembull për drejtësinë e fjalëve. Duke u shkëputur nga gjithçka laike, ai bëhet një nga simbolet e besimit dhe përulësisë për bullgarët, ndërsa vendi që ai zgjedh për altarin e tij të jetës në malin Rila - pjesë e pandashme e imazhit të Bullgarisë dhe zhvillimit të letërsisë në vend.


Manastiri i Rilës është themeluar në gjysmën e parë të shekullit të 10, atyku kaloi edhe oshënaria e Ivan Rillskit Mrekullibërës. Me kalimin e kohës vendi kthehet në një nga qendrat më të rëndësishme të krishterimit për shtetin, kurse mbretërit bullgar Ivan Aleksandër dhe Ivan Shishman ndajnë fonde për zmadhimin e tij, i cili arrin lartësinë e tij mesjetare midis shekujve 12 dhe 14. Gjatë sundimit osman, manastiri pëson bastisje dhe shkatërrime të shumta dhe në mesin e shekullit të 15 mbetet i shkretë për dekada të tëra me radhë.

Gjatë periudhës së Rilindjes, Manastiri i Rilës ishte një vatër që ndezi shkëndijat e besimit, ndërgjegjen dhe edukimit në trojet bullgare dhe u dha strehë një sërë revolucionarësh bullgarë.


Në mesin e shekullit të 19 u ndërtua kisha kryesore e manastirit “Lindja e Virgjëreshës Mëri”. Afresket e saj janë vepër e mjeshtërve të shumtë, por vetëm i famshmi Zahari Zograf i ka firmosur freskat e tij. Një nga thesaret më të mëdha e të vlefshme është ikonostasi i praruar me gdhendje mjeshtërore në dru.

Vjet një ekip i Akademisë së Arteve Figurative në Sofje përfundoi restaurimin e afreskeve rreth foltores së majtë që shërben për vendosjen e librave liturgjikë në kishën e “Lindjes së Virgjëreshës  Mëri” në Manastirin e Shenjtë. Datimi i imazheve është nga shekulli i 19  dhe puna e specialistëve mbi to zgjati gati dy vjet. Tani ekipi ka filluar restaurimin e afreskeve rreth foltores së djathtë, por aktivitetet e tyre nuk do të pengojnë shërbimin e adhurimit në kishë dhe hyrjen e vizitorëve dhe laikëve pranë sarkofagut me lipsanet e Shën Ivan Rilskit.

Manastiri i Shenjtë i Rilës është shpallur monument historik me një rëndësi kombëtare në vitin 1976, ndërsa në vitin 1983 është përfshirë në Listën e Trashëgimisë Kulturore Botërore të UNESCO-së. Edhe nëse njeriu nuk është fetar, duhet të paktën një herë të shohë bukurinë e vendit, të ndjejë qetësinë e tij dhe të mendojë për "të parin që u shërben të gjithëve". Sidomos në kohëra si këto të sotmet.

Redaktore: Vesella Krësteva

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva

Foto: rilskimanastir.org




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Elisaveta Bagrjana

Elisaveta Bagrjana - 132 vjet nga lindja

Mbushen 132 vjet nga lindja e poeteshës së madhe bullgare Elisaveta Bagrjana. E lindur si Elisaveta Ljubomirova Bellçeva më 29 prill (16 prill sipas stilit të vjetër) 1893 në Sofje, Elisaveta Bagrjana është autore librash për fëmijë. Krahas kësaj ajo..

botuar më 25-04-29 6.10.PD

Më 27 prill, Kisha Ortodokse Bullgare kremton të Dielën e Shën Thomait, e quajtur edhe Antipashka

Në ditën e tetë pas Pashkëve, në fund të Javës së Ndritshme , pason një festë e veçantë e quajtur Antipashka , që do të thotë "në vend të Pashkëve" ose "e kundërta e Pashkëve". Megjithatë, ky nuk është një kontrast, por një thirrje për një..

botuar më 25-04-27 8.55.PD
Valeri Petrov (1920-2014)

105-vjet nga lindja e kalorësit të fjalës bullgare – Valeri Petrov

Mbushen 105 vjet nga lindja e Akad. Valeri Petrov – poet, shkrimtar, skenarist, dramaturg dhe përkthyes. I lindur më 22 prill 1920 në Sofje me emrin Valeri Nisim Mevorah, ai u diplomua në mjekësi në Universitetin e Sofjes. Për një farë kohe ai..

botuar më 25-04-22 6.10.PD