Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

“Pa dhembje” – kontributi bullgar në fushatën për nxjerrjen e kafshëve nga laboratorët

Foto: pixabay

Dhjetëra personalitete të njohura nga Bullgaria dhe 11 shtete evropiane u përfshin në një video të re me thirrje ndaj shtetasve të mbështetin fushatën për modernizimin e shkencës duke u dhënë fund eksperimenteve laboratorike mbi kafshë.

Sipas të dhënave të Komisionit Evropian nga viti 2019 gati 11 milionë kafshë u përdorën për eksperimente në industrinë kozmetike dhe farmaceutike në vendet e Kontinentit të Vjetër. Eksperimentet më së shpeshti kryhen mbi minj, peshq dhe zogj, shpesh mbi qen, derra, majmunë ose kuaj. Është shqetësuese që numri i kafshëve eksperimentale në BE nuk po zvogëlohet, edhe pse tani ka shumë mënyra alternative për të kryer me sukses eksperimentet. Megjithatë, përdorimi i indeve të rritura në laborator nuk kërkohet me ligj, dhe kaq shumë shkencëtarë me inerci vazhdojnë të kryejnë eksperimente mizore mbi kafshët.

Ato përdoren për të testuar barna, kimikate, plehra, pesticide, bojëra, preparate shtëpiake, aditivë ushqimorë, kozmetikë ose botoks, për të hulumtuar trajtime dhe operacione, për të prodhuar substanca të ndryshme. Substancat eksperimentale pikohen në sytë e kafshëve, aplikohen në lëkurë, injektohen. Kafshët ushqehen me forcë ose detyrohen të thithin preparate. Gjatë eksperimenteve, kafshët zhvillojnë artificialisht simptoma sëmundjesh, madje edhe ato që shfaqen vetëm te njerëzit (p.sh. sëmundja e Parkinsonit ose skizofrenia) - mësojmë nga faqja e fushatës “Pa dhembje” /bezbolka.bg/.

Një video e re, e dubluar me zëra të njohur nga skena bullgare, bën thirrje për t’u dhënë fund eksperimenteve me kafshë në Bashkimin Evropian. Aktorët Sillvija Petkova, Orlin Pavllov dhe këngëtarja Billjana Llazarova ua japin zërin tre heronjve të fushatës dhe përmes videos u bëjnë thirrje të gjithëve që t’i bashkohen peticionit për të ndryshuar qëndrimin ndaj kafshëve dhe për të ndaluar eksperimentet me to.


Nisma qytetare “Eksperimentet pa kafshë” që të jetë e suksesshme, deri në fund të gushtit duhej të mblidhte 1 milion nënshkrime të vlefshme nga qytetarët e BE-së. Deri në mes të gushtit, nga Bullgaria u mblodhën afro 50 000 nënshkrime, tha për BNR Stefan Dimitrov nga organizata civile “Kafshë të padukshme”.

Në Bullgari, rregullimi kryesor për përdorimin e kafshëve në laboratorë zbatohet sipas Ligjit për Mbrojtjen e Kafshëve. Ka edhe një sërë organizatash joqeveritare që punojnë edhe për mbrojtjen e kafshëve dhe parandalimin e eksperimenteve jashtë normave ligjore. Në të njëjtën kohë, shkencëtarët që kryejnë eksperimente të ngjashme konfirmojnë se kafshët janë shumë të ndryshme nga njerëzit, kështu që testet mbi to nuk japin shumë garanci. Dallimet anatomike, metabolike dhe qelizore midis njerëzve dhe kafshëve i bëjnë eksperimentet mbi kafshët jo plotësisht të besueshme në lidhje me ndikimin e substancave të testuara në organizmin e njeriut.

Përpilues: Gergana Mançeva

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Pikturo me dritë dhe kontrollo robotët në muzeun e ri të Sofjes!

Sofja ka fituar një parajsë të re kulturore. Phenomena është muzeu i parë në Bullgari i dedikuar lidhjes midis shkencës dhe artit. Hapësira paraqet zbulime shkencore, teknologji, inxhinieri, art dhe matematikë në frymën e arsimit STEAM (Science,..

botuar më 25-11-02 7.05.PD
Foto: Shkolla Shën Kirill dhe Metodij në Athinë

Në Athinë po diskutohet lidhja midis inteligjencës artificiale dhe mësimdhënies

"Ne nuk mund të ikim nga teknologjitë bashkëkohore, por duhet të mendojmë si mund të përdorim inteligjencën artificiale në mënyrë që të përmirësojmë cilësinë e arsimit pa humbur kontaktin njerëzor" – tha në një intervistë të veçantë për Radio Bullgarinë..

botuar më 25-10-31 8.00.PD
Festa Monstruoze 2023

Festë "Monstruoze" në Kopshtin e Doktorit

Një "errësirë" dhe argëtim i pazakontë mbretëron në Kopshtin e Doktorit pas Bibliotekës Kombëtare "Shën Kirill dhe Metodij" në Sofje. Hapësira është transformuar në një vend urban të frikshëm, por tërheqës, kushtuar Halloween-it, dhe këtë vit festa zgjat..

botuar më 25-10-31 5.10.PD