10
Më 8 nëntor Kisha Ortodokse Bullgare kremton luftëtarët qiellorë të dritës dhe të drejtësisë, të cilët sjellin lutjet e shenjtorëve përpara Zotit. Këta janë kryeengjëjt Mihaill, Gavriill, Rafaill, Uriill, Sallatiill,Jehudiill dhe Varahaiill. Për bullgarët Dita e Kryeengjëlli Mihaill është festa e dytë më e rëndësishme e vjeshtës pas Ditës së Shën Dhimitrit (26.10.)

Një itinerar i tillë është deri në Manastirin “Shën Kryeengjëlli Mihaill”, i cili është pjesë e kompleksit të manastireve që rrethojnë Sofjen të quajtur “Mali i Shenjtë i Sofjes”. Ai ngrihet në shpatin verior të malit Pllana, jo larg fshatit Kokaljane – në afërsi të Sofjes. Qasja në manastir është pak e vështirë, pasi një shteg i thepisur pyjor çon në të. Ai fillon pak pas fshatit nga i ashtuquajtura “Ura e Djallit” mbi lumin Vedena (një degë e lumit Iskër) dhe gjarpëron mbi rrugën kryesore që lidh Sofjen dhe Samokovin, përgjatë pjesës së sipërme të grykës së lumit Iskër.

Konsiderohet se themelet e manastirit u hodhën në shekullin e XI, gjatë sundimit të Mbretit Samuill dhe në të përfshiheshin shumë prona. Në kohën e pushtimit të Bullgarisë nga osmanët, pas rrëzimit të Kështjellës Urviç rrënojat e së cilës ndodhen në anën tjetër të grykës, në manastir u çuan shumë sende me vlerë dhe libra të vjetër. Ndër ato sende kishte dy relikte nga epoka e Mbretërisë së Dytë Bullgare, të lidhura me sundimtarin e fundit, Mbretin Ivan Shishman – një enë argjendi dhe një gotë prej kristali me zbukurime ari. Më vonë, gjatë sundimit osman, manastiri dy herë u vu në zjarre dhe u plaçkit. Në vitin 1858 Jeromonah Hrisand, që erdhi nga Manastiri i Rilës, e rimëkëmbi këtë vatër të shenjtë. Kisha që sot mund të shihet në oborrin e manastirit u ndërtua në vitin 1896 mbi rrënojat e kishës që ekzistonte në të kaluarën. Përveç kishës së madhe në manastir ka edhe dy kisha më të vogla të quajtura paraklise. Kambanorja u ndërtua në vitin 2000.

Pavarësisht bastisjeve, Manastiri “Shën Kryeengjëlli Mihaill”, arriti të ruajë të ashtuquajturin “Libër Urviç”, që përmban fjalë lavdëruese për kryeengjëjt Mihaill dhe Gavraill, ku fjala e Shën Klimentit të Ohrit është veçanërisht e vlefshme.
Më shumë për manastirin mund të lexoni në botimin Manastiri “Shën Kryeengjëlli Mihaill”.
Si duken dhe çfarë bëjnë engjëjt sipas përfytyrimeve popullore mund të lexoni në botimin: Legjenda për Kryeengjëjt Mihail e Gavriil dhe fuqitë e patrup
Përpilues: Darina Grigorova
Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
Foto: Darina Grigorova
Bullgarët jemi ndër pak kombet që kanë një festë të vetën të spiritualitetit — Dita e Iluministëve të Popullit . E shënojmë çdo vit më 1 nëntor, për të nderuar, jo sundimtarë apo heronj ushtarakë, por njerëzit e shpirtit — ata bullgarë që kanë..
Në botën bashkëkohore, kur vlerat materiale zëvendësojnë ato shpirtërore, mendimet për shpëtimin e shpirtit mbeten disi në plan të dytë. Gara e pandërprerë me kohën dhe detyrimet e përditshme e mpakin zërin e shpirtit, që mbytet nga ritmi i vrullshëm..
Përmbledhja “Përralla folklorike kortenase nga Bullgaria dhe Moldavia” do të prezantohet më 30 tetor 2025, në Qendrën Kulturore Bullgare, në Sofje. Libri është botuar nga Universiteti Shtetëror i Taraklisë “Grigorij Camblak”. Në kuadër të ngjarjes, e..